Tại Hội thảo quốc gia chuẩn bị cho Diễn đàn Lao động di cư ASEAN lần thứ 18 diễn ra ngày 25/8, Thứ trưởng Nội vụ Cao Huy cho biết, Việt Nam có lực lượng lao động hơn 53 triệu người, trong đó gần 24,7 triệu người là nữ. Lao động Việt Nam đã có mặt tại 43 quốc gia và vùng lãnh thổ, nhiều thị trường mang lại thu nhập và điều kiện làm việc tốt.
Các thị trường truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) vẫn tiếp tục thu hút đông đảo lao động Việt Nam. Song song đó, Việt Nam đang mở rộng sang các thị trường mới có thu nhập cao và nhiều tiềm năng như Australia, Đức, Canada.
Thứ trưởng Cao Huy. Ảnh: NĐ
Tuy nhiên, ông Huy cũng nêu ra thực tế là lao động Việt Nam vẫn đang đối mặt với thách thức lớn trong cạnh tranh quốc tế, đặc biệt là hạn chế về chuyên môn, ngoại ngữ và tác phong làm việc. Do vậy, muốn khẳng định vị thế, lao động Việt Nam phải được đào tạo bài bản, nâng cao tay nghề và kỹ năng ngoại ngữ.
Ông Huy khẳng định, Việt Nam luôn nhất quán chủ trương bảo vệ, thúc đẩy quyền lợi của người lao động, bao gồm cả lao động nước ngoài tại Việt Nam và lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Việt Nam tích cực tham gia, thực hiện các cam kết trong khuôn khổ ASEAN, nhất là các sáng kiến liên quan đến lao động di cư.
Đẩy mạnh số hóa, đa dạng hình thức đưa lao động ra nước ngoài
Tham gia ý kiến tại diễn đàn, ông Đỗ Minh Anh - đại diện Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ Nội vụ cho biết, thời gian qua, Việt Nam đã nỗ lực hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ quyền lợi lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Một trong những định hướng quan trọng là nâng cao tính minh bạch trong tuyển dụng, đẩy mạnh số hóa trong quản lý và dịch vụ hỗ trợ. Theo đó, Việt Nam đã ứng dụng công nghệ để kết nối trực tiếp giữa người lao động và doanh nghiệp tiếp nhận, công khai chi phí, quy trình và quyền lợi.
“Việc số hóa cơ sở dữ liệu giúp quản lý toàn diện, đồng thời tạo điều kiện để người lao động tiếp cận thông tin rõ ràng, hạn chế rủi ro phát sinh”, ông Anh nói.
Hiện nay, Việt Nam triển khai nhiều hình thức đưa lao động ra nước ngoài như: Thông qua doanh nghiệp dịch vụ có giấy phép của Bộ Nội vụ; các đơn vị sự nghiệp công lập phi lợi nhuận theo thỏa thuận quốc tế; doanh nghiệp trúng thầu, nhận thầu dự án ở nước ngoài; doanh nghiệp đầu tư ra nước ngoài và sử dụng chính lao động của mình; người lao động trực tiếp ký hợp đồng theo quy định pháp luật.
Đại diện Cục Quản lý lao động ngoài nước cho biết, tính đến hết 2024, lượng kiều hối gửi về nước khoảng 16 tỷ USD, trong đó riêng 500.000 người lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài gửi về khoảng 4 tỷ USD. Đây là nguồn lực quan trọng không chỉ cho gia đình người lao động mà còn cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Trong thời gian tới, Cục Quản lý lao động ngoài nước sẽ tiếp tục phối hợp các bộ, ngành, địa phương và đối tác quốc tế xây dựng hệ sinh thái di cư lao động bền vững, công bằng, lấy người lao động làm trung tâm.
Tổ chức lao động quốc tế tại Việt Nam đánh giá Việt Nam đang đi đúng hướng trong việc xây dựng hệ sinh thái di cư lao động bền vững. Ảnh: NĐ
Trong khi đó, đại diện Tổ chức lao động quốc tế tại Việt Nam (ILO Việt Nam) cho rằng, việc công khai chi phí tuyển dụng, quản lý hợp đồng bằng công nghệ số và tăng cường giám sát là những biện pháp then chốt để ngăn chặn tình trạng lao động phải gánh chi phí quá cao hoặc rơi vào rủi ro bị lừa đảo.
Vị đại diện ILO cũng lưu ý, trong bối cảnh di cư lao động ngày càng phức tạp cần đặc biệt chú trọng bảo vệ lao động nữ, lao động trẻ và lao động trong ngành nghề rủi ro cao. Đồng thời, Việt Nam nên tăng cường hợp tác song phương và đa phương với các quốc gia tiếp nhận lao động để có thỏa thuận bảo hộ hiệu quả, minh bạch.
“Điều quan trọng là mọi lao động di cư phải được đối xử công bằng, có quyền tiếp cận dịch vụ pháp lý, y tế và an sinh xã hội. Việt Nam đang đi đúng hướng trong việc xây dựng hệ sinh thái di cư lao động bền vững, vừa nâng cao thu nhập cho người lao động, vừa đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước”, đại diện ILO cho biết.
Vũ Điệp