Làm rõ tiền lương, thưởng của viên chức khi gắn với vị trí việc làm

3 giờ trướcBài gốc

Sáng 1-10, Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tiếp tục cho ý kiến vào 7 luật, trong đó có Luật Viên chức (sửa đổi).

Chưa rõ cơ chế phân bổ minh bạch nguồn thu

Một trong những nội dung đáng chú ý, dự thảo luật mở rộng phạm vi nguồn lương, không chỉ từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập mà còn gồm nguồn thu hợp pháp khác.

Nêu ý kiến, đại biểu Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) đánh giá đây là bước tiến quan trọng, tạo điều kiện cho viên chức được hưởng thu nhập đa dạng hơn.

Tuy nhiên, dự thảo luật chưa nêu rõ cơ chế phân bổ minh bạch nguồn thu cũng như cách bảo đảm quyền lợi giữa viên chức làm việc ở các đơn vị có điều kiện khác nhau.

ĐBQH Thạch Phước Bình. Ảnh: PHẠM THẮNG

"Nếu không quy định cụ thể có thể phát sinh tình trạng chênh lệch thu nhập quá lớn, gây mất công bằng”- ông Thạch Phước Bình nói và đề xuất cần bổ sung nguyên tắc phân phối công bằng, gắn thu nhập tăng thêm với hiệu quả công việc và quy định nghĩa vụ công khai minh bạch tài chính để đảm bảo sự công bằng giữa các đơn vị.

Về tiền lương, tiền thưởng, dự thảo luật nhấn mạnh "gắn thu nhập với kết quả, hiệu quả công việc, phù hợp với xu thế trả lương theo vị trí việc làm". Tuy nhiên, dự thảo lại chưa làm rõ cơ chế tiền thưởng, chưa phân biệt rõ giữa lương cơ bản và thu nhập tăng thêm.

Ông Thạch Phước Bình cho rằng nếu chỉ quy định chung chung, các đơn vị sẽ khó khăn khi xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ minh bạch, dễ dẫn đến khiếu nại, tranh chấp.

Ông đề nghị nghiên cứu bổ sung cơ chế khoán quỹ tiền thưởng theo hiệu quả công việc, trao quyền tự chủ cho đơn vị trong phân bổ nhưng phải công khai, minh bạch gắn với kết quả đánh giá viên chức hàng năm.

Mọi hành vi vi phạm dù đã nghỉ hưu vẫn bị xử lý

Liên quan đến quản lý viên chức, dự thảo luật nêu nguyên tắc trao quyền gắn với trách nhiệm giải trình và khuyến khích viên chức đổi mới sáng tạo. Nhận xét đây là những quy định tiến bộ, tuy nhiên, ông Thạch Phước Bình cho rằng dự thảo vẫn thiếu cơ chế bảo vệ viên chức trong trường hợp đổi mới, sáng tạo nhưng kết quả không như mong muốn.

Ông nêu thực tế nhiều viên chức e ngại rủi ro, ngại đổi mới vì sợ bị quy trách nhiệm. Do đó, cần luật hóa cơ chế miễn, giảm trách nhiệm cho viên chức dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung nhưng kết quả không thành công.

Về những việc viên chức không được làm, dự thảo luật bổ sung quy định cấm đăng tải, phát tán, phát ngôn thông tin sai lệch. Đại biểu Quốc hội đoàn Vĩnh Long nhận định đây là quy định cần thiết trong kỷ nguyên số, nhằm phòng ngừa hành vi làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, nhà nước.

Tuy nhiên, khái niệm thông tin sai lệch quy định tại dự thảo luật lại chưa được giải thích cụ thể, dễ dẫn đến cách hiểu, áp dụng tùy tiện, thậm chí có thể hạn chế quyền tự do ngôn luận hợp pháp.

Từ phân tích trên, ông Thạch Phước Bình cho rằng dự thảo cần đưa ra tiêu chí xác định thế nào thông tin sai lệch và bổ sung nguyên tắc bảo đảm quyền tự do phản biện, quyền nêu ý kiến chính đáng của viên chức, miễn không trái pháp luật.

Liên quan đến quy định về quyền tham gia hợp đồng nghề nghiệp và hoạt động kinh doanh, dự thảo cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp ngoài công lập nếu không trái pháp luật.

Ông Bình lo ngại nếu không kiểm soát chặt chẽ sẽ dẫn đến xung đột lợi ích khi viên chức có thể lợi dụng vị trí công tác để phục vụ lợi ích cá nhân. Vì vậy, cần quy định rõ danh mục lĩnh vực, ngành nghề viên chức được phép tham gia, đồng thời yêu cầu báo cáo minh bạch và chịu sự giám sát của đơn vị quản lý.

Về tuyển dụng viên chức, dự thảo luật đã thay đổi căn cứ tuyển dụng theo vị trí việc làm, quỹ lương và nguồn thu hợp pháp, thay vì chỉ dựa vào chức danh nghề nghiệp như luật hiện hành.

Ông Thạch Phước Bình nhấn mạnh đây thay đổi quan trọng, giúp tuyển chọn sát với nhu cầu thực tế. Tuy nhiên, quy trình tuyển dụng vẫn còn nặng về thủ tục hành chính, chưa đủ linh hoạt để thu hút nhân tài.

Ông đề nghị mở rộng cơ chế tiếp nhận trực tiếp các chuyên gia, nhà khoa học, nhân tài. Đồng thời, mạnh dạn phân cấp hơn nữa để đơn vị sự nghiệp công lập có thực quyền tự chủ trong tuyển dụng, gắn với trách nhiệm giải trình.

Về hợp đồng làm việc, dự thảo cho phép tồn tại cả hợp đồng xác định thời hạn và không xác định thời hạn. Đại biểu đánh giá đây sự điều chỉnh hợp lý, dung hòa tính linh hoạt và sự ổn định. Tuy nhiên, cần quy định rõ điều kiện, tiêu chuẩn để chuyển từ hợp đồng có thời hạn sang hợp đồng không xác định thời hạn nhằm bảo đảm sự công bằng.

"Cơ chế này cũng nên gắn với việc đánh giá định kỳ. Chẳng hạn, sau 3 năm liên tục hoàn thành tốt nhiệm vụ, viên chức có thể được ký hợp đồng lâu dài", ông Bình đề xuất.

Về việc áp dụng luật này với viên chức đã nghỉ hưu, đại biểu Thạch Phước Bình cho biết đây nội dung mới. Dự thảo quy định mọi hành vi vi phạm trong thời gian công tác dù đã nghỉ hưu vẫn phải bị xử lý.

"Quy định này là cần thiết để bảo đảm kỷ luật, kỷ cương, phòng ngừa hành vi trục lợi trong quá khứ. Tuy nhiên, nếu áp dụng không giới hạn dễ dẫn đến hình sự hóa các quan hệ hành chính"- ông Thạch Phước Bình nói và đề nghị bổ sung nguyên tắc xử lý với những hành vi vi phạm nghiêm trọng, gây hậu quả lớn, đồng thời quy định thời hạn xử lý để đảm bảo tính nhân văn và ổn định.

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (Phú Thọ) cho biết dự thảo luật nêu khái niệm "viên chức quản lý" là người được bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý có thời hạn.

Đại biểu đề nghị làm rõ "người được bổ nhiệm là viên chức công tác tại đơn vị sự nghiệp được bổ nhiệm hay bao gồm cả công chức từ cơ quan quản lý nhà nước được bổ nhiệm sang giữ chức vụ quản lý ở đơn vị sự nghiệp công lập".

Liên quan đến việc bổ nhiệm, biệt phái, từ chức, miễn nhiệm, cho thôi giữ chức vụ đối với viên chức, dự thảo luật quy định viên chức bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý bằng quyết định của cấp có thẩm quyền. Đại biểu Mạnh cho rằng dự thảo chưa quy định rõ cấp thẩm quyền là cấp nào.

Đại biểu Phú Thọ cho rằng đơn vị sự nghiệp công lập, đơn vị giáo dục cấp xã hiện nay vẫn chưa rõ ai bổ nhiệm chức danh này. Do vậy, Ban soạn thảo cần nghiên cứu rõ để quy định cụ thể việc phân cấp bổ nhiệm.

ĐỨC MINH

Nguồn PLO : https://plo.vn/lam-ro-tien-luong-thuong-cua-vien-chuc-khi-gan-voi-vi-tri-viec-lam-post873226.html