PV: Thưa ông, sau khi các quy định mới triển khai, những vướng mắc từng khiến việc mở tài khoản vốn gián tiếp cho nhà đầu tư nước ngoài kéo dài hàng tháng đã được tháo gỡ như thế nào và ngân hàng ACB triển khai thực hiện ra sao?
Ông Huỳnh Duy Sang: So với trước đây, thủ tục mở tài khoản vốn gián tiếp (IIA) cho nhà đầu tư nước ngoài hiện đã được rút gọn và minh bạch hơn nhiều. Trước kia, nhà đầu tư phải chuẩn bị hồ sơ hợp pháp hóa lãnh sự, gửi qua nhiều vòng xác minh, dẫn tới quy trình có thể kéo dài hàng tuần, thậm chí cả tháng.
Hiện với Thông tư số 03/2025/TT-NHNN ngày 29/4/2025 quy định về việc mở và sử dụng tài khoản bằng đồng Việt Nam (VND) để thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại Việt Nam (Thông tư 03); Thông tư số 25/2025/TT-NHNN ngày 31/8/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 17/2024/TT-NHNN quy định việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán (Thông tư 25), quy định đã cho phép sử dụng bản dịch công chứng thay cho hợp pháp hóa lãnh sự.
Đồng thời, linh hoạt hơn trong khâu định danh, có thể xác minh qua tổ chức thứ ba hoặc ủy quyền cho tổ chức lưu ký toàn cầu (GC - Global Custodian bank). Nhờ vậy, thời gian mở tài khoản được rút ngắn đáng kể, tính khả thi cao hơn.
PV: Tác động của Thông tư 25 và Thông tư 03 trong việc tháo gỡ vướng mắc ở khâu mở tài khoản thanh toán và tài khoản vốn gián tiếp cho nhà đầu tư nước ngoài giúp thúc đẩy thanh khoản và hỗ trợ cho thị trường chứng khoán ra sao, thưa ông?
Ông Huỳnh Duy Sang: Việc ban hành Thông tư 25 và Thông tư 03 không chỉ có ý nghĩa quan trọng, kịp thời trong tháo gỡ nút thắt lớn nhất lâu nay của nhà đầu tư nước ngoài trong khâu mở tài khoản thanh toán và tài khoản vốn gián tiếp, mà còn chuẩn hóa quy trình; đồng thời, nâng cao tính minh bạch trong quản lý luồng vốn.
Điều này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho nhà đầu tư mà còn tạo sự yên tâm về khung pháp lý, tăng sức hấp dẫn của thị trường vốn Việt Nam trong mắt dòng vốn ngoại. Đây là bước tiến quan trọng, góp phần nâng cao khả năng tiếp cận thị trường, thúc đẩy thanh khoản và đặc biệt hỗ trợ cho quyết định nâng hạng Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell công bố ngày 8/10/2025.
Từ góc độ ngân hàng lưu ký như ACB, chúng tôi đánh giá hai Thông tư này không chỉ tháo gỡ khó khăn trong vận hành mà còn mang lại niềm tin lớn cho nhà đầu tư quốc tế khi tiếp cận thị trường. Thời gian xử lý được rút ngắn, quy trình minh bạch hơn, đồng thời giảm thiểu sự khác biệt trong cách hiểu và áp dụng giữa các ngân hàng. Điều này tạo nền tảng quan trọng để Việt Nam tiến gần hơn tới chuẩn mực quốc tế về lưu ký và thanh toán.
Nguồn: Ngân hàng ACB.
PV: Theo ông, đâu là yếu tố then chốt để Việt Nam không chỉ “qua cửa” về thủ tục, mà còn thực sự hấp dẫn và giữ chân dòng vốn ngoại lâu dài?
Ông Huỳnh Duy Sang: Theo tôi, việc “qua cửa” về thủ tục là điều kiện cần, nhưng các yếu tố then chốt sau mới là điều kiện đủ để Việt Nam thực sự hấp dẫn và giữ chân dòng vốn ngoại lâu dài:
Thứ nhất, yếu tố then chốt là tính minh bạch và độ lớn của thị trường vốn. Nhà đầu tư quốc tế đặc biệt quan tâm đến khả năng tiếp cận thông tin minh bạch, cơ chế bảo vệ quyền lợi cổ đông cũng như sự nhất quán trong chính sách. Do đó, Việt Nam cần chú trọng phát triển hạ tầng giao dịch, hoàn thiện cơ chế thanh toán bù trừ; đồng thời, đa dạng hóa các sản phẩm đầu tư nhằm nâng cao thanh khoản và tăng sức hút đối với dòng vốn ngoại.
Thứ hai, duy trì đà tăng trưởng kinh tế ổn định và sự ổn định vĩ mô đóng vai trò quyết định. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động, việc duy trì tăng trưởng bền vững, chính sách tiền tệ linh hoạt cùng khả năng kiểm soát hiệu quả tỷ giá và lạm phát chính là những yếu tố then chốt khác để tạo niềm tin vững chắc cho nhà đầu tư.
Thứ ba, việc đưa mô hình Đối tác bù trừ trung tâm (CCP) vào vận hành trong thời gian tới, cùng với việc ngày càng triển khai rộng rãi, kiện toàn cơ chế giao dịch Non-Pre-funding (NPF) sẽ là bước đột phá quan trọng. Đây là điều kiện tiên quyết mà các tổ chức xếp hạng thị trường như FTSE Russell và sắp tới là MSCI kỳ vọng, nhằm tăng cường an toàn thanh toán, tiệm cận các thông lệ quốc tế, đồng thời cải thiện đáng kể trải nghiệm cho nhà đầu tư nước ngoài.
Tại ACB, chúng tôi tin rằng, khi Việt Nam sở hữu đồng thời khung pháp lý thuận lợi, môi trường minh bạch, hạ tầng hiện đại, thị trường không chỉ thu hút được dòng vốn ngắn hạn trước thềm nâng hạng, mà còn giữ chân thành công dòng vốn chất lượng, dài hạn từ các tổ chức quốc tế.
PV: Xin cảm ơn ông!
Trước thời khắc quan trọng khi FTSE Russell chính thức công bố việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp vào sáng sớm ngày 8/10, có thể thấy những nỗ lực bền bỉ và liên tục từ các cơ quan quản lý trong suốt thời gian qua. Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước, cùng các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ, liên tục hoàn thiện khung khổ pháp lý và hạ tầng thị trường. Hàng loạt văn bản trọng yếu được ban hành, sửa đổi nhằm gỡ bỏ các rào cản, nâng dần tính minh bạch và tiệm cận chuẩn mực quốc tế.
Ánh Tuyết