Bắt đầu từ ngày 1/8/2025, một loạt chính sách quan trọng sẽ chính thức có hiệu lực, bao trùm nhiều lĩnh vực từ quản lý vốn nhà nước, thị trường carbon, bảo hiểm y tế cho tới hỗ trợ nhân lực chuyển đổi số. Đây là các chính sách được đánh giá sẽ tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong công tác điều hành kinh tế – xã hội, đồng thời đặt nền móng cho giai đoạn phát triển mới hướng tới minh bạch, bền vững và số hóa.
Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp
Luật số 68/2025/QH15 – Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp chính thức được áp dụng. Luật đặt ra nguyên tắc rõ ràng về việc đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp, đảm bảo quản lý chặt chẽ, minh bạch và bảo toàn vốn. Các doanh nghiệp có trên 50% vốn nhà nước phải rà soát, điều chỉnh điều lệ phù hợp trước ngày 31/12/2026. Điểm đáng chú ý là luật bổ sung quy định về trách nhiệm cá nhân của lãnh đạo trong việc bảo toàn và phát triển vốn, đồng thời mở rộng cơ chế giám sát của cơ quan chủ sở hữu. Các chuyên gia cho rằng điều này sẽ hạn chế tình trạng thất thoát vốn và nâng cao hiệu quả đầu tư công.
Thị trường carbon: Bước khởi đầu quan trọng
Ngày 1/8 cũng đánh dấu việc triển khai Nghị định 119/2025/NĐ‑CP về quản lý phát thải và vận hành thị trường carbon. Đây là nền tảng pháp lý quan trọng để Việt Nam xây dựng sàn giao dịch carbon quốc gia, đưa vào vận hành hệ thống đăng ký và giám sát hạn ngạch phát thải. Giai đoạn 2025–2028, thị trường sẽ hoạt động thí điểm, trước tiên tập trung vào các ngành có lượng phát thải lớn như năng lượng, sản xuất vật liệu xây dựng và giao thông vận tải. Mục tiêu là giảm dần lượng phát thải khí nhà kính, tiến tới trung hòa carbon vào năm 2050 theo cam kết tại COP26.
Bảo hiểm y tế: Điều chỉnh mức đóng
Theo Nghị định 188/2025/NĐ‑CP có hiệu lực từ 15/8, mức đóng bảo hiểm y tế (BHYT) được điều chỉnh nhằm đảm bảo cân đối quỹ. Người lao động và người sử dụng lao động tiếp tục chia sẻ mức phí theo tỷ lệ 1/3 – 2/3. Một số nhóm đối tượng đặc thù như học sinh, sinh viên, người thuộc diện bảo trợ xã hội vẫn được ngân sách Nhà nước hỗ trợ. Nghị định cũng quy định rõ trách nhiệm của cơ quan BHXH trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh cho các cơ sở y tế, nhằm hạn chế tình trạng chậm chi trả, tạo sự thông suốt trong cung ứng dịch vụ.
Hỗ trợ nhân lực chuyên trách chuyển đổi số
Song song đó, Nghị định 179/2025/NĐ‑CP về chính sách hỗ trợ nhân lực chuyên trách chuyển đổi số chính thức có hiệu lực. Theo quy định, cán bộ, công chức, viên chức làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin và an ninh mạng tại các cơ quan Đảng, Nhà nước, lực lượng vũ trang sẽ được hỗ trợ 5 triệu đồng/tháng. Khoản hỗ trợ này được chi trả kèm theo lương hàng tháng, đồng thời không tính vào căn cứ đóng BHXH, BHYT. Chính sách nhằm thu hút và giữ chân nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu số hóa bộ máy hành chính và tăng cường bảo đảm an toàn, an ninh mạng trong bối cảnh chuyển đổi số đang được đẩy mạnh.
Những chính sách này không chỉ tác động trực tiếp tới các doanh nghiệp nhà nước, các ngành phát thải lớn và đội ngũ cán bộ công chức, mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa tới toàn bộ nền kinh tế. Bộ, ngành và địa phương được yêu cầu nhanh chóng ban hành hướng dẫn thực hiện, tổ chức tập huấn và phổ biến rộng rãi để các quy định mới đi vào thực tiễn hiệu quả.
Các chuyên gia nhận định, đây là bước chuyển mang tính nền tảng: Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước giúp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn công; thị trường carbon là công cụ mới để Việt Nam tiếp cận các cơ chế tài chính xanh; điều chỉnh BHYT giúp ổn định quỹ và đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh; chính sách hỗ trợ nhân lực số sẽ góp phần thúc đẩy tiến trình số hóa mạnh mẽ hơn.
Xuân An