Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân cao tuổi nhập viện vì viêm phổi. Ảnh: BVCC
Những ngày đầu mùa lạnh, Khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương tiếp nhận liên tiếp nhiều trường hợp người cao tuổi nhập viện vì viêm phổi nặng. Trong đó, cụ P.T.M (90 tuổi, ở Hà Nội) được người nhà đưa đến viện trong tình trạng mệt lả, khó thở, ho húng hắng và ăn uống kém. Trước đó một ngày, cụ tắm nước ấm vào chiều tối khá lâu rồi bị trượt ngã trong nhà vệ sinh. Sáng hôm sau, người thân phát hiện cụ mệt nhiều, khó thở nên lập tức đưa đi cấp cứu. Qua thăm khám và xét nghiệm, các bác sĩ xác định cụ bị viêm phổi nặng, phải điều trị tích cực và theo dõi sát sao.
Một trường hợp khác là cụ N.T.L (94 tuổi, Hà Nội), nhập viện trong tình trạng sốt cao 39°C, ho nhiều, đờm đặc và khó thở. Cụ có tiền sử tai biến mạch máu não, yếu nửa người và nằm liệt giường hơn hai năm. Hai ngày trước khi vào viện, cụ bắt đầu sốt, ho, uống thuốc hạ sốt tại nhà nhưng không đỡ. Khi nhập viện, bác sĩ ghi nhận đờm trắng đục, chỉ số Spo₂ tụt còn 85%, phổi có viêm và tràn dịch màng phổi hai bên. Cụ được điều trị kháng sinh phổ rộng, dùng thuốc giãn phế quản, hỗ trợ hô hấp bằng oxy lưu lượng cao và hút đờm tích cực để làm sạch đường thở, giảm nguy cơ suy hô hấp.
Theo TS.BS Vũ Minh Điền, Phó Trưởng khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, khi thời tiết chuyển lạnh, người cao tuổi là nhóm có nguy cơ cao mắc các bệnh do giảm sức đề kháng và rối loạn điều hòa thân nhiệt. “Người già có hệ miễn dịch yếu, các cơ quan đã lão hóa, dễ bị tác động bởi thay đổi thời tiết. Chỉ cần tắm muộn, gặp gió lạnh hay thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng có thể khiến bệnh bùng phát", TS Vũ Minh Điền chia sẻ.
Mùa lạnh được xem là “kẻ thù” của sức khỏe người cao tuổi. Nhiệt độ thấp, độ ẩm thay đổi khiến các bệnh lý mạn tính dễ tái phát hoặc trở nặng, đặc biệt là viêm phổi. Không khí lạnh và khô làm niêm mạc đường hô hấp bị kích thích, phản xạ ho yếu, đờm khó khạc, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng.
Không chỉ các bệnh về hô hấp, mùa đông còn làm gia tăng các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Thời tiết lạnh khiến mạch máu co lại, huyết áp tăng, tim phải hoạt động nhiều hơn. Với những người có sẵn bệnh nền như tim mạch, xơ vữa động mạch hoặc đái tháo đường, nguy cơ biến chứng càng cao.
Ngoài ra, bệnh xương khớp cũng trở nên trầm trọng hơn trong mùa lạnh. Máu lưu thông kém khiến khớp bị cứng, đau nhức, nhiều người bị co cứng cơ hoặc chuột rút về đêm. Không ít trường hợp còn gặp tai nạn trong sinh hoạt hằng ngày như trượt ngã khi tắm, hạ thân nhiệt hay ngộ độc khí than do sưởi không đúng cách.
Để bảo vệ sức khỏe người cao tuổi trong mùa lạnh, TS Vũ Minh Điền khuyến cáo cần chú trọng giữ ấm cơ thể, đặc biệt là bàn tay, bàn chân, cổ và ngực. Người cao tuổi nên tránh tắm muộn, không ra ngoài trời sớm khi nhiệt độ còn thấp. Chế độ ăn uống cần đủ chất, tăng cường rau xanh, trái cây và uống đủ nước ấm. Việc duy trì vận động nhẹ trong nhà giúp máu lưu thông, tăng cường sức đề kháng.
Tiêm phòng cúm và phế cầu cũng là biện pháp hữu hiệu để phòng tránh các bệnh hô hấp nguy hiểm. Bên cạnh đó, cần theo dõi huyết áp, đường huyết thường xuyên và dùng thuốc đúng theo hướng dẫn của bác sĩ. “Khi có dấu hiệu như khó thở, ho kéo dài, sốt hoặc mệt mỏi, người bệnh cần đến cơ sở y tế để khám sớm, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, vì bệnh có thể tiến triển nhanh và nặng hơn ở người già”, TS Vũ Minh Điền nhấn mạnh.
Minh Nhật