UN News đưa tin, ngày 12/9 (giờ địa phương), Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua Tuyên bố New York về kế hoạch chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần 80 năm giữa Israel và Palestine và hiện thực hóa tầm nhìn về giải pháp hai Nhà nước, với 142/193 phiếu ủng hộ áp đảo.
Israel đã bỏ phiếu chống lại nghị quyết này, cùng với 9 quốc gia khác là Mỹ, Argentina, Hungary, Micronesia, Nauru, Palau, Papua New Guinea, Paraguay, Tonga; trong khi có 12 quốc gia bỏ phiếu trắng.
Tuyên bố New York là kết quả của một hội nghị quốc tế thảo luận về giải pháp hai Nhà nước, do Pháp và Saudi Arabia đồng chủ trì vào cuối tháng 7 tại trụ sở Liên Hợp Quốc.
Đại hội đồng Liên Hợp Quốc bỏ phiếu thông qua “Tuyên bố New York”, ngày 12/9. Ảnh: UN News
Theo AP, Tuyên bố New York lên án “các cuộc tấn công do Hamas thực hiện nhằm vào dân thường” ở miền nam Israel vào ngày 7/10/2023; đồng thời lên án các cuộc tấn công của Israel nhằm vào dân thường và cơ sở hạ tầng dân sự ở Dải Gaza, cũng như các “cuộc bao vây và nạn đói”, dẫn đến thảm họa nhân đạo và khủng hoảng bảo vệ nghiêm trọng tại đây.
Ước tính cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7/10 đã khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng, chủ yếu là dân thường Israel. Hamas cũng đã bắt giữ khoảng 250 con tin, trong đó có 48 người vẫn còn bị giam giữ, bao gồm khoảng 20 người được cho là còn sống. Về phía cơ quan y tế Gaza, các cuộc tấn công của Israel nhằm vào Hamas đã khiến hơn 64.000 người Palestine thiệt mạng.
Tuyên bố New York kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza, thả con tin, trao đổi tù binh, Israel rút quân và cho phép tiếp cận nhân đạo toàn diện. Tuyên bố tái khẳng định Chính quyền Palestine sẽ nắm quyền kiểm soát và điều hành toàn bộ lãnh thổ Palestine, bao gồm Dải Gaza và Bờ Tây; cùng với một ủy ban hành chính chuyển tiếp sẽ được thành lập ngay sau khi lệnh ngừng bắn ở Gaza có hiệu lực.
“Trong bối cảnh kết thúc cuộc chiến ở Gaza, Hamas phải chấm dứt quyền quản lý ở Gaza và giao nộp vũ khí cho Chính quyền Palestine,” tuyên bố nêu rõ.
Tuyên bố kêu gọi các quốc gia công nhận Nhà nước Palestine, coi đây là “một thành phần thiết yếu và không thể thiếu để đạt được giải pháp hai Nhà nước”. Mặc dù không nêu tên Israel, nhưng văn bản này nêu rõ rằng “các hành động đơn phương bất hợp pháp đang gây ra mối đe dọa hiện hữu đối với việc hiện thực hóa Nhà nước Palestine độc lập”.
Văn bản này cũng ủng hộ việc triển khai “một phái bộ ổn định quốc tế tạm thời” dưới sự giám sát của Liên Hợp Quốc để bảo vệ dân thường Palestine, hỗ trợ việc chuyển giao an ninh cho Chính quyền Palestine và cung cấp các bảo đảm an ninh cho cả Palestine và Israel, bao gồm giám sát lệnh ngừng bắn và thỏa thuận hòa bình trong tương lai.
Đại sứ Palestine tại Liên Hợp Quốc Riyad Mansour khẳng định sự ủng hộ đối với nghị quyết này phản ánh “mong muốn của hầu hết mọi người trong cộng đồng quốc tế, mở ra cánh cửa cho giải pháp hòa bình”.
Mặc dù không nêu tên Israel, ông Riyad Mansour nêu rõ: "Chúng tôi kêu gọi một bên vẫn đang thúc đẩy lựa chọn chiến tranh và hủy diệt, và cố gắng loại bỏ nhân dân Palestine và cướp đất đai của họ, hãy lắng nghe tiếng nói lý trí - tiếng nói của việc giải quyết vấn đề này một cách hòa bình và thông điệp mạnh mẽ mà Đại hội đồng hôm nay (12/9) đã gửi đi”.
Trong khi đó, Đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc Danny Danon, nhấn mạnh: “Tuyên bố một chiều này sẽ không được ghi nhận như một bước tiến hướng tới hòa bình, mà chỉ là một cử chỉ vô nghĩa làm suy yếu uy tín của Đại hội đồng”. Ông cho rằng “Hamas là bên hưởng lợi lớn nhất” của bất kỳ sự ủng hộ nào đối với Tuyên bố New York.
Trước đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm 11/9 đã khẳng định rằng “sẽ không có Nhà nước Palestine”.
Đại diện Mỹ cũng nhắc lại sự phản đối đối với Tuyên bố New York và nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ủng hộ việc thực hiện giải pháp hai Nhà nước.
Theo Al Jazeera, cuộc bỏ phiếu mới nhất diễn ra trước thềm hội nghị thượng đỉnh sắp tới của Liên Hợp Quốc, do Saudi Arabia và Pháp đồng chủ trì vào ngày 22/9 tới tại New York, trong đó Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và một số lãnh đạo khác đã cam kết sẽ chính thức công nhận Nhà nước Palestine.
Hiện có khoảng 146 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc ủng hộ Nhà nước Palestine. Dự kiến khoảng 10 quốc gia nữa, bao gồm Pháp, Na Uy, Tây Ban Nha, Ireland và Anh, cũng sẽ công nhận Nhà nước Palestine trong tháng này.
Đỗ Thảo