Làm gì để hộ kinh doanh 'nâng đời' thành doanh nghiệp?

13 giờ trướcBài gốc

Việc bỏ thuế khoán, thay bằng thuế theo doanh thu, tạo sự bình đẳng về nghĩa vụ thuế giữa các đối tượng và loại hình kinh doanh. Ảnh minh họa

Mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp mới sẽ sớm được hiện thực

Nghị quyết 68/NQ-TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam có 2 triệu doanh nghiệp, đạt tỷ lệ 20 doanh nghiệp/1.000 dân; ít nhất 20 doanh nghiệp lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu; tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 10 - 12%/năm; đóng góp 55 - 58% GDP, 35 - 40% tổng thu ngân sách nhà nước… So với con số gần 1 triệu doanh nghiệp hiện nay, việc tăng trưởng thêm 1 triệu doanh nghiệp nữa trong 5 năm tiếp theo được đánh giá là hoàn toàn có thể sớm thực hiện được nếu “nâng đời” hộ kinh doanh lên thành doanh nghiệp. Hiện cả nước có hơn 5 triệu hộ kinh doanh, trong đó có nhiều hộ kinh doanh thu nhập không thua kém gì các công ty tư nhân loại vừa, chỉ cần 1/3 con số này chuyển lên doanh nghiệp, mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp mới sẽ sớm được hiện thực. Việc bỏ thuế khoán được nhiều chuyên gia đánh giá là một trong những bước đi hiệu quả trong việc thúc đẩy khu vực kinh doanh phi chính thức này “come out” và trở thành một phần chính thức, năng động của nền kinh tế.

Chú trọng kiến tạo điều kiện để các thị trường phát triển hài hòa

Theo TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia, Nhà nước cần đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, đồng thời tập trung hoàn thiện thể chế và cải thiện thực chất môi trường đầu tư kinh doanh. Cần chú trọng kiến tạo điều kiện để các thị trường phát triển hài hòa, vận hành thông suốt, lành mạnh và bền vững. Đặc biệt, một ưu tiên hàng đầu là xây dựng cơ chế, chính sách cùng các giải pháp cụ thể, hiệu quả nhằm khuyến khích và hỗ trợ hộ kinh doanh phát triển, nâng cấp thành doanh nghiệp siêu nhỏ.

Chia sẻ với phóng viên, ông Nguyễn Văn Toàn - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài cho biết, hộ kinh doanh của Việt Nam có tỷ lệ khá cao so với doanh nghiệp (5 triệu hộ kinh doanh so với gần 1 triệu doanh nghiệp). Ông rất ủng hộ việc bỏ thuế khoán, thay bằng thuế theo doanh thu. Điều này tạo sự bình đẳng về nghĩa vụ thuế giữa các đối tượng và loại hình kinh doanh, tạo thuận lợi cho việc quản lý thuế minh bạch, hiệu quả hơn. Đồng thời sẽ thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình lên doanh nghiệp (nhỏ hoặc siêu nhỏ) để được hưởng các ưu đãi cho doanh nghiệp, giúp các hộ kinh doanh trước đây hoạt động trở nên chuyên nghiệp hơn, bài bản hơn, thúc đẩy sự năng động của môi trường kinh doanh, đầu tư.

Từ góc độ pháp lý, Luật sư, TS. Phan Hoài Nam - Tổng Giám đốc Hãng Tư vấn W&A, Giảng viên Học viện Tư pháp cho rằng, việc "nâng đời" hộ kinh doanh lên thành doanh nghiệp sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc tiếp cận được các ưu đãi hay hỗ trợ thuế, tín dụng… so với mô hình hộ kinh doanh trước đây. Cùng với đó, doanh nghiệp sẽ được bảo vệ đầy đủ về mặt pháp lý hơn so với trước kia.

Thực hiện linh hoạt, tránh cứng nhắc

Có thể thấy, có rất nhiều lợi ích và cơ hội cho việc chuyển đổi mô hình kinh doanh. Vấn đề là làm sao để khuyến khích được các hộ kinh doanh “nâng đời” lên thành doanh nghiệp khi nhiều hộ kinh doanh vẫn còn e ngại chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp do lo ngại về việc sẽ phải nộp thuế nhiều hơn so với mức thuế khoán trước đây.

Theo ông Nguyễn Văn Toàn, phải thực hiện vừa thuyết phục, vừa có chế tài và vừa khóa những “van tiêu cực” thì mới có thể giải quyết được vấn đề này. “Tôi cho rằng, có rất nhiều cách thuyết phục. Ví dụ như chính sách ưu đãi thuế trong những năm đầu thành lập, chính sách hỗ trợ vốn, hỗ trợ chuyển đổi số, hỗ trợ đào tạo kỹ năng quản lý… hoàn toàn có thể thực hiện để hộ kinh doanh cá thể chuyển đổi thành doanh nghiệp” - ông Toàn nhấn mạnh.

Chia sẻ thêm về việc “khóa van tiêu cực” - ông Toàn cho biết, ngành Thuế cần tiếp tục triển khai các nỗ lực, kết quả tích cực hiện nay trong ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa mạnh mẽ trong hoạt động quản lý thuế. Đồng thời, đảm bảo công khai, minh bạch trong việc hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp, để họ thấy rằng khi nâng đời lên thành doanh nghiệp họ sẽ không bị làm khó, bị thanh tra quá mức hay phải chịu gánh nặng chi phí tuân thủ lớn hơn khả năng của mình.

Trong bối cảnh từ 1/6, các hộ kinh doanh có doanh thu 1 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc phải nôp thuế theo hóa đơn điện tử, TS. Nguyễn Quốc Việt - nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) cũng cho rằng, giai đoạn đầu thực hiện, các cơ quan nhà nước, bao gồm cả cơ quan thuế cũng như chính quyền địa phương cần có sự linh động trong thực hiện. Đồng thời, nên có thời gian hướng dẫn, hỗ trợ hộ kinh doanh làm quen, tránh áp đặt và tránh sử dụng hình thức xử phạt quá cứng nhắc. Nếu thực hiện cứng nhắc sẽ chỉ khiến cho các hộ, cá nhân kinh doanh không muốn “bước ra sáng”, chuyển hẳn sang hoạt động phi chính thức hoặc có những phản ứng không đáng có. Như vậy, mục tiêu đề ra không đạt được và môi trường kinh doanh cũng không được cải thiện, hoạt động quản lý thuế cũng khó thực thi hiệu quả.

Để tạo bệ đỡ cho tăng trưởng doanh nghiệp, thực hiện mục tiêu về số lượng doanh nghiệp như Nghị quyết 68 đề ra, Chính phủ đã cam kết nỗ lực tối đa để giảm thiểu các thủ tục hành chính. Cụ thể trong năm 2025, đặt mục tiêu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, giảm tối thiểu 30% chi phí tuân thủ, bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết. Đồng thời, thực hiện chuyển đổi mạnh mẽ từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm, kết hợp với việc tăng cường kiểm tra, giám sát. Chính phủ cũng tập trung vào cải cách hành chính, đẩy nhanh quá trình giải quyết các thủ tục đầu tư và hỗ trợ các doanh nghiệp và dự án giải quyết những khó khăn, vướng mắc.

Cùng với đó là một loạt các chính sách ưu đãi về thuế, phí, lệ phí cho doanh nghiệp. Đơn cử như: miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm đầu thành lập kể từ thời điểm được cấp giấy đăng ký doanh nghiệp lần đầu; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời hạn 3 năm và giảm 50% trong 2 năm tiếp theo đối với thu nhập từ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo…

Thảo Miên

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/lam-gi-de-ho-kinh-doanh-nang-doi-thanh-doanh-nghiep-177791-177791.html