Nới quy định theo lộ trình áp thuế

17 giờ trướcBài gốc

Tại Trung Quốc, từ miếng thịt, bó rau hay củ hành đều có mã vạch, tạo thuận lợi cho các hộ kinh doanh hoàn thiện hồ sơ thuế. (Nguồn THX)

Tách “hoạt động ngầm”, tăng tương tác thuế
Ngay từ năm 2005, tại Brazil, Chính phủ quốc gia này đã quyết tâm triển khai lộ trình áp dụng hệ thống hóa đơn điện tử (NF-e) dù gặp rất nhiều rào cản, phản ứng mạnh mẽ từ người dân và các hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Tương tự, từ năm 2016, Trung Quốc bắt đầu siết chặt quản lý hóa đơn điện tử và truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Các hộ kinh doanh nhỏ lẻ “bỗng dưng” phải đối mặt tình trạng thiếu thốn máy tính, điện thoại thông minh và kiến thức liên quan lĩnh vực thuế. Đặc biệt, do thiếu kiến thức về việc dùng hóa đơn điện tử, tiếp cận quá nhiều thông tin sai lệch, nhiều tiểu thương Trung Quốc e ngại bị xử phạt hoặc tịch thu hàng hóa, dẫn đến tình trạng tạm ngừng kinh doanh, chuyển sang hoạt động “ngầm” hoặc dùng những chiêu trò “lách” luật…

Tại Ấn Độ, năm 2017, quốc gia này triển khai việc áp dụng hệ thống thuế điện tử theo luật thuế thay thế các loại thuế gián thu trước đây (GST). Ước tính, có khoảng 230.000-250.000 hộ kinh doanh, cửa hàng nhỏ hoặc doanh nghiệp nhỏ đã đóng cửa hoặc tạm ngừng hoạt động trong thời gian đầu triển khai áp dụng hệ thống thuế điện tử. Đặc biệt, tại hai thành phố Surat và Tirupur, có tới 15-20% cơ sở dệt may quy mô nhỏ đã ngừng hoạt động, cùng trong năm 2017.

Một trong những biện pháp quan trọng đầu tiên mà Chính phủ Ấn Độ, Trung Quốc và Brazil áp dụng là sự đào tạo, tư vấn và hỗ trợ tiếp cận thị trường để các hộ kinh doanh nhỏ có thời gian làm quen, thông qua việc tham khảo tài liệu, video hướng dẫn, công cụ tra cứu hoặc các chương trình tập huấn ngắn hạn.

Đơn cử, tại Brazil, Serviço Brasileiro de Apoio às Micro e Pequenas Empresas (SEBRAE), một tổ chức có mục tiêu hỗ trợ phát triển kinh doanh cho các doanh nghiệp nhỏ và cá nhân khởi nghiệp, thường xuyên cung cấp các dịch vụ hỗ trợ để giúp hộ kinh doanh, doanh nghiệp phát triển và chấp hành quy định thuế. SEBRAE còn cung cấp các khóa học về cách mua hàng từ các nhà cung cấp chất lượng… Thậm chí, cơ quan này có kênh hỗ trợ thường xuyên, miễn phí các hộ kinh doanh gặp khó khăn.

Ngoài ra, Secretaria da Fazenda (SEFAZ), cơ quan thuộc Chính phủ Brazil, chịu trách nhiệm thu thuế và quản lý tài chính đồng thời cung cấp phần mềm hóa đơn điện tử miễn phí do các sở thuế cấp bang phát hành. Với các hộ kinh doanh nhỏ, Chính phủ cung cấp cổng xuất hóa đơn miễn phí, không cần phần mềm riêng, cho phép dùng điện thoại thông minh để thao tác xuất hóa đơn.

Minh bạch nguồn gốc hàng hóa

Trong một bài phỏng vấn của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), ông Arvind Subramanian, cựu trưởng nhóm cố vấn kinh tế cho Chính phủ Ấn Độ chia sẻ về thời gian đầu áp dụng GST: “Việc hỗ trợ về vấn đề công nghệ để áp dụng hóa đơn điện tử được cơ quan thuế phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, chính quyền địa phương và nhà cung cấp giải pháp để hướng dẫn các hộ kinh doanh vận hành thuận lợi từng bước, tạo nếp tuân thủ tốt hơn cho người dân. Chúng tôi ghi nhận sự gia tăng gần 50% về số lượng người đăng ký nộp thuế GST. Ước tính, khi hệ thống ổn định, GDP tăng thêm khoảng 1-1,5% nhờ nguồn thu từ GST”.

Bên cạnh đó, Chính phủ Ấn Độ còn áp dụng một khoảng thời gian “nới lỏng chế tài” trong giai đoạn đầu cho các doanh nghiệp nhỏ hoặc hộ kinh doanh. Cụ thể, Chính phủ cho gia hạn thời gian nộp tờ khai, không tính lãi hoặc phí phạt nếu nộp trễ trong vòng sáu tháng đến một năm đầu. Thậm chí, tạm hoãn trong thời hạn một năm với một số loại báo cáo thuế. Nếu doanh nghiệp nhỏ có doanh thu một năm dưới 15 triệu Rupee (tương đương 4,5 tỷ VND) sẽ được khai thuế theo quý, thay vì hằng tháng.

Về việc truy xuất nguồn gốc hàng hóa, vốn liên quan mật thiết tới quá trình áp dụng hóa đơn điện tử, Chính phủ một số nước cũng có những biện pháp điều chỉnh khác nhau với từng nhóm mặt hàng. Đơn cử, tại Trung Quốc, từ năm 2010, quốc gia này đã triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc thực phẩm (FTS) tại các chợ truyền thống, bắt đầu từ thịt, rau quả, thủy sản… Ban đầu, nhiều tiểu thương ở chợ gặp khó khăn nhưng chính quyền đã hỗ trợ xây dựng chuỗi cung ứng truy xuất quy mô nhỏ, giúp các đầu mối cung cấp tem truy xuất giá rẻ. Ngoài ra, các nông trại, hợp tác xã và thương lái cũng phải làm việc với Chính phủ để bảo đảm truy xuất thay cho tiểu thương, nông dân.

Mô hình truy xuất nguồn gốc sản phẩm đang được triển khai hiệu quả tại Trung Quốc.

Đối với các mặt hàng khác như may mặc, giày dép tại các chợ truyền thống, Chính phủ Trung Quốc cũng yêu cầu có hóa đơn đầu vào, mã vạch và chứng minh nguồn gốc hàng hóa. Điều này khiến tiểu thương gặp khó khi không thể cung cấp giấy tờ hợp lệ bởi hàng hóa có nguồn từ xưởng nhỏ, không đăng ký, hoặc qua thương lái trung gian. Để giải quyết khúc mắc này, Chính phủ Trung Quốc cho phép các trung tâm thương mại hoặc chợ đầu mối hợp thức hóa nguồn gốc hàng hóa thông qua một hệ thống truy xuất tập trung, không yêu cầu từng hộ phải có chứng từ riêng biệt. Đồng thời, các cơ quan hữu quan tại Trung Quốc khuyến khích hộ sản xuất nhỏ đăng ký mã số thuế đơn giản và cấp mã vạch truy xuất miễn phí nếu doanh thu dưới ngưỡng nhất định.

DƯƠNG NGỌC VŨ ANH

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/noi-quy-dinh-theo-lo-trinh-ap-thue-post886283.html