Nghị định số 271/2025/NĐ-CP: Mở đường cho thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học tại Thủ đô

5 giờ trướcBài gốc

Đây không chỉ là hành lang pháp lý cụ thể hóa Khoản 4, Điều 23 Luật Thủ đô năm 2024, mà còn là cú hích mạnh mẽ thúc đẩy gắn kết viện - trường - doanh nghiệp, đưa tri thức khoa học ra khỏi phòng thí nghiệm, góp phần hình thành nền kinh tế tri thức của Thủ đô.

Giới thiệu sản phẩm máy bay không người lái của Trường Đại học Việt Nhật (Đại học Quốc gia Hà Nội) tại Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025.

Hành lang pháp lý mới

Theo Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) Phạm Hồng Quất, Nghị định số 271/2025/NĐ-CP quy định cụ thể các điều kiện, quy trình để cơ sở công lập có thể thành lập, tham gia thành lập hoặc góp vốn vào doanh nghiệp nhằm thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Đáng chú ý, Nghị định này mở rộng đối tượng tham gia, cho phép tổ chức, cá nhân trong và ngoài Thủ đô cùng góp vốn, miễn là có ít nhất một bên có trụ sở chính tại Hà Nội. Viên chức được phép tham gia góp vốn, làm người đại diện phần vốn hoặc điều hành doanh nghiệp, nhưng vẫn được bảo đảm đầy đủ quyền lợi về lương, thưởng và đào tạo.

Ngoài ra, Nghị định quy định rõ quy trình lập Đề án thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp; bao gồm các nội dung: Cơ sở đề xuất, phương án đầu tư, dự thảo điều lệ doanh nghiệp, phương án hợp tác với đối tác đầu tư, tiêu chí đối với viên chức tham gia, cũng như cơ chế phê duyệt, cử người đại diện phần vốn...

Theo đánh giá của các chuyên gia, điểm khác biệt căn bản giữa Nghị định số 271/2025/NĐ-CP và Nghị định số 263/2025/NĐ-CP (hướng dẫn Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo) là ở phạm vi thí điểm và mức độ “mở”. Nếu Nghị định số 263/2025/NĐ-CP áp dụng chung cho cả nước, thì Nghị định số 271/2025/NĐ-CP là bước “nâng cấp” dành riêng cho Hà Nội, cho phép thành phố thực hiện trước một số cơ chế vượt trội trong quản lý, sử dụng tài sản công, góp vốn, hợp tác với doanh nghiệp, từ đó tạo môi trường thuận lợi để thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là đánh giá và định giá tài sản vô hình, nhất là quyền sở hữu trí tuệ. Do đó, theo ông Phạm Hồng Quất, Hà Nội cần sớm ban hành hướng dẫn chi tiết, xây dựng các mẫu đề án chuẩn và thiết lập tổ công tác chuyên môn phục vụ Nghị định số 271/2025/NĐ-CP nhằm hỗ trợ các trường, viện và tổ chức công lập triển khai thuận lợi.

Tạo sức bật cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Ngay sau khi Nghị định số 271/2025/ NĐ-CP được ban hành, nhiều trường đại học, viện nghiên cứu tại Hà Nội đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc cụ thể hóa cơ chế mới.

Phó Hiệu trưởng Đại học Bách khoa Hà Nội Huỳnh Đăng Chính cho biết, nhà trường hiện sở hữu số lượng sáng chế nhiều nhất trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam. Nhà trường dự kiến chọn 4 lĩnh vực, 5 nhóm nghiên cứu có tài sản trí tuệ mạnh để thí điểm thương mại hóa, đồng thời rà soát các doanh nghiệp đã có để điều chỉnh mô hình hoạt động cho phù hợp với cơ chế mới.

Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn đánh giá cao tinh thần của Nghị định số 271/2025/NĐ-CP trong việc cụ thể hóa Luật Thủ đô: “Vấn đề quan trọng nhất là triển khai sao cho hiệu quả. Chúng tôi mong thành phố sớm có hướng dẫn về định giá tài sản, mẫu đề án, cũng như cơ chế hỗ trợ về tài chính và tư vấn pháp lý để các trường thuận lợi trong quá trình thực hiện”.

Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội Trịnh Thị Thu Hà chia sẻ: Với các trường nghề, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo là lĩnh vực mới nhưng đầy tiềm năng. Việc thành lập doanh nghiệp trong cơ sở đào tạo không chỉ giúp sinh viên thực hành mà còn tạo nguồn thu bền vững cho trường.

Từ góc nhìn cơ quan quản lý, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Trần Anh Tuấn cho biết: Thành phố đã cam kết dành 4% ngân sách chi thường xuyên hằng năm, tương đương khoảng 5.000 tỷ đồng, cho phát triển khoa học và công nghệ. Nguồn lực không thiếu, điều quan trọng là sử dụng đúng và hiệu quả. Ông Trần Anh Tuấn thông tin thêm, Hà Nội đang xây dựng Tổ công tác chuyên môn về Nghị định số 271/2025/NĐ-CP, phối hợp giữa các sở, ngành và các bộ chủ quản, để hỗ trợ trực tiếp các trường, viện trong việc lập đề án, định giá tài sản và hoàn thiện thủ tục góp vốn.

Sở Khoa học và Công nghệ cũng đang hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo (Innovation Hub) tại 46 Trần Hưng Đạo, 37 Trần Bình Trọng và 185 Giảng Võ để các nhóm nghiên cứu, sinh viên và doanh nghiệp có thể gặp gỡ, hợp tác và kết nối với các quỹ đầu tư mạo hiểm…

Có thể nói, Nghị định số 271/2025/ NĐ-CP không chỉ mở ra cơ hội mới cho các nhà khoa học, mà còn đặt nền móng cho một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo năng động, nơi tri thức khoa học được chuyển hóa thành sản phẩm và giá trị kinh tế. Với quyết tâm của thành phố cùng sự vào cuộc của các trường đại học, viện nghiên cứu, Hà Nội đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành trung tâm thương mại hóa tri thức và công nghệ hàng đầu cả nước.

Nguyễn Phúc

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/nghi-dinh-so-271-2025-nd-cp-mo-duong-cho-thuong-mai-hoa-ket-qua-nghien-cuu-khoa-hoc-tai-thu-do-721755.html