Quy định rõ tiêu chuẩn, sàng lọc ứng viên chất lượng
Chiều 12/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận tại tổ về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.
ĐBQH Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) đề nghị bổ sung yêu cầu cụ thể hơn về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm công tác, phẩm chất đạo đức của đại biểu HĐND các cấp. Ảnh: Media Quốc hội.
Tham gia góp ý,ĐBQH Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) cho biết, cấp xã là nơi trực tiếp tổ chức các hoạt động bầu cử, chịu trách nhiệm điều hành, kiểm tra, giám sát. Trong điều kiện hiện nay đang thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính, với đặc thù địa bàn rộng, dân số đông, tại các điểm bỏ phiếu cấp xã khối lượng công việc bầu cử tới đây sẽ hết sức nặng nề.
Do đó, ông đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, xem xét, điều chỉnh theo hướng tăng số lượng thành viên ủy ban bầu cử cấp xã từ 11 - 19 thành viên (thay vì 9 - 15 người như dự thảo), tùy theo quy mô địa bàn, số lượng cử tri và yêu cầu thực tiễn của từng địa phương để đáp ứng yêu cầu khi triển khai công tác bầu cử.
Ngoài ra, ông đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung yêu cầu cụ thể hơn về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm công tác, phẩm chất đạo đức của đại biểu HĐND các cấp, đặc biệt là nữ đại biểu HĐND cấp tỉnh và các trường hợp tự ứng cử, theo hướng quy định có ít nhất 5 năm kinh nghiệm công tác quản lý nhà nước, đảm bảo nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu HĐND cấp tỉnh.
Cũng quan tâm đến vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định ít nhất 40% tổng số ĐBQH là đại biểu chuyên trách ngay từ khâu ứng cử.
"Điều này nhằm tăng số đại biểu chuyên nghiệp, dành toàn thời gian cho công tác Quốc hội, nâng cao hiệu quả hoạt động. Đồng thời giảm hợp lý đại biểu kiêm nhiệm ở cơ quan hành pháp, tư pháp theo tinh thần NQ 27-NQ/TƯ", đại biểu đoàn Hà Nam nêu ý kiến.
Về việc nâng cao tiêu chuẩn và sàng lọc ứng viên, đại biểu cho rằng cần quy định rõ tiêu chuẩn ứng cử viên (về phẩm chất, trình độ) và các trường hợp không được ứng cử để sàng lọc từ đầu.
Quy trình hiệp thương, lấy ý kiến cử tri cần minh bạch, chặt chẽ hơn, kịp thời loại bỏ những ứng viên không đủ uy tín, không xứng đáng đại diện cho dân.
"Chúng ta cần chú trọng cơ cấu để tăng tỷ lệ đại biểu trẻ tuổi. Hiện chỉ 9,4% ĐBQH khóa XV là người dưới 40 tuổi. Vì thế, cần nâng các tỷ lệ này nhằm bảo đảm cơ quan dân cử có tính đại diện đa dạng, phản ánh tiếng nói của mọi tầng lớp nhân dân", ông nói.
ĐBQH Nguyễn Phương Thủy (đoàn TP Hà Nội) đề nghị sử dụng cơ sở dữ liệu dân cư để lập danh sách cử tri, niêm yết trên môi trường trực tuyến để thông tin đến nhân dân. Ảnh: Media Quốc hội.
Ứng dụng công nghệ trong kiểm phiếu, tăng tính minh bạch
ĐBQH Nguyễn Phương Thủy (đoàn TP Hà Nội) cho biết, trong bối cảnh các địa phương tinh gọn bộ máy với chính quyền 2 cấp, việc đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính cần được áp dụng và quy định trong dự thảo Luật. Cụ thể, các địa phương tổ chức hội nghị hiệp thương, lấy ý kiến cử tri nơi cư trú có thể áp dụng cả hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.
Đồng thời, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cho rằng, việc lập danh sách cử tri có thể sử dụng cơ sở dữ liệu dân cư để xác định danh sách cử tri một cách nhanh chóng, không phải làm cách thủ công như mọi khi. Cùng với đó, việc niêm yết danh sách người ứng cử cũng có thể làm trên môi trường trực tuyến khi ứng dụng chuyển đổi số, thay vì dán công khai ở các bảng tin như trước đây.
Đồng quan điểm, đại biểu Trần Thị Vân (đoàn Bắc Ninh) cho rằng, bầu cử là một trong các lĩnh vực cần hiện đại hóa để phù hợp với Chính phủ điện tử, chuyển đổi số, đặc biệt trong triển khai công tác bỏ phiếu, kiểm phiếu.
Lấy ví dụ, trong kỳ bầu cử ĐBQH khóa XV năm 2021, Bộ Nội vụ đã triển khai phần mềm tổng hợp kết quả tại tổ bầu cử và đơn vị bầu cử trên toàn quốc, giúp rút ngắn thời gian tổng hợp từ vài ngày xuống còn vài giờ, đồng thời, tăng đáng kể tính minh bạch, kịp thời của kết quả bầu cử.
Từ đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung quy định ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động bầu cử, đặc biệt trong công tác kiểm phiếu, tổng hợp kết quả bầu cử để nâng cao hiệu quả, tiết kiệm thời gian, kinh phí.
Yến Chi
Trang Trần