Luật - Những điểm mới: Nâng gấp 2 lần hình phạt tiền với 24 tội danh

Luật - Những điểm mới: Nâng gấp 2 lần hình phạt tiền với 24 tội danh
5 giờ trướcBài gốc
Bổ sung tội sử dụng trái phép chất ma túy
Giới thiệu những điểm mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết, Luật đã bỏ hình phạt tử hình tại 8 tội danh: tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam; tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội vận chuyển trái phép chất ma túy; tội tham ô tài sản; tội nhận hối lộ; tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng. Ảnh H.Ngọc
Riêng đối với tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ, sau khi bỏ hình phạt tử hình, nhằm bảo đảm thu hồi tài sản do phạm tội mà có, đồng thời khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo trong quá trình giải quyết vụ án, Thứ trưởng nêu rõ, Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định tại khoản 1 Điều 63 theo hướng: “Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn”.
Điểm mới của Luật là đã bổ sung tội sử dụng trái phép chất ma túy. Đây là quy định căn cứ theo chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 16/8/2019 về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy; Kết luận số 132-KL/TW ngày 18/3/2025 về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy; thực tiễn công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về ma túy, thực tiễn công tác cai nghiện ma túy và hậu quả, tác hại của việc sử dụng chất ma túy đối với xã hội và với cá nhân, gia đình người sử dụng trái phép chất ma túy.
Luật nâng gấp 2 lần hình phạt tiền đối với 24 tội danh, tập trung vào nhóm tội về hàng giả, môi trường, an toàn thực phẩm, tham nhũng.
Theo Thứ trưởng, thực tiễn phòng ngừa và đấu tranh với các loại tội phạm hàng giả, môi trường, an toàn thực phẩm, tham nhũng cho thấy, đây là những loại tội phạm thu lợi nhuận bất chính rất lớn từ hành vi phạm tội. Tuy nhiên, hiện nay, mức phạt tiền đối với tội này là tương đối thấp, chưa thực sự tương xứng với tính chất của tội phạm, chưa bảo đảm tính răn đe cần thiết, nhiều đối tượng sẵn sàng thực hiện hành vi phạm tội để thu được lợi nhuận, dẫn đến tình trạng "nhờn luật".
“Việc nâng mức phạt tiền cũng phù hợp tình hình phát triển kinh tế - xã hội, có tính đến các yếu tố biến động của giá cả, thu nhập bình quân đầu người; có tham chiếu mức lương cơ sở tăng 2,04 lần, thu nhập bình quân đầu người tăng 2,02 lần tại thời điểm năm 2015 với thời điểm hiện tại”, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nhấn mạnh.
Tăng hình phạt tù với nhóm tội về an toàn thực phẩm
Luật cũng tăng mức hình phạt tù tập trung vào các nhóm tội về môi trường, ma túy, an toàn thực phẩm.
Thứ trưởng Lê Quốc Hùng lý giải, thời gian gần đây, tội phạm về môi trường, ma túy, an toàn thực phẩm có nhiều diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân, gây nhiều hệ lụy xấu về an ninh, trật tự, tác động trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của người dân và ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế, ảnh hưởng đến chất lượng giống nòi, ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín của đất nước. Tuy nhiên, mức hình phạt khởi điểm của các tội này tương đối thấp, chưa bảo đảm tính răn đe và chưa tương xứng với mức độ nguy hiểm của tội phạm. Do đó, Luật đã nâng mức phạt tù ở các nhóm tội này.
Cũng xuất phát từ thực tiễn đấu tranh với tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về gây ô nhiễm môi trường cho thấy, mức thông số môi trường nguy hại vượt quy chuẩn quốc gia dùng làm căn cứ định khung hình phạt quy định tại Điều 235, Bộ luật Hình sự hiện đang quá cao, dẫn đến rất khó áp dụng để xử lý hình sự. Đa số các hành vi vi phạm mặc dù gây hậu quả rất nghiêm trọng nhưng chỉ bị xử lý hành chính. Do đó, Luật lần này đã hạ mức thông số môi trường nguy hại vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường để tránh bỏ lọt tội phạm, góp phần tạo lập môi trường sinh thái an toàn, lành mạnh.
Luật cũng bổ sung quy định không thi hành án tử hình đối với người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối.
Bổ sung các chất ma túy Ketamine và Fentanyl trong cấu thành của 5 tội phạm về ma túy để phù hợp với tính chất nguy hiểm của các loại ma túy này, phù hợp với quy định hiện hành của pháp luật về danh mục các chất ma túy mà Chính phủ quản lý.
Luật cũng quy định về điều khoản chuyển tiếp. Theo đó, hướng dẫn về việc áp dụng pháp luật theo hướng có lợi cho người phạm tội; hướng dẫn xử lý tình huống phát sinh đối với người đã bị tuyên án tử hình về các tội đã bỏ hình phạt tử hình trong Luật trước ngày 1/7/2025 nhưng chưa thi hành. Đồng thời, hướng dẫn xử lý tình huống phát sinh khi thi hành án tù chung thân đối với người phạm tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ. Phân công trách nhiệm triển khai thi hành Luật.
Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 nhằm kịp thời giải quyết vướng mắc trong thực tiễn thi hành án tử hình thời gian qua theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, để giảm áp dụng thi hành hình phạt tử hình nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).
Và, cũng để bảo đảm đồng bộ, thống nhất về hiệu lực thi hành với các quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân.
Anh Thảo
Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/luat-nhung-diem-moi-nang-gap-2-lan-hinh-phat-tien-voi-24-toi-danh-10378722.html