Lò phản ứng hạt nhân cỡ nhỏ - lựa chọn lý tưởng cho AI và Mặt trăng

3 giờ trướcBài gốc

AI hồi sinh năng lượng hạt nhân

Ngân hàng Goldman Sachs ước tính vào năm 2030 mức tiêu thụ điện năng của trung tâm dữ liệu sẽ tăng hơn 160%, trong đó chủ yếu phục vụ AI. Năng lượng tái tạo có thể đáp ứng phần lớn nhu cầu nhưng không thể cung cấp liên tục 24/7 cho nhu cầu điện toán quy mô cực lớn. Theo giám đốc điều hành công ty Constellation Energy Joe Dominguez: “Nỗ lực cung cấp năng lượng cho các ngành công nghiệp thiết yếu với sức cạnh tranh kinh tế và công nghệ toàn cầu của Mỹ đòi hỏi lượng năng lượng khổng lồ, không phát thải carbon, ổn định hàng giờ mỗi ngày”. Năng lượng hạt nhân với lượng phát thải carbon trực tiếp gần như bằng 0 được nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn lựa chọn để chạy đua phát triển trí tuệ nhân tạo.

Tác vụ AI đòi hỏi lượng năng lượng lớn - Ảnh: Netscribes

Cuộc đua SMR

Đáng chú ý, Microsoft vừa ký kết thỏa thuận đưa tổ máy số 1 thuộc cơ sở hạt nhân Three Mile Island vào hoạt động trở lại sau khi ngừng hoạt động từ năm 2019. Thỏa thuận này dự kiến cung cấp 835 megawatt điện không phát thải carbon cho các trung tâm dữ liệu AI của tập đoàn vào năm 2028, tạo ra 3.400 việc làm và đóng góp 16 tỉ USD cho kinh tế bang Pennsylvania. Thách thức lớn vẫn còn ở trước mắt: thay thế hoặc đại tu tuabin, máy phát điện, máy biến áp chính, hệ thống làm mát, hệ thống điều khiển. Dự án sẽ chứng minh cách nâng cấp thiết bị hạt nhân cũ để đáp ứng nhu cầu thời đại số.

SMR đạt công suất 10 - 300 megawatt mỗi lò, được chế tạo tại nhà máy rồi đưa đến những nơi mà nhà máy lớn không thể triển khai. Loạt thiết kế như lò phản ứng nhanh làm mát bằng natri cho phép tăng công suất từ 345 megawatt lên 500 megawatt trong thời gian nhu cầu cao điểm, lý tưởng phục vụ AI. Thế hệ SMR đầu tiên dựa trên công nghệ nước nhẹ mang tính an toàn thụ động, còn thế hệ thứ 4 đem lại nhiệt độ cao hơn phù hợp cho nhiều ứng dụng công nghiệp.

Không chỉ Microsoft, Amazon Web Services quyết tâm xây dựng hàng loạt SMR (tổng công suất 5 gigawatt) vào năm 2039, bắt đầu bằng 4 lò phản ứng tại bang Washington. Google công bố kế hoạch hợp tác với công ty khởi nghiệp Kairos Power nhằm xây dựng 7 SMR công suất 500 megawatt. Meta cũng ký thỏa thuận mua điện hạt nhân.

Lò phản ứng an toàn hơn

Thảm họa Chernobyl và Fukushima vẫn còn in đậm trong ký ức của mọi người, nhưng thiết kế SMR khá an toàn: có hệ thống làm mát thụ động, đặt ngầm dưới lòng đất, dùng ít nhiên liệu dự trữ hơn. Lò phản ứng thế hệ mới có thể chịu được nhiệt độ rất cao mà không phát thải sản phẩm phân hạch.

SMR thế hệ mới nay đã an toàn hơn - Ảnh: Wikipedia

Đưa SMR lên Mặt trăng

Quyền Giám đốc NASA Sean Duffy đặt mục tiêu năm 2030 xây dựng lò phản ứng 100 kilowatt trên Mặt trăng, cung cấp năng lượng cho một cơ sở vào ban đêm lúc năng lượng mặt trời không khả dụng. Tiến sĩ Sungwoo Lim (Đại học Surrey) nhận định: “Năng lượng hạt nhân không chỉ là thứ mong muốn mà còn là thứ tất yếu”.

SMR trên Mặt trăng phải được thu nhỏ, được phép phóng lên vũ trụ dưới điều kiện an toàn nghiêm ngặt và hoạt động được trong môi trường chân không với chênh lệch nhiệt độ rất lớn.

Cẩm Bình

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/lo-phan-ung-hat-nhan-co-nho-lua-chon-ly-tuong-cho-ai-va-mat-trang-236195.html