Ngành năng lượng thế giới: Bất ổn hiện tại và kỳ vọng tương lai

3 giờ trướcBài gốc

Ngành năng lượng toàn cầu đang bước vào giai đoạn ngắn hạn đầy biến động, do căng thẳng địa chính trị gia tăng. Hình minh họa

Rủi ro chính trị: Thách thức hàng đầu trước mắt

Báo cáo chỉ ra rằng rủi ro chính trị hiện là trở ngại lớn nhất đối với tăng trưởng của ngành năng lượng trong năm tới. Đặc biệt, niềm tin vào tốc độ chuyển đổi sang năng lượng sạch đang giảm rõ rệt: Chỉ 55% chuyên gia cho rằng quá trình này đang tăng tốc, giảm mạnh so với 72% của năm ngoái và 79% cách đây hai năm.

Ngoài ra, nhiều chuyên gia lo ngại về những hệ lụy xã hội nếu quá trình chuyển dịch diễn ra thiếu công bằng. Có 51% người tham gia khảo sát bày tỏ quan ngại rằng việc mất việc làm, chi phí chuyển đổi cao và sự tiếp cận không đồng đều tới công nghệ mới có thể khiến một số cộng đồng – đặc biệt là ở các khu vực nghèo – bị bỏ lại phía sau.

Các chuyên gia cho rằng, để quá trình chuyển đổi thực sự toàn diện và bền vững, cần phổ biến công nghệ năng lượng sạch với chi phí hợp lý thông qua các mô hình tài chính sáng tạo, giúp tăng khả năng tiếp cận cho tất cả mọi người.

Thận trọng trước mắt, nhưng vẫn lạc quan về lâu dài

Báo cáo năm nay – được xây dựng từ ý kiến của hơn 1.100 lãnh đạo và chuyên gia cấp cao trong ngành – ghi nhận một số điểm đáng chú ý:

Trong ngắn hạn, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty năng lượng sạch, đang đối mặt với áp lực về doanh thu và lợi nhuận. Dòng vốn đầu tư đang có dấu hiệu chững lại. Nhiều công ty trì hoãn các quyết định tài chính, hoặc chỉ chọn triển khai những dự án quy mô nhỏ để giảm thiểu rủi ro.

Tuy nhiên, về dài hạn, ngành năng lượng vẫn nhận được sự hậu thuẫn từ những xu thế lớn như điện khí hóa, khử carbon và sự tiến bộ không ngừng của công nghệ.

Thông điệp từ chuyên gia: Thời điểm để hành động là bây giờ

Ông Ditlev Engel, Giám đốc bộ phận Hệ thống Năng lượng của DNV, chia sẻ: “Chuyển đổi năng lượng là điều hoàn toàn khả thi, nhưng chúng ta cần hành động khẩn trương hơn bao giờ hết. Con đường hướng tới một hệ thống năng lượng sạch không hề dễ dàng – nó phức tạp, không đồng bộ và đầy thách thức. Nhưng trì hoãn không phải là lựa chọn hiệu quả”.

Theo ông, những bất ổn về địa chính trị, tranh chấp thương mại và rủi ro kinh tế đang tạo áp lực lớn lên thị trường năng lượng toàn cầu. Điều đó đòi hỏi các bên liên quan phải có chiến lược phản ứng linh hoạt, sáng suốt. “Dù trước mắt còn nhiều khó khăn, ngành năng lượng vẫn kiên định với tầm nhìn dài hạn: Xây dựng một hệ thống phát thải thấp, bền vững, có khả năng chống chịu và đáp ứng tốt nhu cầu năng lượng toàn cầu – mà không đánh đổi bằng chi phí quá lớn”, ông nói thêm.

Sau nhiều năm tăng trưởng nhanh chóng, ngành năng lượng tái tạo đang trở nên dè dặt hơn. Tình hình kinh tế toàn cầu bất ổn, xung đột địa chính trị leo thang, và chính sách thiếu nhất quán đang khiến các doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nhiều thách thức.

Chỉ 50% chuyên gia tin rằng doanh nghiệp sẽ đạt được mục tiêu doanh thu trong năm nay, trong khi 43% kỳ vọng có lãi – sụt giảm mạnh so với mức 75% và 67% được ghi nhận vào 3 năm trước. Đồng thời, chỉ 39% doanh nghiệp cho biết sẽ tăng đầu tư trong năm tới, cho thấy sự thận trọng đang bao trùm toàn ngành.

Khó khăn ngắn hạn, nhưng triển vọng dài hạn vẫn tích cực

Dù bức tranh ngắn hạn kém sáng sủa, phần lớn chuyên gia vẫn tin tưởng vào triển vọng dài hạn của năng lượng tái tạo. Theo bà Lucy Craig – Giám đốc Tăng trưởng, Đổi mới và Số hóa tại DNV – gần 70% chuyên gia vẫn lạc quan nhờ các động lực dài hạn như điện khí hóa, nhu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu và tiến bộ công nghệ.

Bà nhấn mạnh, hệ thống năng lượng đang chuyển dịch theo hướng ngày càng điện hóa, phân tán và linh hoạt. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận tổng thể để tối ưu hiệu quả vận hành, tăng độ bền và khả năng thích ứng trước những biến động.

Số hóa – nền tảng cho chuyển đổi năng lượng

Trong xu thế chuyển đổi đó, số hóa được xem là yếu tố then chốt. Có tới 64% chuyên gia cho rằng, không thể xây dựng được một hệ thống năng lượng toàn diện nếu thiếu nền tảng công nghệ số. Các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI) đang đóng vai trò trung tâm trong việc phân tích, tối ưu và vận hành hệ thống năng lượng mới.

Dù môi trường đầu tư có nhiều biến động, 59% chuyên gia vẫn lên kế hoạch tăng đầu tư cho số hóa – một xu hướng đã duy trì ổn định suốt 4 năm liên tiếp.

Hạ tầng lưới điện cũ – thách thức lớn nhất

Tuy nhiên, một trong những rào cản lớn nhất hiện nay là hệ thống lưới điện lạc hậu. Hơn 75% chuyên gia nhận định lưới điện hiện nay chưa đủ khả năng tích hợp các nguồn năng lượng tái tạo, và tới 96% cho rằng cần đầu tư khẩn cấp để nâng cấp hệ thống này.

Bà Lucy Craig kết luận: “Số hóa và AI là chìa khóa để xây dựng một hệ thống năng lượng toàn diện. Khi điện khí hóa ngày càng đóng vai trò chủ đạo, đầu tư vào hạ tầng lưới điện không còn là lựa chọn – mà là điều kiện bắt buộc để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu”.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/nganh-nang-luong-the-gioi-bat-on-hien-tai-va-ky-vong-tuong-lai-727108.html