Điều đáng nói, mặc dù nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên đã được các lực lượng chức năng nhiều lần “chỉ mặt, đặt tên”. Song, không hiểu vì lý do gì những vi phạm trên vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
Thực trạng "xấu xí"
Giao thông đô thị tại Hà Nội vốn đã phức tạp bởi mật độ dân số cao và lượng phương tiện cơ giới cá nhân tăng vọt. Tuy nhiên, sự phức tạp này bị đẩy lên đỉnh điểm bởi hành vi dừng, đỗ xe thiếu ý thức. Đây không còn là câu chuyện về sự tiện lợi cá nhân, mà đã trở thành hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến không gian công cộng và quyền lợi của người khác.
Trên đường Huỳnh Thúc Kháng kéo dài, xe ô tô dừng đỗ cắt ngang lòng đường.
Đường Huỳnh Thúc Kháng kéo dài (phường Láng) khi hoàn thành đưa vào sử dụng được kỳ vọng sẽ giảm tải cho khu vực trung tâm. Tuy nhiên, chỉ được một thời gian, tuyến đường này nhanh chóng trở thành một trong những “điểm nóng” về tình trạng ùn ứ giao thông trong giờ cao điểm. Điều đáng nói, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên xuất phát từ công tác quản lý trật tự đô thị tại khu vực này.
Tại đây, một phần diện tích không nhỏ lòng đường, vỉa hè đã bị “chia năm, xẻ bảy” làm nơi trông giữ, dừng đỗ phương tiện. Thậm chí, tại một số khu vực, nhiều cơ sở kinh doanh ngang nhiên sắp xếp phương tiện dừng đỗ cắt ngang mặt đường, khiến lòng đường bị thu hẹp, tạo thành những nút thắt cổ chai khiến việc di chuyển gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt vào các khung giờ cao điểm.
Trong khi đó, tại ngõ 460 đường Khương Đình (phường Khương Đình), đoạn qua chung cư Fivestar, tình trạng dừng đỗ, trông giữ phương tiện vượt quá diện tích được cấp phép cũng diễn ra khá phổ biến. Tại đây, đơn vị được cấp phép trông giữ phương tiện ngang nhiên xếp xe thành hàng 2, thậm chí là hàng 3 dưới lòng đường khiến diện tích mặt đường bị thu hẹp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc đi lại của người dân. Tình trạng trên cũng diễn ra tương tự trên phố Nguyễn Xiển, đoạn qua chung cư Kim Văn – Kim Lũ… và nhiều khu vực khác trên địa bàn TP.
Bãi xe trước cửa chung cư Fivestar ngõ 460 Khương Đình trông giữ quá diện tích được cấp gây cản trở, mất an toàn giao thông. Ảnh người dân cung cấp.
Theo ghi nhận của chúng tôi, một vi phạm phổ biến khác và nguy hiểm không kém là tình trạng phương tiện (cả ô tô và xe máy) dừng, đỗ đè lên phần đường dành cho người đi bộ, lấn chiếm toàn bộ vỉa hè. Vỉa hè, vốn là "lãnh địa" an toàn của người đi bộ, nay bị biến thành bãi đỗ xe bất đắc dĩ.
Người đi bộ, đặc biệt là người già, trẻ em và người khuyết tật, không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải đi xuống lòng đường. Họ tự đặt mình vào tình thế nguy hiểm, đối mặt trực tiếp với dòng xe cộ đang lưu thông. Hình ảnh những chiếc xe sang trọng nằm chênh vênh trên vỉa hè, ngay cạnh vạch kẻ đường dành cho người đi bộ, là biểu hiện rõ ràng của sự ích kỷ và thiếu văn minh giao thông.
Hai bài toán cần giải quyết
Liên quan đến vấn đề này, Luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật nhấn mạnh, tình trạng hỗn loạn trên không phải do thiếu quy định pháp luật. Theo Luật sư Bình, hiện nay, luật đã quy định rõ các vị trí người điều khiển phương tiện không được dừng xe, đỗ xe như: Bên trái đường một chiều; Trên các đoạn đường cong và gần đầu dốc tầm nhìn bị che khuất; Trên cầu, gầm cầu vượt; Song song với một xe khác đang dừng, đỗ (đây chính là lỗi đỗ hàng 2, hàng 3); Trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường… với những mức xử phạt không hề nhẹ.
Hàng loạt vi phạm trong việc dừng đỗ phương tiện trên đường Hùng Thúc Kháng kéo dài.
Trở lại với thực trạng “xấu xí” trong việc dừng đỗ phương tiện tại ngõ 460 Khương Đình (đoạn qua chung cư Fivestar), ngày 15/10, Công an phường Khương Đình đã tiến hành kiểm tra, lập biên bản xử lý 4 trường hợp đỗ xe ô tô thành hàng 2 với tổng số tiền là 3,6 triệu đồng (900.000 đồng/trường hợp). Song thực tế cho thấy, dù đã kiểm tra, xử lý nghiêm nhưng đây vẫn là câu chuyện tiềm ẩn nhiều nguy cơ tái vi phạm.
Liên quan đến vấn đề này, một số chuyên gia cho rằng, hiện nay, một bộ phận không nhỏ tài xế mang tâm lý "tiện đâu đỗ đấy", "dừng một lát chắc không sao". Họ đặt sự tiện lợi cá nhân lên trên sự an toàn và lợi ích chung của cộng đồng. Sự coi thường pháp luật, tâm lý đối phó đã ăn sâu, khiến các quy định dù chặt chẽ đến đâu cũng khó đi vào thực tế. Bên cạnh đó, tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân, đặc biệt là ô tô, nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ phát triển hạ tầng giao thông tĩnh cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên.
Thực trạng "xấu xí" trên đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác đảm bảo trật tự đô thị, an toàn giao thông của Thủ đô Hà Nội, đặc biệt là các khung giờ cao điểm. Ảnh người dân cũng cấp.
Để giải quyết căn bệnh trầm kha này, các chuyên gia cho rằng, không thể chỉ dựa vào một giải pháp đơn lẻ mà cần một chiến lược tổng thể, quyết liệt từ nhiều phía. Cụ thể, các lực lượng chức năng cần tăng cường tuần tra và xử phạt nghiêm minh. Việc xử phạt phải kiên quyết, không nể nang, không có "vùng cấm". Đồng thời, các đô thị lớn phải coi việc xây dựng bãi đỗ xe là một ưu tiên hàng đầu. Cần có cơ chế khuyến khích mạnh mẽ các doanh nghiệp đầu tư vào bãi đỗ xe ngầm, bãi đỗ xe cao tầng thông minh tại các khu dân cư, khu văn phòng. Song song đó, phải rà soát, tổ chức lại giao thông, cho phép đỗ xe theo ngày chẵn/lẻ ở những tuyến đường đủ điều kiện, nhưng phải kẻ vạch, cắm biển rõ ràng.
Ngoài ra, bản thân mỗi người lái xe cũng cần thay đổi tư duy. Việc dừng, đỗ xe đúng quy định không chỉ là tuân thủ pháp luật, mà còn là biểu hiện của văn minh đô thị. Mỗi tài xế cần hiểu rằng, hành vi đỗ xe "vô tội vạ" của mình có thể đang gây nguy hiểm hoặc cản trở trực tiếp đến tính mạng và công việc của người khác.
Một đô thị văn minh không thể tồn tại song song với sự hỗn loạn giao thông. Việc trả lại lòng đường thông thoáng, trả lại vỉa hè an toàn cho người đi bộ là trách nhiệm chung. Đã đến lúc chúng ta phải hành động quyết liệt, bắt đầu từ việc chấm dứt hành vi dừng, đỗ xe sai quy định – một hành vi "xấu xí" đang bào mòn nếp sống văn minh và sự an toàn của cộng đồng.
Vân Nhi