Nghệ An: 'Cú hích' hạ tầng và tư duy mới trong xây dựng nông thôn mới thời kỳ sáp nhập

2 giờ trướcBài gốc

Những "con số biết nói" trước thềm đổi mới

Ngược dòng thời gian, Nghệ An bắt tay vào xây dựng NTM với xuất phát điểm thấp, địa bàn rộng và địa hình phức tạp. Tuy nhiên, bằng sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của lòng dân, bức tranh nông nghiệp, nông thôn xứ Nghệ đã có những gam màu sáng rực rỡ.

Tính đến ngày 30/6/2025 – thời điểm then chốt trước khi chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp sau sắp xếp – toàn tỉnh Nghệ An đã ghi nhận những thành quả ấn tượng. Cụ thể, có 275/362 xã đạt chuẩn NTM (chiếm tỷ lệ 75,96%). Chất lượng các xã đạt chuẩn ngày càng đi vào chiều sâu với 102 xã đạt chuẩn NTM nâng cao (chiếm 37,09% số xã NTM) và 16 xã vươn lên đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Đặc biệt, huyện Nam Đàn (cũ) – quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh – đã xuất sắc đạt chuẩn huyện NTM nâng cao vào năm 2024, trở thành cánh chim đầu đàn trong phong trào của tỉnh.

Sau 15 năm bền bỉ thay đổi diện mạo làng quê, Nghệ An đang bước vào một vận hội mới.

Không chỉ dừng lại ở hạ tầng "điện, đường, trường, trạm", thước đo quan trọng nhất là đời sống người dân đã được nâng lên rõ rệt. Đến hết năm 2024, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt khoảng 47 triệu đồng/người/năm. Song song với đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu bền vững. Với mức giảm bình quân 1,16%/năm, dự kiến đến cuối năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh chỉ còn 3,13%. Riêng tại khu vực miền núi – "lõi nghèo" của tỉnh – mức giảm đạt tới 2,15%/năm, đưa tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 8,66%.

Những con số này là bệ phóng vững chắc để Nghệ An tự tin bước vào giai đoạn sắp xếp đơn vị hành chính quy mô lớn.

Tư duy quy hoạch trong "chiếc áo mới"

Việc sáp nhập các xã để tinh gọn bộ máy, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp đặt ra bài toán hóc búa: Làm sao để duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí NTM khi không gian phát triển thay đổi? Xác định xây dựng NTM "chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc", ngay sau khi có nghị quyết sáp nhập, các địa phương đã xem đây là cơ hội để quy hoạch lại không gian kinh tế - xã hội bài bản hơn.

Điển hình là xã Yên Thành, đơn vị hành chính mới được hình thành từ việc sáp nhập 4 xã, thị trấn cũ (trong đó có thị trấn Yên Thành đã đạt chuẩn văn minh đô thị và 3 xã đã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao). Sự cộng hưởng này tạo ra một địa bàn rộng lớn với tiềm lực mạnh mẽ hơn.

Ông Nguyễn Văn Dương - Chủ tịch UBND xã Yên Thành cho biết: "Xã xác định NTM là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt. Trong bối cảnh mới, chúng tôi tập trung vào ba trụ cột: Một là đầu tư kết cấu hạ tầng đồng bộ, các thiết chế văn hóa, khu vui chơi để người dân thụ hưởng thành quả. Hai là thu hút thương mại, dịch vụ. Ba là đẩy mạnh nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Mục tiêu là đạt xã NTM vào năm 2028 và xã NTM hiện đại vào năm 2030."

Tương tự, tại xã Quảng Châu (hình thành từ 4 xã: Diễn Thái, Diễn Đồng, Diễn Liên và Xuân Tháp) của huyện Diễn Châu cũ trước đây, cũng đang đứng trước vận hội lớn. Không gian phát triển được mở rộng giúp xã phá vỡ thế manh mún trước đây. Ông Ngô Sỹ Thành – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Quảng Châu nhấn mạnh tầm quan trọng của quy hoạch: "Việc sáp nhập đòi hỏi phải có quy hoạch tổng thể, tạo điểm nhấn nông thôn theo hướng đô thị hiện đại. Đây là điều kiện tiên quyết để phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng sống cho người dân."

Hướng tới mô hình "nông thôn mới hiện đại"

Thực tiễn từ Yên Thành hay Quảng Châu là hình mẫu chung cho 119 xã trên địa bàn tỉnh đang tiến hành rà soát lại tiêu chí ngay sau Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030. Tư duy sản xuất nhỏ lẻ đang dần nhường chỗ cho các vùng chuyên canh lớn.

Ông Nguyễn Danh Tuệ - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Quan Thành chia sẻ về khâu đột phá của địa phương: "Chúng tôi sẽ quy hoạch và kết nối lại hạ tầng để tạo thành vùng sản xuất chuyên canh tập trung. Đây là chìa khóa để phát triển nông nghiệp hàng hóa giá trị cao."

Giai đoạn 2026-2030, Nghệ An không chỉ dừng lại ở các tiêu chí cơ bản mà hướng tới xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 có ít nhất 65% số xã (tương đương 77 xã theo đơn vị hành chính mới) đạt chuẩn NTM. Đặc biệt, khái niệm "Nông thôn mới hiện đại" lần đầu tiên được đưa vào lộ trình phấn đấu với khoảng 10% số xã (tương đương 8 xã) đạt chuẩn này.

Việc vận hành chính quyền địa phương tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả sau sáp nhập chính là đòn bẩy để Nghệ An hiện thực hóa khát vọng này, biến các vùng quê không chỉ là nơi để ở, mà là những miền quê đáng sống, giàu bản sắc và hiện đại.

Nguồn TCDN : https://taichinhdoanhnghiep.net.vn/nghe-an-cu-hich-ha-tang-va-tu-duy-moi-trong-xay-dung-nong-thon-moi-thoi-ky-sap-nhap-d63271.html