VPBank không đồng ý với phán quyết của tòa đối với toàn bộ bản án sơ thẩm ngày 30/9 về tranh chấp tín dụng giữa ngân hàng và khách hàng vay vốn. Ảnh: Phương Lâm.
Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa gửi đơn kháng cáo lên Tòa án Nhân dân và Viện Kiểm sát Nhân dân khu vực 7 (TP.HCM) đối với toàn bộ bản án sơ thẩm ngày 30/9 về tranh chấp tín dụng giữa ngân hàng và khách hàng vay vốn.
Trước đó, ngày 30/9, TAND Khu vực 7 đã tuyên bố hợp đồng tín dụng giữa VPBank và khách hàng (vợ chồng ông Trần Hồng Sơn, bà Nguyễn Thị Xuân Đào) là vô hiệu. Theo hồ sơ, vợ chồng ông Sơn - bà Đào đã vay VPBank 3,65 tỷ đồng để mua biệt thự tại dự án NovaWorld Phan Thiết (thuộc tỉnh Bình Thuận cũ, nay là tỉnh Lâm Đồng), sau đó chậm trả và bị VPBank khởi kiện, yêu cầu phải trả tổng cộng hơn 5,32 tỷ đồng gồm cả gốc và lãi của khoản vay.
Tại phiên tòa, sau khi tuyên bố hợp đồng tín dụng vô hiệu, TAND Khu vực 7 yêu cầu bên bán hàng là Novareal hoàn trả VPBank số tiền 3,65 tỷ đồng đã nhận, đồng thời ngân hàng phải trả lại cho khách hàng hơn 900 triệu đồng tiền lãi đã thu.
Nguyên nhân theo tòa án là hợp đồng thỏa thuận giữa ông Sơn và Novareal không có giá trị vì doanh nghiệp này chỉ được phép hoạt động môi giới, không có quyền nhận tiền đặt cọc hay thanh toán thay cho chủ đầu tư. Ngoài ra, tòa xác định dự án NovaWorld Phan Thiết chưa đủ điều kiện pháp lý để giao dịch cũng như để thế chấp ngân hàng.
Một phần dự án NovaWorld Phan Thiết. Ảnh: Quỳnh Danh.
Ngân hàng kháng cáo
Trước phán quyết này, VPBank cho rằng tòa sơ thẩm “chưa toàn diện và chưa khách quan” trong việc đánh giá chứng cứ, tài liệu, áp dụng sai quy định pháp luật, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của ngân hàng.
Ngân hàng nhấn mạnh Hợp đồng tín dụng và Hợp đồng thế chấp được giao kết trên cơ sở tự nguyện, hợp pháp, không bị ràng buộc bởi hiệu lực của Văn bản thỏa thuận giữa khách hàng và CTCP Novareal. Do đó, việc tòa gắn hiệu lực của Hợp đồng tín dụng, Hợp đồng thế chấp và Văn bản thỏa thuận là “không đúng bản chất pháp lý”.
"Văn bản thỏa thuận ký giữa khách hàng và Novareal giả định rằng bị tuyên vô hiệu thì cũng không đồng nghĩa với việc Hợp đồng tín dụng và Hợp đồng thế chấp vô hiệu theo. Theo Bộ luật Dân sự, chỉ khi giao dịch chính vô hiệu thì giao dịch phụ mới vô hiệu theo. Hợp đồng tín dụng và Hợp đồng thế chấp là giao dịch chính, độc lập, nên không thể vô hiệu chỉ vì Văn bản thỏa thuận bị vô hiệu", VPBank lý giải.
Ngân hàng này cũng cho biết ngay cả việc tuyên Văn bản thỏa thuận vô hiệu, theo đánh giá của ngân hàng, cũng như quan điểm của nhiều chuyên gia thì cũng không có cơ sở tuyên Hợp đồng tín dụng và Hợp đồng thế chấp VPBank ký với khách hàng là vô hiệu. Từ đó, nhà băng khẳng định việc Tòa sơ thẩm tuyên vô hiệu 2 hợp đồng kể trên là trái với quy định tại Bộ Luật Dân sự năm 2015.
VPBank cũng cho rằng khách hàng đã nhận tiền vay từ ngân hàng nhưng vi phạm nghĩa vụ trả nợ và ngân hàng khởi kiện để thu hồi nợ là đúng quy định. Do đó, việc không buộc khách hàng trả nợ mà lại tuyên vô hiệu Hợp đồng tín dụng và Hợp đồng thế chấp gây thiệt hại rất nghiêm trọng cho ngân hàng, đồng thời việc này còn ảnh hưởng nghiêm trọng công tác thu hồi nợ của VPBank nói riêng và hệ thống ngân hàng nói chung.
Ngoài ra, VPBank cũng cho rằng quá trình xét xử, tòa chưa xác minh pháp lý dự án, cho rằng chủ đầu tư và công ty môi giới có dấu hiệu "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và Văn bản thỏa thuận vô hiệu là không có căn cứ.
Từ những căn cứ trên, VPBank khẳng định tòa án chưa thu thập đầy đủ chứng cứ và chứng minh, đánh giá hồ sơ vụ án, không đúng quy định pháp luật, có dấu hiệu vi phạm về thủ tục tố tụng làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của các đương sự trong vụ án.
Thoát nợ 5 tỷ đồng vì ngân hàng giải ngân mua biệt thự 'ảo'
Theo hồ sơ vụ kiện, ngày 5/11/2020, vợ chồng ông Sơn có ký Văn bản thỏa thuận với Novareal về việc mua biệt thự song lập tại dự án NovaWorld Phan Thiết. Đến ngày 25/11/2020, vợ chồng ông Sơn ký hợp đồng tín dụng với VPBank vay 3,65 tỷ đồng để thanh toán tiền đặt cọc mua biệt thự nói trên.
Hợp đồng có thời hạn 36 tháng, lãi suất 11,5%/năm, tài sản bảo đảm là quyền tài sản phát sinh từ thỏa thuận mua biệt thự.
Sau một thời gian, khách hàng đã trả khoảng 900 triệu đồng tiền lãi cho ngân hàng nhưng từ tháng 12/2022 đã ngừng thanh toán khi nhận thấy dự án không có tiến triển. Ngân hàng sau đó khởi kiện, yêu cầu khách hàng phải trả tổng cộng hơn 5,32 tỷ đồng gồm cả gốc và lãi của khoản vay.
Trong quá trình xét xử, tòa án xác định hợp đồng thỏa thuận giữa ông Sơn và Novareal không có giá trị vì doanh nghiệp này chỉ được phép hoạt động môi giới, không có quyền nhận tiền đặt cọc hay thanh toán thay cho chủ đầu tư.
Bên cạnh đó, căn biệt thự mà ông Sơn mua là tài sản hình thành trong tương lai, chưa xây xong phần móng, chưa đủ điều kiện pháp lý để giao dịch cũng như để thế chấp ngân hàng. Công ty Delta Valley Bình Thuận (chủ đầu tư dự án) cũng không được phép ủy quyền cho Novareal ký hợp đồng đặt cọc liên quan đến nhà ở.
Do tài sản này thực tế không tồn tại, việc Novareal nhận tiền đặt cọc từ khách hàng bị xác định là vi phạm pháp luật.
Từ đó, tòa tuyên hợp đồng tín dụng vô hiệu, buộc Novareal hoàn trả VPBank số tiền 3,65 tỷ đồng đã nhận, đồng thời ngân hàng phải trả lại cho khách hàng hơn 900 triệu đồng tiền lãi đã thu.
Sau phán quyết của tòa án, Novareal cũng phát đi thông báo không đồng tình với quyết định này. Công ty cho rằng bản án này chưa có hiệu lực pháp luật và các nhận định tại bản án không phù hợp với thực tiễn xét xử, bản chất giao dịch, đặc biệt trong bối cảnh đã có rất nhiều bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa án các cấp và các trung tâm trọng tài thương mại đã công nhận hiệu lực của giao dịch tư vấn, môi giới và giao dịch tín dụng giữa khách hàng, Novareal và các tổ chức tín dụng.
Đối với dự án NovaWorld Phan Thiết, công ty cho biết đây là dự án bất động sản nghỉ dưỡng có quy mô lớn, được Chính phủ quan tâm tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý cũng như đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư và đang triển khai thực hiện theo phân kỳ đầu tư đúng quy định pháp luật kinh doanh bất động sản.
Doanh nghiệp cho biết sẽ tiếp tục khiếu nại để bảo vệ quyền lợi của mình cũng như các khách hàng.
Thủy Tiên