Nhiều ý kiến tâm huyết tại tọa đàm An ninh phi truyền thống trong quản trị đô thị TPHCM

2 giờ trướcBài gốc

Tại Tọa đàm “An ninh phi truyền thống trong quản trị đô thị TPHCM: Thực trạng – Thách thức – Giải pháp bền vững” diễn ra vào sáng nay (26/12), do Viện An ninh Phi truyền thống phối hợp cùng Ban Chuyên đề Công an TPHCM và các đơn vị tổ chức, phát biểu mở đầu, Trung tướng, GS.TS Nguyễn Xuân Yêm, Viện trưởng Viện An ninh phi truyền thống (ANPTT) nhấn mạnh, thách thức lớn nhất hiện nay của TPHCM là tình trạng quá tải dân số và hạ tầng tại khu vực nội đô, kéo theo ùn tắc giao thông, áp lực môi trường và suy giảm chất lượng sống. Trước thực tế đó, thành phố đang định hướng phát triển theo mô hình siêu đô thị đa cực, gắn kết không gian phát triển với các trung tâm thuộc Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ), nhằm phân bổ lại dân cư và chức năng đô thị.

Trong khi đó, Đại tá, PGS.TS Bùi Ngọc Giáp, Trưởng Ban Chuyên đề CATP đã chỉ ra “nghịch lý” dù thành phố đã xây dựng các khu đô thị vệ tinh, giãn dân nhưng người dân và cả một bộ phận cán bộ, công chức vẫn dồn về khu vực trung tâm thành phố để tiếp cận việc làm, giáo dục, y tế và dịch vụ chất lượng cao. Theo PGS.TS Bùi Ngọc Giáp, nếu chỉ di dời đơn thuần các cơ quan, trường học hay bệnh viện mà không tạo lập được môi trường sống, hạ tầng đồng bộ, chủ trương giãn dân sẽ khó đạt hiệu quả thực chất.

Trung tướng, GS.TS Nguyễn Xuân Yêm phát biểu tại tọa đàm

Từ đó, Đại tá Bùi Ngọc Giáp đề xuất một tư duy quy hoạch căn cơ hơn: xây dựng các trung tâm hành chính vệ tinh tại những khu vực đất cao, ổn định, đủ khả năng chia sẻ chức năng với vùng “đầu não” nội đô. Cốt lõi của mô hình này là đưa dịch vụ hành chính đến gần người dân, đồng thời hình thành hệ sinh thái hoàn chỉnh gồm nhà ở, trường học, bệnh viện và các dịch vụ thiết yếu, giúp đội ngũ cán bộ, bác sĩ, giáo viên và chuyên gia an tâm sinh sống, làm việc lâu dài. Dưới góc nhìn ANPTT, việc dịch chuyển dân cư lên các vùng đất cao cũng là cách thích ứng tự nhiên với biến đổi khí hậu, giảm rủi ro ngập lụt và sụt lún.

Đại biểu, khách mời tham dự tọa đàm

Đồng quan điểm, Đại tá, PGS.TS Lê Kim Bình, giảng viên cao cấp của Viện ANPTT cho rằng, quản trị siêu đô thị trong giai đoạn mới không chỉ là mở rộng không gian phát triển mà là “thông minh hóa” hệ thống phòng thủ tự nhiên và xã hội. Từ kinh nghiệm quốc tế về di dời trung tâm hành chính, ông nhận định đây là xu thế tất yếu của các siêu đô thị, và TPHCM hoàn toàn có thể khai thác tiềm lực vùng để phát triển theo mô hình đa cực, tận dụng lợi thế của Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu.

Ở góc độ quy hoạch, đại diện Viện Quy hoạch Xây dựng TPHCM nêu quan điểm, quản trị ANPTT như việc xây dựng “hệ miễn dịch cho cơ thể đô thị”. Thay vì xử lý khi sự cố xảy ra, thành phố cần “tiêm phòng” ngay từ khâu quy hoạch tích hợp. Theo đó, TPHCM đang phát triển dựa trên ba trụ cột: đô thị đa trung tâm; đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD) và khai thác khung cấu trúc tự nhiên như hệ thống sông rạch, rừng ngập mặn Cần Giờ để quản lý nước mặt, bảo vệ sinh thái và thích ứng biến đổi khí hậu.

Để đối phó với tình trạng ùn tắc giao thông ngày càng diễn biến phức tạp tại TPHCM, BCH Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) CATP đã tập trung vào việc huy động tối đa lực lượng có mặt vào các khung giờ cao điểm và linh hoạt bố trí nhân sự dựa trên đặc điểm địa lý của từng khu vực, từ trung tâm đến ngoại thành.

Tuy nhiên, để bài toán ùn tắc giao thông được giải quyết tận gốc, việc quy hoạch lại hạ tầng quanh các khu vực trung tâm như trường học, bệnh viện và các nút giao trọng điểm vẫn là hết sức quan trọng. Ngoài ra, Phòng CSGT cũng đề xuất thúc đẩy hệ thống giao thông công cộng và các tuyến đường sắt đô thị (Metro) như một giải pháp bền vững để giảm bớt phương tiện cá nhân.

Từ góc nhìn chuyên ngành, PGS.TS Trần Bá Hoàng, Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam cảnh báo, những rủi ro nghiêm trọng về an ninh nguồn nước và sụt lún nền đất. Ông dẫn số liệu cho thấy mực nước triều tại trạm Phú An trên sông Sài Gòn tăng tới 46cm trong hơn 30 năm qua, cao bất thường so với mực nước biển tại Vũng Tàu (chỉ tăng 7cm). Nguyên nhân chủ yếu do mất không gian chứa nước triều và sụt lún nền đất.

Theo ông, an ninh nguồn nước là vấn đề mang tính chiến lược quốc gia, trong đó TPHCM phụ thuộc lớn vào hệ thống sông Sài Gòn – Đồng Nai, đòi hỏi phải sớm có nghiên cứu tổng thể cấp Nhà nước để bảo đảm cân bằng giữa điều tiết thượng nguồn và nhu cầu sử dụng nước ngày càng lớn của siêu đô thị.

Đại diện Viện Quy hoạch Xây dựng TPHCM phát biểu tại tọa đàm

Đại diện Sở Xây dựng nêu ý kiện tại tọa đàm

Cũng tại tọa đàm, các đại biểu, khách mời và nhà khoa học đã đóng góp thêm nhiều ý kiến và đề xuất nhằm kiến tạo TPHCM trở thành đô thị văn minh, hiện đại, đáng sống, phát triển nhanh, bền vững. Tổng thể, các ý kiến tại tọa đàm thống nhất rằng: quản trị ANPTT phải được tích hợp ngay từ quy hoạch tổng thể, dựa trên dữ liệu khoa học và sự phối hợp đa ngành, liên vùng. Đây chính là chìa khóa để TPHCM giảm áp lực cho khu vực trung tâm, nâng cao chất lượng sống và tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành một đô thị đáng sống, phát triển bền vững trong tương lai.

Có thể xây dựng cống kiểm soát triều ngay trên sông Sài Gòn

Đáng chú ý, trong tham luận của Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam - PGS.TS Trần Bá Hoàng đã đề suất một giải pháp hạ tầng mang tính đột phá. Theo ông, tư duy “nước đến đâu, tôn nền đến đó” không chỉ tốn kém mà còn thiếu bền vững. Thay vào đó, ông đưa ra một hướng tiếp cận mà chính ông gọi là “có phần khác thường nhưng cần được nghiên cứu nghiêm túc”.

PGS.TS Trần Bá Hoàng, Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam phát biểu đóng góp ý kiến

Ông đề xuất xây dựng cống kiểm soát triều ngay trên sông Sài Gòn, tại khu vực hạ lưu cầu Phú Mỹ hoặc vị trí phù hợp. Mục tiêu là khống chế mực nước toàn tuyến sông, bảo vệ không gian đô thị bên trong mà không phải liên tục nâng cao cốt nền đường sá và nhà ở như hiện nay.

Để hiện thực hóa các giải pháp này, Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam nhấn mạnh các yêu cầu cấp bách: đồng bộ hóa hệ thống cao độ địa hình và cao độ thủy văn nhằm giảm sai số trong dự báo, thiết kế. Đồng thời, xây dựng mạng lưới quan trắc lún đất đủ dày, đủ tin cậy làm nền tảng dữ liệu cho công tác quy hoạch. Xây dựng các hệ thống đường giao thông và đồng thời cũng đóng vai trò như là đê bao dòng sông Sài Gòn và sông Đồng Nai tạm gọi là vành đai trong và vành đai ngoài.

Đức Nam - Anh Tuấn

Nguồn CA TP.HCM : http://congan.com.vn/tin-chinh/nhieu-y-kien-tam-huyet-tai-toa-dam-an-ninh-phi-truyen-thong-trong-quan-tri-do-thi-tphcm_187354.html