Ngành quan trọng của thế giới chao đảo khi Trung Quốc dùng 'át chủ bài'

14 giờ trướcBài gốc

Từ tháng 4, Trung Quốc dừng mọi hoạt động xuất khẩu nam châm đất hiếm — bộ phận quan trọng với các hãng sản xuất ô tô như Tesla và BMW, ngay sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump áp một loạt thuế quan với cả đối tác thương mại và đối thủ.

Một mỏ khai thác đất hiếm ở Trung Quốc. (Ảnh: Global Times)

Chính quyền Trung Quốc bắt đầu cho phép một số hoạt động xuất khẩu trong những tuần gần đây, nhưng nguồn cung toàn cầu vẫn ở mức nhỏ giọt, khiến các nhà sản xuất ô tô chật vật xoay xở.

Một phát ngôn viên của hãng ô tô Đức BMW cho biết, thương hiệu này đang chịu ảnh hưởng vì tình trạng hạn chế. Dù hoạt động sản xuất tại các nhà máy của hãng vẫn diễn ra đúng tiến độ, BMW đã bàn bạc với các nhà cung cấp để thực hiện biện pháp ứng phó, người phát ngôn cho biết thêm.

Bloomberg đưa tin Mercedes-Benz đang bàn bạc về kế hoạch dự trữ các thành phần chính. Phát ngôn viên của hãng nói với Business Insider rằng họ đang tích cực trao đổi với các nhà cung cấp và theo dõi chặt chẽ tình hình.

Trong khi đó, Ford đóng cửa một nhà máy ở Chicago do tình trạng thiếu hụt đất hiếm, nhưng gần đây đã hoạt động trở lại.

Sherry House - Giám đốc tài chính của Ford, nói về nguồn cung đất hiếm tại hội nghị công nghệ ô tô ở New York hôm 4/6. Bà cho biết đôi khi phải thực hiện “hành động giảm thiểu và tìm kiếm các bộ phận thay thế hoặc tìm cách có được mọi thứ".

Hãng sản xuất ô tô Nhật Bản Suzuki cũng vừa tạm thời dừng sản xuất dòng xe Swift. Reuters đưa tin nguyên nhân là do thiếu nam châm đất hiếm.

Các loại đất hiếm như dysprosi và terbi là thành phần quan trọng để làm nam châm. Nam châm được sử dụng rộng rãi trong toàn ngành công nghiệp ô tô.

Dù đất hiếm có ở khắp nơi trên thế giới, nhưng Trung Quốc vẫn gần như độc quyền trong hoạt động khai thác và cung cấp khoảng 90% nam châm đất hiếm cho thế giới hằng năm.

Vị thế độc quyền đó trở thành đòn bẩy quan trọng cho Bắc Kinh trong cuộc chiến thương mại toàn cầu. Các nhà cung cấp trên toàn thế giới cảnh báo tình trạng phụ thuộc vào Trung Quốc khiến ngành công nghiệp ô tô đứng trước nguy cơ gặp cú sốc nghiêm trọng về chuỗi cung ứng.

Ngày 4/6, Hiệp hội các nhà cung cấp ô tô châu Âu cảnh báo một số dây chuyền sản xuất và nhà máy đã đóng cửa ở châu Âu do tình trạng hạn chế, vì vậy cần "hành động khẩn cấp" để bảo vệ ngành này và hàng nghìn việc làm tại châu lục.

Hildegard Müller, chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp ô tô Đức, cho biết trong một tuyên bố, rằng dù chính quyền Trung Quốc đã bắt đầu cấp giấy phép xuất khẩu nam châm đất hiếm, nhưng vẫn chưa đủ để ngăn chặn các cú sốc về chuỗi cung ứng.

"Nếu tình hình không thay đổi nhanh chóng, không thể loại trừ khả năng sản xuất bị chậm trễ và thậm chí ngừng sản xuất", ông Müller cho biết.

Quan chức phụ trách thương mại Liên minh châu Âu (EU) Maros Sefcovic cho biết đã nêu tình hình "đáng báo động" mà ngành công nghiệp ô tô của châu lục này đang phải đối mặt với người đồng cấp Trung Quốc.

Trung Quốc nói gì?

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiến khẳng định, các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mà nước này áp dụng là phù hợp với thông lệ chung, không phân biệt đối xử và không nhắm vào bất kỳ quốc gia cụ thể nào.

Phát biểu được đưa ra để trả lời câu hỏi của báo chí về việc Trung Quốc kiểm soát xuất khẩu đất hiếm làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành sản xuất ô tô.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc Hà Vịnh Tiền (He Yongqian) cho biết tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 5/6, rằng các mặt hàng liên quan đến đất hiếm có thể dùng cả cho mục đích dân sự và quân sự, và việc Trung Quốc tăng cường kiểm soát xuất khẩu đất hiếm phù hợp với thông lệ quốc tế.

Ông cho biết, Chính phủ Trung Quốc sẽ xem xét đơn xin cấp giấy phép xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng theo đúng luật pháp và quy định.

Dù Trung Quốc không đề cập đến đất hiếm trong thông cáo về cuộc điện đàm giữa Chủ tịch Tập Cận Bình với Tổng thống Donald Trump ngày 5/6, bản thân cuộc trao đổi đã báo hiệu rằng cả hai nước sẽ tiếp tục đàm phán.

"Tôi nghĩ chúng ta đang ở trong tình trạng rất tốt với Trung Quốc và thỏa thuận thương mại. Chúng ta đã có một thỏa thuận với Trung Quốc như các bạn đã biết, nhưng chúng ta đang làm rõ một số điểm chủ yếu liên quan đến nam châm đất hiếm và một số thứ khác", ông Trump nói với các phóng viên sau cuộc điện đàm.

Bình Giang

Theo Business Insider, Reuters, Global Times

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/nganh-quan-trong-cua-the-gioi-chao-dao-khi-trung-quoc-dung-at-chu-bai-post1748920.tpo