Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc

5 giờ trướcBài gốc

Quốc hội thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc gồm 5 chương, 27 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Luật quy định về nguyên tắc, vị trí, chức năng, đối tượng, hình thức, lĩnh vực, hợp tác quốc tế, xây dựng, triển khai lực lượng, bảo đảm nguồn lực, chế độ, chính sách và trách nhiệm cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Theo Luật, lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc là lực lượng được Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cử tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, nhằm thể hiện vai trò và trách nhiệm của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam.

Lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc có chức năng duy trì và bảo vệ hòa bình khu vực và thế giới thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Luật cũng nghiêm cấm hành vi lợi dụng, lạm dụng việc tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc để vi phạm pháp luật, xâm phạm lợi ích của nhà nước, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân; mua chuộc, hối lộ, dụ dỗ, lôi kéo hoặc ép buộc người tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc để thực hiện hành vi trái pháp luật. Đồng thời, các hành vi bị nghiêm cấm cũng bao gồm: phân biệt đối xử về giới, chia rẽ, kỳ thị dân tộc, chủng tộc, quốc tịch, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ, văn hóa trong tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc; phát tán, tuyên truyền hình ảnh, thông tin sai lệch, làm lộ thông tin bí mật của nhà nước hoặc danh mục mật của Liên hợp quốc; hành vi khác theo quy định của pháp luật Việt Nam và quy định của Liên hợp quốc trong quá trình tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, Đề án Tổng thể về Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc được Bộ Chính trị thông qua tháng 11/2012 có nội dung xem xét việc cử cán bộ dân sự tham gia hoạt động này. Thực tiễn hiện nay, các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Anh, Mỹ, Bangladesh, Đức… đã cử nhân viên dân sự của Chính phủ tham gia các vị trí chuyên gia y tế, chuyên gia pháp lý, chánh văn phòng, giám đốc hỗ trợ thực địa... Do đó, việc quy định đối tượng dân sự vào dự thảo luật làm cơ sở pháp lý để Việt Nam triển khai lực lượng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Về tuyển chọn lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cho biết, có ý kiến đề nghị giao Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan "lựa chọn nhân sự" trên cơ sở tiêu chuẩn chung; có ý kiến đề nghị giao Chính phủ quy định điều kiện, tiêu chuẩn tuyển chọn lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình để đảm bảo tập trung và thống nhất.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, trong tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, từng loại hình đơn vị hay một vị trí cá nhân cụ thể, Liên hợp quốc cũng có yêu cầu về nhiệm vụ và tiêu chí riêng đối với từng lực lượng, vị trí công tác đều có tiêu chí, tiêu chuẩn riêng, phù hợp với tính chất, nhiệm vụ của từng ngành, lĩnh vực hoạt động chuyên môn.

"Các đối tượng tham gia là lực lượng vũ trang, công chức, viên chức đều phải đáp ứng các tiêu chuẩn, tiêu chí của bộ, ban, ngành chủ quản. Do vậy, tiêu chí, tiêu chuẩn tuyển chọn sẽ do các bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh quy định, hướng dẫn riêng. Tại khoản 2 Điều 15 dự thảo luật đã giao các bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh quy định chương trình, thời gian đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng lực lượng thuộc quyền là phù hợp" - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cho biết.

Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trong hợp tác tư pháp quốc tế

Đại biểu Quốc hội tán thành việc thông qua luật và các nghị quyết chiều 26/6. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Cũng trong phiên chiều, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.

Tham gia phát biểu, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Bà Rịa-Vũng Tàu) nhấn mạnh, việc ban hành Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù là cần thiết để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trong hợp tác tư pháp quốc tế, phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đồng thời thể hiện rõ cam kết bảo vệ quyền con người của Việt Nam.

Để đảm bảo tính khả thi trong thực tiễn, đại biểu Tâm Hùng cho ý kiến về Điều 23 dự thảo luật về nguyên tắc không chuyển đổi hình phạt tù thành hình phạt khác. Đại biểu cho rằng cần bổ sung cơ chế xử lý trong các trường hợp bản án nước ngoài có yếu tố không tương thích với pháp luật Việt Nam, như các biện pháp phục hồi danh dự hoặc lao động bắt buộc, từ đó có hướng dẫn chuyển đổi phù hợp mà không làm nhẹ hình phạt, cũng không trái với hệ thống pháp luật quốc gia.

Đối với quy định người nước ngoài chỉ được chuyển giao khi đã hoàn thành nghĩa vụ dân sự, đại biểu cho rằng cần có cơ chế linh hoạt như cho phép tạm hoãn hoặc ủy quyền thi hành tại nước nhận, nhất là trong các trường hợp người bị kết án không có tài sản hoặc không có người bảo lãnh tại Việt Nam. Điều này không chỉ tháo gỡ vướng mắc thực tiễn mà còn góp phần giảm tải hệ thống trại giam, đồng thời phù hợp với yêu cầu nhân đạo quốc tế.

Bên cạnh đó, một số đại biểu cho ý kiến về việc hỗ trợ, đóng góp cho các chi phí khác của người đang chấp hành án phạt tù được chuyển giao.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Doãn Tấn/ TTXVN

Trao đổi về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, dự thảo luật lần này có quy định: người đang chấp hành án phạt tù hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có thể tự nguyện đóng góp, hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần chi phí sinh hoạt, đi lại và các chi phí khác của người đang chấp hành án phạt tù được chuyển giao theo quy định của pháp luật.

“Và khoản đóng góp tự nguyện chỉ được sử dụng chi trả cho cá nhân người đang chấp hành án phạt tù trong quá trình di chuyển từ nước chuyển giao về nước nhận” – Bộ trưởng cho biết thêm.

Thực hiện quan điểm về đổi mới trong công tác xây dựng luật, Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, hiện nay dự thảo luật chỉ quy định rất khái quát và Chính phủ sẽ quy định chi tiết nội dung này trong nghị định hướng dẫn.

Về nguyên tắc chuyển đổi hình phạt tù, Bộ trưởng cho biết, Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 cũng đã quy định nhưng mới chỉ đặt ra các nguyên tắc chung, khó thực hiện trên thực tiễn. Do đó, Điều 23 của dự thảo Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù cũng đã kế thừa, bổ sung quy định cụ thể hơn về nguyên tắc chuyển đổi hình phạt để đảm bảo khả thi hơn.

“Pháp luật hình sự trên thế giới rất đa dạng và khác nhau nên việc quy định chi tiết vấn đề này trong dự thảo luật là không khả thi. Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Chính phủ và cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ nghiên cứu, chỉnh lý theo hướng quy định cho Bộ trưởng Bộ Công an, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao hướng dẫn nội dung này”- Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết.

Xuân Tùng (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/thoi-su/ky-hop-thu-9-quoc-hoi-khoa-xv-thong-qua-luat-tham-gia-luc-luong-gin-giu-hoa-binh-cua-lien-hop-quoc-20250626170557247.htm