Container hàng hóa được bốc dỡ tại cảng quốc tế Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: AFP/TTXVN
Văn phòng Nội các Nhật Bản đã hạ dự báo tăng trưởng GDP sau khi điều chỉnh theo lạm phát cho tài khóa kết thúc vào tháng 3/2025 từ mức dự kiến 0,9% đưa ra vào tháng 7/2024 xuống 0,7%. Con số này vẫn cao hơn mức dự báo tăng trưởng 0,5% của khu vực tư nhân.
Dự báo tăng trưởng cho tài khóa tiếp theo được giữ ở mức 1,2%. Chính phủ Nhật Bản công bố dự báo tăng trưởng kinh tế vào tháng 1/2024 và sau đó điều chỉnh giảm vào tháng 7/2024. Tuy nhiên, việc điều chỉnh dự báo vào thời điểm này trong năm là rất hiếm và cho thấy áp lực ngày càng tăng đối với nền kinh tế do nhu cầu toàn cầu hạ nhiệt và tiêu dùng nội địa thấp.
Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) đã giữ nguyên lãi suất cực thấp vào ngày 31/10 và cho biết những rủi ro xung quanh nền kinh tế Mỹ đã phần nào giảm bớt, báo hiệu rằng các điều kiện đã sẵn sàng để tăng lãi suất trở lại. Tuy nhiên, nếu nhu cầu trong nước và toàn cầu yếu kéo dài có thể làm chậm kế hoạch của BoJ trong việc dừng hoàn toàn chính sách tiền tệ nới lỏng sau một thập kỷ.
Văn phòng Nội các cho biết, vì giá cao đang ảnh hưởng nặng nề đến những người có thu nhập thấp nên cần đưa ra các biện pháp để hỗ trợ cuộc sống của họ. Các thành viên khu vực tư nhân trong hội đồng kinh tế hàng đầu của chính phủ cũng kêu gọi chính phủ thực hiện các biện pháp kinh tế hiệu quả để góp phần phục hồi động lực tiêu dùng tư nhân.
Chính phủ của Thủ tướng Shigeru Ishiba đã cam kết soạn thảo một gói chi tiêu lớn vào cuối năm nay để giảm bớt khó khăn cho các gia đình do chi phí sinh hoạt tăng cao và hỗ trợ nền kinh tế nói chung.
Theo Bộ Lao động Nhật Bản, tỷ lệ việc làm trên số người xin việc đã tăng từ mức 1,23 hồi tháng 8/2024 lên 1,24 trong tháng 9/2024. Tỷ lệ này nghĩa là cứ 100 người xin việc thì có 124 việc làm được đăng tuyển. Các nhà kinh tế trước đó dự đoán con số trên sẽ giữ nguyên ở mức 1,23.
Một báo cáo khác ra cùng ngày từ Bộ Nội vụ Nhật Bản cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tại nước này đã giảm xuống 2,4% trong tháng 9/2024, mức thấp nhất kể từ tháng 1/2024. Số người có việc làm tăng 270.000 người so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi số người thất nghiệp giảm 90.000 người.
Cũng trong tháng 9/2024, xuất khẩu của Nhật Bản đã giảm lần đầu tiên trong 10 tháng qua. Điều này gây lo ngại cho các nhà hoạch định chính sách nước này bởi bất kỳ sự suy yếu kéo dài nào trong nhu cầu toàn cầu có thể làm phức tạp lộ trình thoát khỏi chính sách tiền tệ siêu nới lỏng kéo dài hàng thập kỷ qua của BoJ.
Theo Bộ Tài chính Nhật Bản, tổng kim ngạch xuất khẩu trong tháng 9/2024 giảm 1,7% so với cùng kỳ năm trước, trái ngược so với mức dự báo trung bình của thị trường là tăng 0,5% và sau mức tăng đã điều chỉnh 5,5% ghi nhận vào tháng 8/2024.
Nhu cầu suy yếu tại Trung Quốc và tăng trưởng chậm lại của kinh tế Mỹ đã đè nặng lên hoạt động xuất khẩu. Ông Kazuma Kishikawa, nhà kinh tế tại Viện Nghiên cứu Daiwa, cho biết: "Xuất khẩu có thể sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong những tháng tới do tình hình bất ổn, đặc biệt là trong nền kinh tế Trung Quốc". Ông lưu ý rằng nhu cầu nội địa của Trung Quốc dường như yếu hơn dự đoán và tác động từ các gói kích thích của nước này còn chậm.
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản sang Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của nước này, giảm 7,3%so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng Chín vừa qua, trong khi xuất khẩu sang Mỹ giảm 2,4%. Nhu cầu yếu đối với mặt hàng ô tô là nguyên nhân chính khiến kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản giảm ở cả hai thị trường này.
Ông Kishikawa nói: "Mặc dù những đợt giảm nhỏ như trong tháng 9/2024 có khả năng sẽ không ảnh hưởng đến các quyết định lãi suất trong tương lai của BoJ, song dữ liệu mới nhất nhắc nhở BoJ rằng sự tăng mạnh của đồng yen có thể kéo giảm hoạt động xuất khẩu".
Kim ngạch nhập khẩu của Nhật Bản trong tháng 9/2024 tăng 2,1% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn so với dự báo thị trường là tăng 3,2%. Do đó, Nhật Bản đã thâm hụt thương mại 294,3 tỷ yen (1,97 tỷ USD) trong tháng 9/2024, so với dự báo thâm hụt 237,6 tỷ yen.
Lê Minh (Theo Reuters)