Lê Thị Thơ, nhà sáng lập nước mắm cà cuống Làng Xưa: Giữ hương vị quê hương bằng tư duy khởi nghiệp mới

Lê Thị Thơ, nhà sáng lập nước mắm cà cuống Làng Xưa: Giữ hương vị quê hương bằng tư duy khởi nghiệp mới
6 giờ trướcBài gốc
Lê Thị Thơ, nhà sáng lập nước mắm cà cuống Làng Xưa.
Nâng tầm sản phẩm truyền thống từ ý tưởng mới
Sinh năm 1995, tốt nghiệp Khoa kinh tế, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Lê Thị Thơ từng làm việc cho một doanh nghiệp phân phối gia vị lớn ở Hà Nội. Chính công việc này giúp cô nhận ra xu hướng tiêu dùng đang dần quay về với giá trị tự nhiên, truyền thống. Các đơn hàng nước mắm truyền thống ngày càng tăng chính là một minh chứng rõ nét.
Quan sát thị trường, cô gái trẻ Lê Thị Thơ nhận thấy nước mắm Phú Quốc, Phan Thiết, Cát Hải… đều đã nổi tiếng. Còn Hà Tĩnh quê hương cô lại chưa có thương hiệu nào đủ mạnh. “Muốn khẳng định mình, phải tạo ra hương vị riêng. Tôi chọn hướng đưa tinh dầu cà cuống, loài côn trùng có mùi thơm đặc biệt, vào sản phẩm nước mắm truyền thống để phục vụ phân khúc cao cấp”. Thơ chia sẻ.
Ý tưởng ấy nghe qua tưởng liều lĩnh, bởi cà cuống không chỉ quý hiếm, mà còn nổi tiếng khó nuôi. Nhưng Thơ tin rằng, đây chính là hướng đi mới đầy tiềm năng. Theo đánh giá của cô gái trẻ, tại quê nhà, những nơi làm nước mắm ngon lại không nuôi cà cuống, còn nơi nuôi cà cuống thì không làm nước mắm. Cô muốn kết hợp cả hai sản phẩm lại để tạo nên bản sắc riêng cho nước mắm quê hương.
Năm 2022, sau khi tìm hiểu, vợ chồng Thơ thành lập Công ty TNHH sản xuất và đầu tư HT để nuôi cà cuống, hướng đến mục tiêu sản xuất một dòng nước mắm cao cấp mang hương thơm của tinh dầu cà cuống, dành cho những khách hàng “khó tính”.
Năm lần thất bại và bài học “sống cùng cà cuống”
Muốn có nước mắm cà cuống, cà hai quyết định tự gây giống cà cuống để tự chủ nguồn nguyên liệu. Lứa đầu tiên gồm 10 cặp cà cuống tự nhiên mua từ Lào, trị giá 2,5 triệu đồng. Thế nhưng chỉ sau một tháng, toàn bộ cà cuống chết sạch, chúng bỏ ăn, hoảng loạn và tự tiêu diệt lẫn nhau.
Không nản, Thơ mua trứng cà cuống về ươm. Lần này, hàng nghìn con non nở ra, nhưng vì thiếu thức ăn tươi sống, chúng lại cắn nhau đến chết. Lần thứ ba, cà cuống chết do nước ô nhiễm, lần thứ tư vì “sốc” khi thay bể quá sớm. Mỗi thất bại là một khoản tiền mất đi, nhưng đổi lại là kinh nghiệm quý giá.
“Cà cuống rất nhạy cảm với nước. Chỉ cần nguồn nước có phèn, thuốc trừ sâu hay độ pH không phù hợp, chúng sẽ chết hàng loạt. Nuôi cà cuống không khó, nhưng để nhân đàn thì cực kỳ khó”, Thơ kể.
Phải đến lần thứ năm, mọi thứ mới đi vào ổn định. Thơ học được cách kiểm soát nguồn nước, nguồn thức ăn, độ sáng - tối trong chuồng nuôi. Những con cà cuống con được chăm đến tuần thứ tư mới chuyển bể, tránh bị “sốc” nước. Và đúng lúc những chum nước mắm đầu tiên vừa đủ thời gian ủ “chín”, tinh dầu cà cuống đầu mùa cũng sẵn sàng cho vào sản xuất.
Nhà sáng lập giải thích cà cuống được sử dụng để chế biến nước mắm là con cà cuống đực, chỉ có con đực mới có chứa túi tinh dầu. Sau khi con cà cuống đực đạt tiêu chuẩn sẽ được sơ chế, sau đó được cho vào chai nước mắm nguyên chất để trở thành một loại nước mắm có hương vị thơm, cay đặc biệt.
Không chỉ cà cuống, Thơ cũng chăm chút cho từng giọt mắm. Cô cho biết sản phẩm nước mắm dùng để ngâm cà cuống được chế biến hoàn toàn theo quy trình khép kín: cá tươi chọn kỹ từ cảng biển, ủ trong chum sành ngoài trời nắng gió đủ 18 tháng, pha cùng tinh dầu cà cuống đực để tạo nên vị thơm cay đặc trưng. “Dẫu chi phí cao hơn nhiều lần so với cách làm công nghiệp, nhưng như thế mới cho ra chất mắm đúng hương vị quê mình”, Thơ nói.
Niềm tự hào mới từ đặc sản quê hương
Bắt đầu nuôi cà cuống từ tháng 8/2022 đến đầu năm 2023, Thơ bắt đầu cho ra sản phẩm nước mắm cà cuống “Làng Xưa” với giá 400.000 đồng/lít. Ngoài ra, vợ chồng cô cũng bán cà cuống thương phẩm với giá 200.000 - 250.000 đồng/cặp cà cuống giống, 1 ổ trứng cà cuống có giá bán 200.000 - 250.000 đồng. Cơ sở của Thơ có diện tích khoảng 400 m2, với 200 cặp giống, hơn 1.000 con giống và thương phẩm. Mỗi đợt sản xuất, cơ sở của Thơ dùng 500 con Cà Cuống để chế biến nước mắm.
Hiện tại, nước mắm cà cuống “Làng Xưa” đã có chỗ đứng riêng trên thị trường. Không chỉ người tiêu dùng trong tỉnh mà khách hàng ở Nghệ An, Hưng Yên, TP. Đà Nẵng… cũng tìm đến đặt mua. Doanh thu của Công ty đạt hơn 1 tỷ đồng mỗi năm, con số còn nhỏ so với doanh nghiệp lớn, nhưng là bước tiến đáng kể với một mô hình khởi nghiệp nông thôn. “Hiện tại các sản phẩm liên quan đến cà cuống của cơ sở tôi luôn cháy hàng, được thị trường đón nhận nhiệt tình”, Thơ nói.
Năm 2024, mô hình nuôi cà cuống kết hợp sản xuất nước mắm cà cuống Làng Xưa đã vinh dự đạt giải nhì cuộc thi dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn tỉnh Hà Tĩnh.
Thời gian qua, cơ sở của Thơ cũng thường xuyên có người dân từ khắp các địa phương đến tham quan, học tập kinh nghiệm. Hai vợ chồng luôn nhiệt tình chuyển giao kỹ thuật, đồng thời cam kết sẽ bao tiêu sản phẩm để giúp bà con có thêm nguồn thu nhập.
Nhung Bùi
Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/le-thi-tho-nha-sang-lap-nuoc-mam-ca-cuong-lang-xua-giu-huong-vi-que-huong-bang-tu-duy-khoi-nghiep-moi-d432484.html