Hàng Trung Quốc đổ bộ
Cùng với sự dịch chuyển chuỗi cung ứng, thị trường nội địa Việt Nam đang chứng kiến làn sóng mở rộng mạnh mẽ của các thương hiệu Trung Quốc. Sự hiện diện ngày càng dày đặc của họ trong lĩnh vực bán lẻ, mỹ phẩm, đồ chơi, thời trang, F&B, đồ gia dụng và hàng lifestyle đang tạo ra cuộc cạnh tranh mới, đặc biệt tại các trung tâm thương mại lớn.
Thị trường nội địa Việt Nam đang chứng kiến làn sóng mở rộng mạnh mẽ của các thương hiệu Trung Quốc.
Trong nhóm thương hiệu bán lẻ - F&B, các chuỗi như KKV, Popmart, Colorist, Mixue, Haidilao… đang mở rộng nhanh chóng với tốc độ phủ điểm bán cao và chiến lược lựa chọn vị trí đẹp. Khu vực TP Hồ Chí Minh và Hà Nội là hai thị trường họ ưu tiên do mật độ tiêu dùng cao và thói quen mua sắm hiện đại của giới trẻ.
Theo CBRE Việt Nam, xu hướng tiêu dùng hiện nay nghiêng về mô hình “trải nghiệm kết hợp mua sắm”. Các thương hiệu Trung Quốc nắm bắt rất nhanh và triển khai mô hình cửa hàng bắt mắt, nhiều yếu tố giải trí, liên tục tung sản phẩm theo trend, giúp họ nhanh chóng tạo hiệu ứng thương hiệu và thu hút người trẻ.
Không chỉ dừng ở chuỗi cửa hàng, hàng Trung Quốc nhập khẩu chính ngạch tăng mạnh trong những tháng cuối năm 2025. Theo Tổng cục Hải quan, đến hết tháng 10/2025, kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc đạt hơn 150 tỷ USD, tăng trên 25% so với cùng kỳ. Đến tháng 11/2025, con số này ước đạt 167,5 tỷ USD, chiếm hơn 40% tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam. Nhiều nhóm hàng tăng trưởng mạnh như máy móc, thiết bị, linh kiện điện tử, hóa chất, nhựa, nguyên phụ liệu dệt may - da giày và hàng tiêu dùng.
Một điểm đáng chú ý là mức nhập siêu từ Trung Quốc sau 11 tháng đã vượt 100 tỷ USD, phản ánh vai trò lớn của thị trường này đối với chuỗi cung ứng trong nước và cho thấy sự phụ thuộc ngày càng sâu rộng vào nguồn hàng Trung Quốc.
Một gian hàng làm đẹp của Trung Quốc tham gia triển lãm tại TP Hồ Chí Minh mới đây.
Song song đó, từ tháng 10 đến tháng 12/2025, hàng loạt triển lãm xúc tiến thương mại tại TP Hồ Chí Minh ghi nhận sự tham gia áp đảo của doanh nghiệp Trung Quốc. Tại Vietnam Expo HCMC 2025, khu gian hàng Trung Quốc chiếm tỷ lệ lớn trong khối quốc tế. Triển lãm Đồ gia dụng và Quà tặng IGHE 2025 có hơn 500 gian hàng thì doanh nghiệp Trung Quốc chiếm phần đáng kể. Trong Triển lãm Ngũ kim và dụng cụ cầm tay VHHE 2025, nhiều nhóm máy móc và thiết bị công nghiệp gần như do doanh nghiệp Trung Quốc chiếm lĩnh.
Các đơn vị tổ chức cho biết, số lượng doanh nghiệp Trung Quốc đăng ký tham gia triển lãm tại Việt Nam tăng gấp 1,5 - 2 lần so với các năm trước, cho thấy thị trường Việt Nam đang trở thành điểm đến thương mại và tiêu dùng quan trọng trong chiến lược khu vực của họ.
Áp lực cạnh tranh giành thị phần
Sự đổ bộ đồng loạt của hàng hóa và thương hiệu Trung Quốc khiến thị trường nội địa Việt Nam bước vào giai đoạn cạnh tranh khốc liệt hơn. Trong nhiều phân khúc như thời trang, mỹ phẩm, giày dép, F&B, đồ gia dụng và thiết bị nhỏ, doanh nghiệp Việt đang chịu áp lực lớn cả về giá, tốc độ ra mẫu mới và trải nghiệm khách hàng.
Đại diện Vina Giày cho biết, sức ép lớn nhất đến từ việc hàng Trung Quốc vừa rẻ hơn, vừa hợp mắt, lại thay đổi mẫu mã nhanh. Chỉ riêng việc sống sót qua giai đoạn hậu dịch đã khó, nay doanh nghiệp trong nước phải cạnh tranh với các thương hiệu có nền tảng sản xuất mạnh mẽ đã tích lũy hàng chục năm.
Tập đoàn KIDO cũng ghi nhận xu hướng tương tự. Chỉ trong 6 tháng gần đây, doanh nghiệp đã làm việc với gần 20 đoàn xúc tiến thương mại từ Trung Quốc, cho thấy mức độ quan tâm rất lớn đối với thị trường Việt Nam. Để ứng phó, KIDO đẩy mạnh đầu tư chuyển đổi số, ứng dụng AI vào hệ thống bán hàng nhằm tối ưu chi phí và tăng hiệu quả phủ thị trường. Đây là sự chuẩn bị cho một cuộc chiến lâu dài.
Một gian hàng giới thiệu tất (vớ) đến từ Trung Quốc.
Sự cạnh tranh không chỉ đến từ giá rẻ. Các thương hiệu Trung Quốc đang chuyển sang định vị chất lượng tốt, mẫu mã bắt mắt và chiến lược xây dựng thương hiệu bài bản. Nhiều sản phẩm của họ không còn mang hình ảnh “giá rẻ - chất lượng thấp” như quan niệm trước đây, mà hướng đến phân khúc tầm trung, nhóm mà doanh nghiệp Việt đang chiếm tỷ trọng lớn.
Đáng chú ý, làn sóng tiêu dùng của nhóm Gen Z đang thay đổi cấu trúc thị trường. Một chuyên gia bán lẻ được CBRE trích dẫn nhận định: “Cuộc cạnh tranh không còn nằm ở số lượng cửa hàng mà là khả năng tạo trải nghiệm. Ai giữ được Gen Z sẽ thắng thị trường”. Điều này lý giải vì sao, nhiều thương hiệu Trung Quốc đầu tư mạnh vào thiết kế cửa hàng, sản phẩm theo trend, influencer marketing và mô hình kết hợp giải trí - mua sắm.
Trong bức tranh nhập khẩu, mức độ phụ thuộc vào hàng Trung Quốc cũng tạo thêm áp lực. Khi hàng chính ngạch tăng với tốc độ hai chữ số, nếu không có biện pháp quản lý phù hợp, doanh nghiệp Việt sẽ khó giữ thị phần trên sân nhà. Các chuyên gia kinh tế cảnh báo việc siết quản lý thương mại xuyên biên giới, đặc biệt hàng nhỏ lẻ qua sàn thương mại điện tử là cần thiết để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh.
Giai đoạn 2025 - 2026 được dự báo là thời điểm thị trường nội địa Việt Nam sôi động nhất trong nhiều năm, với sự đan xen giữa cơ hội từ dòng vốn FDI và thách thức cạnh tranh nội địa. Các chuyên gia kinh tế khuyến nghị, doanh nghiệp Việt buộc phải đổi mới mô hình kinh doanh, cải thiện chất lượng sản phẩm, đầu tư thương hiệu và tăng năng lực tự chủ để bảo vệ thị phần trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Bài và ảnh: Hải Yên/Báo Tin tức và Dân tộc