Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng
Điều 110 được sửa đổi, bổ sung rất hợp lý và có tầm nhìn xa
Các ĐBQH đều cho rằng, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 có ý nghĩa rất quan trọng, mang tính lịch sử để tiến tới tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, góp phần mở rộng không gian phát triển của các địa phương, sắp xếp, tinh gọn bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Qua đó, đưa chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể gần dân hơn, giải quyết tốt các công việc của người dân và doanh nghiệp.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng
ĐBQH Mai Văn Hải (Thanh Hóa) ghi nhận, trong thời gian qua, Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã rất tích cực, nghiêm túc, khẩn trương trong việc chuẩn bị dự thảo Nghị quyết; có kế hoạch chỉ đạo khẩn trương tổ chức lấy ý kiến Nhân dân, ý kiến các cấp, các ngành. Do vậy, trong 1 tháng lấy ý kiến Nhân dân, bằng nhiều hình thức phong phú, đã có trên 280 triệu lượt ý kiến góp ý của cơ quan, tổ chức và cá nhân, với sự tán thành rất cao về sự cần thiết và nội dung sửa đổi, bổ sung, tỷ lệ tán thành đạt 99,75%.
ĐBQH Mai Văn Hải (Thanh Hóa) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng
ĐBQH Dương Khắc Mai (Đắk Nông) cũng nhận thấy, việc lấy ý kiến các tầng lớp Nhân dân bảo đảm tính hiến định, là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận sâu sắc trong xã hội. Qua đó, huy động được trí tuệ của các tầng lớp Nhân dân trong việc tham gia sửa đổi đạo luật nền tảng, đạo luật gốc chủ đạo, định hướng trong hệ thống pháp luật của đất nước.
ĐBQH Dương Khắc Mai (Đắk Nông) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng
Cơ bản đồng tình với các nội dung của dự thảo Nghị quyết, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) đặc biệt đánh giá cao quy định tại khoản 1, Điều 110 “các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành hai cấp gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do luật định”.
Theo đại biểu, đây là quy định hợp lý, tạo điều kiện cho công tác tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đang triển khai hiện nay; đồng thời, tạo nên một không gian rộng hơn để sau này có thể có những điều chỉnh hợp lý mà không bị vướng, không phải sửa đổi lại Hiến pháp.
ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng
Mặt khác, theo đại biểu, đô thị hóa là xu hướng chung trên toàn cầu, còn ở nước ta đô thị hóa có thể thấy rất rõ từ năm 1975 cho đến nay. Bên cạnh những thành phố có tuổi đời lâu như Vinh, Nam Định, Nha Trang, Đà Lạt thì đã xuất hiện rất nhiều thành phố mới làm giàu mạnh các tỉnh thành và làm đẹp hơn cho đất nước. Với quá trình đô thị hóa đang và sẽ diễn ra mạnh mẽ, đại biểu cho rằng, quy định như khoản 1, Điều 110 tại dự thảo Nghị quyết là rất hợp lý và có tầm nhìn xa.
Quyền trình dự án Luật của các tổ chức chính trị - xã hội nên thực hiện qua một đầu mối
Về sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 84 của Hiến pháp năm 2013, dự thảo Nghị quyết quy định “Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan trung ương của tổ chức chính trị - xã hội có quyền trình dự án luật trước Quốc hội, trình dự án pháp lệnh trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội”. Đại biểu Mai Văn Hải đề nghị cần xem lại quy định này để đảm bảo phù hợp với việc sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 9 tại dự thảo Nghị quyết.
Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng
Để có sự thống nhất và phù hợp hơn với việc sắp xếp tổ chức bộ máy của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị xã hội, theo đại biểu, nên quy định các tổ chức chính trị xã hội trực thuộc MTTQ Việt Nam thực hiện quyền trình dự án luật, pháp lệnh trước Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua một đầu mối là Ủy ban trung ương MTTQ Việt Nam. Các tổ chức thành viên khác nên quy định trình các dự án luật, pháp lệnh trước Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Chính phủ để trình. Thực tế, Chính phủ đã và đang làm nhiệm vụ này.
Liên quan đến tính đại diện của Công đoàn Việt Nam, ĐBQH Dương Văn Phước (Quảng Nam) nêu rõ, với quy định tại khoản 2, Điều 9 thì có thể hiểu Công đoàn Việt Nam là các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc MTTQ Việt Nam đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành viên, hội viên tổ chức mình.
Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng
Nhưng quy định tại Điều 10 của dự thảo Nghị quyết lại cho cách hiểu Công đoàn Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp công nhân và của người lao động, đại diện, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên công đoàn và người lao động. “Cùng một chủ thể nhưng quy định về tính đại diện của Công đoàn Việt Nam dẫn đến có cách hiểu khác nhau, chưa đồng nhất”, đại biểu nhận định.
Về hiệu lực thi hành của dự thảo Nghị quyết, đại biểu Dương Khắc Mai tán thành Nghị quyết có hiệu lực ngay sau khi Quốc hội biểu quyết thông qua để làm cơ sở, nền tảng vững chắc cho thực hiện những nhiệm vụ rất cấp bách trong cuộc cách mạng sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Với điểm nhấn quan trọng là thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, bỏ cấp trung gian nhằm bảo đảm xây dựng chính quyền với nền hành chính gần dân, sát dân, phục vụ người dân tốt hơn.
Theo đại biểu, việc Nghị quyết có hiệu lực sớm ngày nào cũng là góp phần khắc phục nhanh chóng những khó khăn, vướng mắc, nếu không nói là cả những đình trệ để bảo đảm đồng bộ từ chủ trương của Đảng, Hiến pháp, luật của Nhà nước, tạo động lực mới cho toàn xã hội, từ người dân đến doanh nghiệp tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng đất nước hùng cường.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng giải trình về các nội dung được ĐBQH quan tâm. Ảnh: Phạm Thắng
Tại phiên họp, Ủy viên Thường trực Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đã giải trình về các nội dung được ĐBQH quan tâm.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo tổng hợp đầy đủ ý kiến của các ĐBQH, kể cả ý kiến gửi bằng văn bản và ý kiến tham gia trên trang điện tử của Quốc hội để gửi đến các cơ quan có liên quan khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu, hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Đồng thời, giao Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp khẩn trương nghiên cứu, tham mưu cho Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 tiếp thu tối đa, giải trình đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, hoàn thành trong ngày thứ bảy, chủ nhật và trong chiều Chủ nhật tới sẽ gửi các đại biểu Quốc hội để trình Quốc hội xem xét trước khi trình Quốc hội biểu quyết thông qua vào sáng thứ hai ngày 16/6.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết sẽ phối hợp với Văn phòng Chủ tịch nước để trình Chủ tịch nước công bố Nghị quyết ngay trong ngày 16/6 để Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) có hiệu lực ngay.
Thanh Hải