Nông thôn mới 'vừa đẹp lại vừa giàu' ở Lâm Đồng

3 giờ trướcBài gốc

Từ vùng sản xuất thanh long quy mô lớn ở xã Hàm Liêm cho đến các chuỗi liên kết nông sản cho hiệu quả vượt trội trên địa bàn tỉnh, cho thấy vai trò của kinh tế hợp tác, mà nòng cốt là các HTX, đang ngày càng thể hiện rõ nét trong quá trình kiến tạo một nông thôn hiện đại, bền vững.

Thay đổi tư duy sản xuất

Giữa vùng đất đầy nắng gió của xã Hàm Liêm, hình ảnh những vườn thanh long được canh tác theo tiêu chuẩn quốc tế như VietGAP, GlobalGAP xanh mướt trải dài đang là minh chứng sống động cho sự thay đổi tư duy sản xuất của nông dân địa phương.

Một trong những đơn vị đóng vai trò đầu tàu trong phát triển vùng trồng thanh long chất lượng cao ở Hàm Liên chính là HTX Thanh long Thuận Tiến, một mô hình điển hình trong việc tổ chức sản xuất hiệu quả gắn với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

Sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng đang chuyển biến tích cực theo hướng hiện đại (Ảnh: LĐO).

HTX Thuận Tiến được thành lập từ tháng 10/2016, đến nay đã quy tụ 11 thành viên với 24 ha thanh long sản xuất theo tiêu chuẩn sạch, trong đó hơn một nửa đạt chuẩn GlobalGAP.

Không chỉ hoàn thiện chuỗi sản xuất, HTX còn đóng vai trò điều phối tiêu thụ cho hàng trăm ha thanh long của nông dân liên kết và các HTX khác, mở rộng vùng nguyên liệu lên tới gần 200 ha.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng gắt gao về tiêu chuẩn vùng nguyên liệu lớn, các sản phẩm của HTX cùng các đơn vị liên kết luôn được kiểm định nghiêm ngặt trước khi xuất khẩu sang thị trường khó tính như EU, Mỹ, Úc, đảm bảo nguồn thu ổn định cho thành viên.

Ông Đoàn Văn Trung – Giám đốc HTX cho biết: “Chúng tôi công khai toàn bộ hợp đồng, chi phí và lợi nhuận. Nhờ vậy, các thành viên yên tâm sản xuất, thu nhập bình quân của họ đã tăng 30–50% mỗi năm. HTX còn tạo việc làm thường xuyên cho từ 12 đến 16 lao động địa phương với mức lương 5–6 triệu đồng/tháng”.

Mô hình tổ chức minh bạch, sản xuất gắn với thị trường quốc tế đã đưa HTX Thanh long Thuận Tiến trở thành một trong 63 HTX tiêu biểu toàn quốc năm 2023. Thành công của HTX là minh chứng rõ nét cho vai trò trung tâm của người dân và nền tảng của HTX trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

“Mắt xích” xây dựng nông thôn mới

Trong bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, khu vực kinh tế hợp tác, HTX đóng góp quan trọng vào các tiêu chí như tổ chức sản xuất, thu nhập, giảm nghèo, lao động có việc làm…. Và tại Lâm Đồng – nơi có nền nông nghiệp phát triển bậc nhất Tây Nguyên – kinh tế hợp tác được xem là một động lực quan trọng để thúc đẩy sự chuyển biến của cả vùng nông thôn.

Theo Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng, số thành viên hiện nay của Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng là 1.064, tính đến giữa năm 2025. Trong đó, 610 HTX, 448 tổ hợp tác và 6 liên hiệp HTX...

Doanh thu bình quân của một HTX trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 2,8 tỷ đồng/năm. Các HTX hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, giao thông vận tải, công thương, quỹ tín dụng nhân dân và dịch vụ du lịch - xây dựng - môi trường.

Các HTX cũng đóng góp vào việc xây dựng thành công 1.461 trang trại hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, 528 chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ sản phẩm, 913 sản phẩm đạt chuẩn OCOP.

Nông nghiệp hiệu quả là nền tảng để Lâm Đồng thúc đẩy nông thôn mới đẹp và giàu (Ảnh: LĐO).

Đặc biệt, nhiều HTX đang tiên phong ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, mở rộng quy mô và đa dạng hóa ngành nghề: từ rau củ quả Đà Lạt, cà phê Lâm Hà, chè Bảo Lộc đến dược liệu, hoa, nấm… Các sản phẩm của HTX không chỉ tiêu thụ mạnh trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế.

Một ví dụ tiêu biểu là HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Tân Tiến (xã Đạ Sar), đã xây dựng mô hình canh tác rau củ hữu cơ đạt chuẩn châu Âu, gắn sản xuất với du lịch sinh thái. Mỗi năm, HTX đón hàng chục đoàn khách trong và ngoài nước đến tham quan, học tập mô hình. Nhờ đó, thu nhập bình quân của thành viên đạt gần 200 triệu đồng/năm, góp phần giúp tỷ lệ hộ nghèo tại địa phương giảm mạnh.

Hay HTX Cà phê hữu cơ Ea Tu (Đức Trọng) là một điển hình trong sản xuất nông nghiệp xanh. Sản phẩm cà phê hữu cơ của HTX đã đạt chứng nhận USDA, được xuất khẩu sang Nhật Bản và châu Âu, từng bước xây dựng thương hiệu bền vững cho cà phê Lâm Đồng trên bản đồ thế giới.

Hướng tới nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu

Trong việc hỗ trợ các HTX tham gia xây dựng nông thôn mới, không thể không nhắc đến vai trò quan trọng của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng.

Từ việc tổ chức đào tạo, tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ tín dụng, đến xúc tiến thương mại và kết nối tiêu thụ sản phẩm, các chương trình đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng đã giúp các HTX tại Lâm Đồng vững vàng trong hành trình hội nhập.

Đơn cử, từ năm 2022 đến nay, Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng đã phối hợp tổ chức hơn 120 lớp đào tạo nghề và kỹ năng quản lý HTX, hỗ trợ vốn vay ưu đãi cho gần 200 HTX. Ngoài ra, hơn 300 HTX đã được kết nối tiêu thụ sản phẩm thông qua các hội chợ, sàn thương mại điện tử như voso.vn, postmart.vn…

Bên cạnh đó, các chương trình hỗ trợ của Dự án EU-MUTRAP, JICA (Nhật Bản), GIZ (Đức)… do Liên minh HTX Việt Nam phối hợp triển khai cũng đã tiếp thêm động lực để các HTX Lâm Đồng từng bước chuyển mình theo hướng sản xuất xanh, bền vững, tiếp cận các tiêu chuẩn quốc tế.

Sau sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh, toàn Lâm Đồng hiện có 80 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 9 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Mục tiêu đến năm 2030 là có 92 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 41 xã đạt nông thôn mới nâng cao và 10 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu.

Để đạt được mục tiêu đó, tỉnh xác định tiếp tục lấy người dân làm trung tâm, HTX làm nền tảng, doanh nghiệp làm động lực. Các chính sách sẽ ưu tiên phát triển vùng nguyên liệu tập trung, tăng tỷ lệ HTX tham gia chuỗi giá trị, ứng dụng số hóa trong quản lý và sản xuất.

Có thể nói, từ những vườn thanh long chuẩn GlobalGAP, các vùng rau củ hữu cơ đến chuỗi giá trị cà phê xuất khẩu, HTX tại Lâm Đồng không chỉ là hình thức tổ chức kinh tế mà còn là “xương sống” trong công cuộc xây dựng nông thôn mới.

Với sự đồng hành từ Liên minh HTX Việt Nam và chính quyền địa phương, vai trò của kinh tế hợp tác đang ngày càng khẳng định vị thế trong phát triển bền vững nông thôn. Một nông thôn mới không chỉ đẹp về hình thức mà còn thực sự “giàu” về nội lực ở Lâm Đồng.

Đông Phong

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//khoa-hoc-cong-nghe/nong-thon-moi-vua-dep-lai-vua-giau-o-lam-dong-1108584.html