Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng CQ Brown phát biểu trong buổi họp báo, ngày 26 tháng 4 năm 2024, tại Lầu Năm Góc ở Washington.
Tổng thống Donald Trump đã đột ngột sa thải Tướng Không quân CQ Brown Jr. khỏi vị trí Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân vào thứ Sáu 21/2, gạt một phi công chiến đấu làm nên lịch sử và là một sĩ quan được kính trọng sang một bên như một phần của chiến dịch do Bộ trưởng Quốc phòng của ông lãnh đạo nhằm thúc đẩy sự công bằng trong hàng ngũ.
Việc Brown, vị Tướng da đen thứ hai giữ chức Chủ tịch, bị phế truất chắc chắn sẽ gây chấn động khắp Lầu Năm Góc. 16 tháng tại vị của ông định hình bởi các nỗ lực mở rộng.
“Tôi muốn cảm ơn Tướng Charles 'CQ' Brown vì hơn 40 năm phục vụ đất nước chúng ta, bao gồm cả chức Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân hiện tại. Ông là một quý ông lịch thiệp và là một nhà lãnh đạo xuất chúng, và tôi mong ông và gia đình ông có một tương lai tươi sáng", ông Trump đăng trên mạng xã hội.
Sự ủng hộ công khai của Brown đối với Black Lives Matter sau vụ cảnh sát giết George Floyd đã khiến ông trở thành mồi cho các cuộc chiến của chính quyền chống lại "chủ nghĩa thức tỉnh" trong quân đội.
Việc ông bị phế truất là sự xáo trộn mới nhất tại Lầu Năm Góc, nơi có kế hoạch bắt đầu vào tuần tới và xác định 50 tỷ đô la trong các chương trình có thể bị cắt giảm vào năm tới để chuyển hướng các khoản tiết kiệm đó để tài trợ cho các ưu tiên của ông Trump.
Trump cho biết ông sẽ đề cử Trung Tướng Không quân đã nghỉ hưu Dan "Razin" Caine làm Chủ tịch tiếp theo. Caine là một phi công F-16 chuyên nghiệp đã phục vụ trong quân ngũ và trong Lực lượng Vệ binh Quốc gia, và gần đây nhất là Phó Giám đốc phụ trách các vấn đề quân sự tại CIA, theo tiểu sử quân sự của ông.
Nghĩa vụ quân sự của Caine bao gồm các vai trò chiến đấu ở Iraq, các nhiệm vụ đặc biệt và các vị trí trong một số chương trình tiếp cận đặc biệt được phân loại chặt chẽ nhất của Lầu Năm Góc.
Tuy nhiên, ông không có nhiệm vụ chính nào được xác định trong luật là điều kiện tiên quyết cho công việc, bao gồm cả việc giữ chức Phó Chủ tịch, Chỉ huy chiến đấu hoặc Chỉ huy trưởng dịch vụ. Yêu cầu đó có thể được miễn nếu "Tổng thống xác định hành động đó là cần thiết vì lợi ích quốc gia".
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, trong một tuyên bố khen ngợi cả Caine và Brown, đã thông báo về việc sa thải thêm hai sĩ quan cấp cao: Đô đốc Lisa Franchetti, Chỉ huy trưởng Hải quân và Tướng Jim Slife, Phó Tham mưu trưởng Không quân.
Franchetti trở thành nữ sĩ quan quân đội cấp cao thứ hai bị chính quyền Trump sa thải. Ông Trump đã sa thải chỉ một ngày sau khi tuyên thệ nhậm chức.
Là một sĩ quan tác chiến mặt nước, Franchetti đã chỉ huy ở mọi cấp độ, đứng đầu Hạm đội 6 Hoa Kỳ và Lực lượng Hải quân Hoa Kỳ tại Hàn Quốc. Bà là người phụ nữ thứ hai được thăng hàm Đô đốc bốn sao và đã thực hiện nhiều nhiệm vụ triển khai, bao gồm chỉ huy một tàu khu trục hạm và hai nhiệm kỳ chỉ huy nhóm tác chiến tàu sân bay.
Slife là người lãnh đạo Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt của Không quân trước khi trở thành phó tham mưu trưởng và đã được triển khai tới Trung Đông và Afghanistan.
Trump đã khẳng định quyền hành pháp của mình theo cách mạnh mẽ hơn nhiều trong nhiệm kỳ thứ hai, loại bỏ hầu hết các quan chức chính quyền Biden mặc dù nhiều vị trí trong số đó được cho là sẽ được chuyển giao từ chính quyền này sang chính quyền khác.
Theo một bản tóm tắt của Hội đồng Đại Tây Dương do Thiếu Tướng đã nghỉ hưu Arnold Punaro biên soạn, chức vụ Chủ tịch được thành lập vào năm 1949 với tư cách là cố vấn cho Tổng thống và Bộ trưởng quốc phòng, như một cách để lọc tất cả các quan điểm của các chỉ huy quân đội và cung cấp thông tin đó cho Nhà Trắng dễ dàng hơn mà không cần Tổng thống phải liên hệ với từng nhánh quân đội riêng lẻ. Chức vụ này không có thẩm quyền chỉ huy thực tế.
Trump đã hành động bất chấp sự ủng hộ dành cho Brown từ các thành viên chủ chốt của Quốc hội và một cuộc gặp có vẻ thân thiện với ông vào giữa tháng 12, khi hai người ngồi cạnh nhau một lúc.
Thượng nghị sĩ Roger Wicker, Chủ tịch đảng Cộng hòa của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, đã không nhắc đến tên Caine trong tuyên bố hôm thứ Sáu.
"Tôi cảm ơn Chủ tịch Brown vì những thập kỷ phục vụ danh dự cho đất nước chúng ta", Wicker nói. "Tôi tin tưởng Bộ trưởng Hegseth và Tổng thống Trump sẽ chọn một người kế nhiệm đủ năng lực và phẩm chất cho vị trí quan trọng là Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân".
Tương lai của Brown đã bị đặt dấu hỏi trong tháng qua. Khi được hỏi liệu ông có sa thải Brown không, Hegseth trả lời, "Mọi sĩ quan cấp cao sẽ được đánh giá dựa trên chế độ trọng dụng nhân tài, tiêu chuẩn, khả năng sát thương và cam kết thực hiện các mệnh lệnh hợp pháp mà họ sẽ được giao".
Brown, người đã dành ngày thứ Sáu để thăm quân đội tại biên giới Hoa Kỳ-Mexico, đã thu hút sự chú ý khi lên tiếng về cái chết của George Floyd vào năm 2020. Mặc dù ông biết điều đó rất rủi ro, nhưng ông cho biết, các cuộc thảo luận với vợ và các con trai về vụ giết người đã thuyết phục ông rằng ông cần phải lên tiếng.
Con đường đến chức Chủ tịch của Brown gặp nhiều khó khăn — ông nằm trong số hơn 260 sĩ quan quân đội cấp cao của Thượng nghị sĩ Cộng hòa Tommy Tuberville của Alabama. Nhưng khi cuộc bỏ phiếu của Thượng viện cuối cùng được thực hiện vào tháng 9/2023, Brown dễ dàng được xác nhận bằng một cuộc bỏ phiếu với tỷ lệ 89-8.
Đã 30 năm trôi qua kể từ khi Colin Powell trở thành Chủ tịch da đen đầu tiên, phục vụ từ năm 1989 đến năm 1993. Nhưng trong khi người Mỹ gốc Phi chiếm 17,2% trong số 1,3 triệu quân nhân đang tại ngũ, thì chỉ có 9% sĩ quan là người da đen, theo báo cáo năm 2021 của Bộ Quốc phòng.
Nhiệm kỳ Chủ tịch của Brown đã đi vào lịch sử vì đây là lần đầu tiên cả Bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin và Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân đều là người da đen.
Ánh Vân - bowenislandundercurrent