Nhiều căn hộ tại TP.HCM chưa đủ điều kiện để kinh doanh Airbnb
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, kết quả rà soát cho thấy đa số các dự án nhà chung cư hỗn hợp hiện nay không được thiết kế hệ thống cấp điện, thoát nước, thang máy, phòng cháy chữa cháy hay xử lý chất thải riêng cho khu lưu trú ngắn hạn. Vì vậy, các công trình này chưa đủ điều kiện để đăng ký kinh doanh dịch vụ căn hộ lưu trú.
Nhiều căn hộ tại TP.HCM chưa đủ điều kiện để kinh doanh Airbnb
Ông Đỗ Ngọc Hải, Trưởng phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết: “Hiện nay, Sở Xây dựng đang phối hợp với các sở ngành liên quan như Sở Tư pháp, Công an TP.HCM, Sở Du lịch, Sở Khoa học và Công nghệ để rà soát các quy định pháp luật có liên quan, báo cáo UBND TP xem xét, điều chỉnh Quyết định 26/2025 về quản lý, sử dụng nhà chung cư. Đây sẽ là cơ sở để triển khai việc quản lý mô hình cho thuê ngắn hạn trong thời gian tới”.
Nhiều căn hộ chung cư hiện nay tại TP.HCM chưa đảm bảo tiêu chuẩn PCCC theo quy định.
Phần lớn các chung cư tại TP.HCM được phê duyệt với mục đích để ở, không phải cơ sở lưu trú du lịch. Điều đó đồng nghĩa các hạng mục hạ tầng kỹ thuật đều không tách biệt giữa cư dân cố định và khách thuê ngắn ngày. Một số dự án từng đề xuất “chuyển đổi công năng” nhưng đều vướng quy định về phân khu chức năng và tiêu chuẩn an toàn cháy nổ. Việc thiếu lối thoát hiểm riêng, quy trình kiểm tra khách ra vào hay hệ thống báo cháy độc lập khiến nhiều chung cư không thể đạt tiêu chuẩn tương tự khách sạn.
Nhiều căn hộ chung cư tại TP.HCM chưa đảm bảo tiêu chuẩn PCCC
Bà Giang Huỳnh, Giám đốc bộ phận Nghiên cứu Savills TP.HCM nhận định: “Về mặt quản lý, loại hình cho thuê ngắn hạn sẽ tạo áp lực lớn đối với ban quản trị chung cư. Lượng khách ra vào tăng đột biến, việc kiểm soát sử dụng tiện ích chung rất khó khăn. Hoạt động lưu trú ngắn hạn còn có thể gây tiếng ồn, ảnh hưởng đến môi trường sống của cư dân và làm tăng gánh nặng cho đơn vị quản lý vận hành”.
Đa số các căn hộ trước đây chủ yếu thiết kế để ở, chưa đáp ứng đủ điều kiện để kinh doanh lưu trú ngắn hạn.
Ngoài vấn đề hạ tầng, rào cản lớn nhất hiện nay nằm ở khung pháp lý chưa thống nhất. Mặc dù lãnh đạo TP.HCM đã yêu cầu sớm công bố danh mục các chung cư đủ điều kiện cho thuê ngắn ngày, đến nay danh mục này vẫn chưa được ban hành.
Theo Quyết định 26/2025 của UBND TP.HCM, căn hộ chỉ được sử dụng để ở, không cho thuê theo giờ hoặc theo ngày. Quy định này khiến nhiều chủ sở hữu rơi vào tình trạng “nửa hợp pháp, nửa vi phạm”, khi vẫn rao cho thuê trên các nền tảng trực tuyến nhưng thiếu giấy phép kinh doanh, chưa kê khai thuế và chưa đảm bảo yêu cầu phòng cháy chữa cháy.
Đại tá Trần Văn Hiếu, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an TP.HCM cho biết: “Lực lượng Cảnh sát PCCC TP.HCM đang tiếp tục tham mưu cho Ban Giám đốc Công an TP trong việc phân loại lại các cơ sở lưu trú và đưa ra giải pháp cụ thể cho từng loại hình. Mục tiêu là đảm bảo công tác quản lý an toàn, không để xảy ra các vụ cháy nổ phức tạp trên địa bàn”.
Hiện Sở Xây dựng TP.HCM đang phối hợp cùng Sở Tư pháp và các ngành liên quan xây dựng hướng dẫn điều kiện cần và đủ để căn hộ được phép cho thuê ngắn hạn. Dự thảo mới sẽ quy định rõ yêu cầu về đăng ký kinh doanh, hệ thống PCCC, kiểm tra nhân thân khách lưu trú và cơ chế quản lý vận hành chung cư có căn hộ cho thuê ngắn ngày. Tuy nhiên, cho đến khi khung pháp lý chính thức ra đời, hoạt động Airbnb tại TP.HCM vẫn tồn tại trong “vùng xám”, không được công nhận là cơ sở du lịch, nhưng cũng chưa có quy định cụ thể để xử phạt hay hướng dẫn chuyển đổi.
Theo các chuyên gia, việc cấm hoàn toàn mô hình Airbnb có thể khiến TP.HCM bỏ lỡ cơ hội thu thuế và khai thác tiềm năng du lịch đô thị. Chỉ riêng trong năm 2024, hàng nghìn căn hộ đang được cho thuê ngắn hạn với giá từ 800.000 đến 2 triệu đồng mỗi đêm, mang lại nguồn thu không nhỏ cho chủ sở hữu và góp phần kích thích chi tiêu du lịch.
Hàng nghìn căn hộ chung cư tại TP.HCM đang lãng phí khi ngành chức năng chưa tìm được giải pháp cho thuê căn hộ ngắn hạn
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, nhiều cư dân lo ngại tình trạng khách vãng lai ra vào tự do, gây mất an ninh, sử dụng tiện ích chung không kiểm soát, ảnh hưởng đến nếp sống và trật tự trong tòa nhà. Bài toán dung hòa giữa lợi ích kinh tế và an toàn cộng đồng vẫn là thách thức lớn đối với cơ quan quản lý.
Một số ý kiến cho rằng TP.HCM nên xem xét thí điểm mô hình căn hộ lưu trú ngắn hạn tại các dự án đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn kỹ thuật, có quy trình quản lý chặt chẽ, khai báo khách lưu trú và đóng thuế minh bạch. Nếu được triển khai đúng hướng, đây có thể là bước đi dung hòa giữa nhu cầu phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh và thúc đẩy đô thị hiện đại, thay vì để mô hình Airbnb tiếp tục hoạt động trong vùng mờ pháp lý như hiện nay.
CTV Bình Phạm/VOV.VN