Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng
Tạo động lực liên kết, thúc đẩy hợp tác và phát triển vùng
Tờ trình Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy do Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn trình bày nêu rõ, việc đầu tư xây dựng nhằm hình thành trục ngang Đông - Tây kết nối với hệ thống trục dọc (tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam, đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 1, đường bộ ven biển); đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo dư địa, động lực phát triển không gian vùng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại; kết nối Thủ đô Vientiane, Lào và Thủ Hà Nội, Việt Nam, các trung tâm kinh tế, cảng biển; nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo động lực liên kết, thúc đẩy hợp tác và phát triển vùng…
Dự án có điểm đầu giao với đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, tỉnh Nghệ An; điểm cuối kết nối vào Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy, tổng chiều dài khoảng 60km.
Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn trình bày Tờ trình Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy. Ảnh: Quang Khánh
Căn cứ nhu cầu vận tải và khả năng cân đối nguồn lực, Dự án đề xuất đầu tư với quy mô 4 làn xe (B = 22m - 24,75m); các vị trí đào sâu, đắp cao đầu tư nền đường và các cầu, hầm trên tuyến quy mô 6 làn xe (B = 29m - 32,25m); giải phóng mặt bằng theo quy hoạch 06 làn xe; đáp ứng tiêu chuẩn đường cao tốc với vận tốc thiết kế 80 - 100km/h.
Dự án có tổng diện tích đất chiếm dụng sơ bộ khoảng 648ha, gồm: đất trồng lúa khoảng 223ha; đất lâm nghiệp khoảng 367ha; các loại đất khác theo quy định của pháp luật về đất đai khoảng 58ha. Dự kiến số hộ bị ảnh hưởng khoảng 2.833 hộ, tái định cư khoảng 221 hộ.
Sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án khoảng 23.940,34 tỷ đồng sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024; ngân sách trung ương và ngân sách địa phương giai đoạn 2026 – 2030.
Dự án chuẩn bị đầu tư năm 2025, thực hiện năm 2026, hoàn thành công trình đưa vào vận hành, khai thác trong năm 2029.
Rà soát kỹ lưỡng, lựa chọn phương án tuyến tối ưu
Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày nêu rõ, Ủy ban tán thành sự cần thiết đầu tư Dự án nhằm cụ thể hóa mục tiêu phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại gắn với yêu cầu thúc đẩy liên kết vùng, hội nhập kinh tế quốc tế và bảo đảm quốc phòng, an ninh khu vực biên giới.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị bổ sung, làm rõ nhu cầu vận tải trên hành lang kinh tế Đông - Tây và tuyến Vinh - Thanh Thủy trong từng giai đoạn để làm rõ hơn sự cần thiết, cấp thiết đầu tư Dự án.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo thẩm tra. Ảnh: Phạm Thắng
Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến cao tốc Vinh - Thanh Thủy có chiều dài khoảng 85km, quy mô 6 làn xe.
Tuy nhiên, giai đoạn này chỉ đầu tư 60km, quy mô 4 làn xe (đoạn Cửa Lò - Vinh khoảng 25km chưa được đầu tư).
Do đó, đề nghị bổ sung, làm rõ. Đồng thời, đề nghị rà soát kỹ lưỡng, lựa chọn phương án tuyến tối ưu, kết nối thuận lợi với cảng biển, cảng hàng không, các khu công nghiệp, du lịch, trung tâm logistics và đầu tư xây dựng hệ thống trạm dừng nghỉ, hệ thống giao thông thông minh, nút giao, các công trình phụ trợ, đồng bộ để bảo đảm hiệu quả đầu tư đồng bộ của Dự án.
Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh
Ủy ban cơ bản tán thành đầu tư Dự án theo hình thức đầu tư công với những lý do đã được phân tích tại Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Có ý kiến đề nghị nghiên cứu đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), góp phần thu hút và huy động nguồn lực xã hội, giảm áp lực cho ngân sách nhà nước trong bối cảnh giai đoạn 2025 - 2030 phải ưu tiên nguồn lực cho nhiều công trình trọng điểm…
N. Thành