Từ một startup non trẻ thành lập năm 2014, DroneShield đã trở thành một doanh nghiệp đại chúng với giá trị thị trường lên tới 1,3 tỷ AUD (khoảng 848 triệu USD). Sự phát triển vượt bậc cho thấy drone đã thay đổi cục diện chiến tranh hiện đại và kéo theo nhu cầu ngày càng tăng đối với các biện pháp phòng thủ.
Chia sẻ với Nikkei, CEO Oleg Vornik tiết lộ công ty đã ký hợp đồng trị giá hàng triệu USD đầu tiên vào năm 2018 tại Ả Rập Saudi – nơi các cơ sở bị phiến quân Houthi từ Yemen tấn công bằng drone. Song chỉ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra năm 2022 và drone được triển khai rầm rộ, mọi người mới thấy sự cần thiết của các hệ thống phòng thủ.
Tấn công sử dụng máy bay không người lái (UAV) đang không ngừng phát triển. "Chỉ mới tháng trước, xu hướng thịnh hành là drone dẫn đường bằng cáp quang và mọi người nghĩ rằng đây sẽ là dấu chấm hết cho bất cứ thứ gì sử dụng tần số vô tuyến. Nhưng nhìn vào cuộc tấn công gần đây nhất, đó lại là những drone góc nhìn thứ nhất thông thường được điều khiển từ xe tải bay thẳng vào trận địa", Vornik nói.
"Đối với tôi, đây là bằng chứng cho thấy có vô vàn cách để sử dụng drone. Các chiến thuật sẽ không ngừng tiến hóa và chúng ta phải liên tục suy nghĩ về cách ngăn chặn chúng".
Đối phó công nghệ drone ngày càng tinh vi
Các hệ thống của DroneShield hiện đã được triển khai ở hàng chục quốc gia, bao gồm cả Ukraine. Thiết bị sử dụng nhiều loại cảm biến để quét tần số vô tuyến, radar, âm thanh và camera. DroneGun – một máy gây nhiễu drone hình súng trường – sử dụng công nghệ gây nhiễu tần số vô tuyến để ép UAV hạ cánh hoặc quay về với người điều khiển. Sản phẩm đang được quân đội Mỹ cùng các lực lượng đồng minh sử dụng.
DroneGun Mk4 - một trong những thiết bị chống drone của DroneShield. Ảnh: DroneShield
Vornik chia sẻ cuộc rượt đuổi "mèo vờn chuột" trong việc phát hiện qua tần số vô tuyến đã phát triển rất nhiều theo thời gian. Ban đầu, drone thường chỉ sử dụng một tần số, mà ông mô tả là "nói một ngôn ngữ". Sau đó, khoảng 5 năm trước, công nghệ "nhảy tần số" ra đời, cho phép các thiết bị này chuyển đổi giữa nhiều "ngôn ngữ" khác nhau.
"Giờ đây, chúng tôi đã chứng kiến sự xuất hiện của các công nghệ mới, về cơ bản, nó giống như việc nói nhiều ngôn ngữ cùng lúc. Vì vậy, nếu ai đó cố gắng làm chúng tôi không hiểu ba trong số bốn ngôn ngữ, vẫn còn một ngôn ngữ để tiếp tục hoạt động", ông nói. Ông tin rằng đang có sự rò rỉ công nghệ từ quân đội sang các nhà sản xuất drone dân sự.
Để tăng cường khả năng phát hiện, DroneShield thường xuyên cập nhật cơ sở dữ liệu dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) của mình. Dữ liệu được thu thập từ các thiết bị đang hoạt động trên thực địa, bao gồm cả từ các khách hàng chính phủ ở Nam Mỹ đang chiến đấu với các băng đảng ma túy sử dụng drone riêng của chúng.
"Nếu có một chiếc drone lạ chưa từng thấy trước đây, chúng tôi sẽ đưa nó vào cơ sở dữ liệu bắt đầu thu thập khoảng 5 năm trước, nơi các thuật toán AI được huấn luyện", ông nói.
Thị trường chống drone "nóng bỏng"
Theo Precedence Research, thị trường drone quân sự toàn cầu dự kiến sẽ tăng gấp đôi quy mô từ 16,8 tỷ USD vào năm 2024 lên ít nhất 33,6 tỷ USD vào năm 2034. Marcus Hellyer, trưởng phòng nghiên cứu công ty tư vấn Strategic Analysis Australia ở Canberra, cho rằng công nghệ này đã "thay đổi lớn" chiến tranh.
Theo Hellyer, cách tiếp cận truyền thống là tập trung xe bọc thép để phá vỡ phòng tuyến của đối phương tại một điểm then chốt đã "biến mất" vì drone có thể dễ dàng phát hiện và tấn công chúng. Đồng thời, các drone dùng một lần đã thay đổi cách tính toán trong việc đánh bại các mục tiêu lớn hơn với chi phí thấp hơn, cả về tiền bạc và sinh mạng.
Hệ thống chống drone DroneSentry-X Mk2. Ảnh: DroneShield
Ông ví von nó giống như các chiến dịch của lực lượng đặc nhiệm trong Thế chiến thứ hai để đánh chìm tàu chiến trong cảng, vốn đòi hỏi nhiều tháng huấn luyện và những người lính "cực kỳ dũng cảm" phải đối mặt với nguy cơ bị bắt hoặc tử vong cao.
"Với drone giá rẻ, sản xuất hàng loạt, bạn có thể thực hiện những loại hoạt động đó hàng ngày – nếu hôm nay không thành công, bạn có thể quay lại vào ngày mai", Hellyer nói.
Trong bối cảnh này, thị trường chống drone, vốn có giá trị 2,17 tỷ USD vào năm 2025, dự kiến sẽ đạt 10,86 tỷ USD vào năm 2032, theo Market Insights.
Tương lai của cuộc chiến drone: Giới hạn vật lý và phần mềm
Mặc dù DroneShield bị lỗ 1,32 triệu AUD vào năm 2024 do tăng cường nhân sự, báo cáo hàng quý của công ty tiết lộ số lượng khách hàng tiềm năng tăng lên đáng kể, với 98 khách hàng ở Mỹ, 55 ở châu Âu, 23 ở châu Á, 18 ở Úc, 5 ở Anh và 57 khách hàng khác, bao gồm Trung Đông và Nam Mỹ.
Công ty đang chuyển sang mô hình doanh thu dựa trên phần mềm dưới dạng dịch vụ (SaaS). Vornik tin rằng các giới hạn vật lý – tức là số lượng tần số có thể được sử dụng – sẽ quyết định tốc độ của tấn công và phòng thủ.
Ông dự đoán 5-10 năm nữa, drone sẽ chạm đến giới hạn vật lý, tức là chỉ có thể “nhảy” tần số đến một mức độ nào đó. Do vậy, phần cứng chống drone không cần phải thay đổi sau mỗi 3-4 năm mà sẽ được định nghĩa hoàn toàn bằng phần mềm, được cập nhật hàng quý.
(Theo Nikkei)
Du Lam