Sàn giao dịch tài sản số không bao giờ ngủ

11 giờ trướcBài gốc

Khác biệt của sàn giao dịch tài sản số

Thời gian ngắn nữa, Việt Nam sẽ công bố những sàn giao dịch tài sản số đầu tiên được thí điểm. Đây được xem một bước chuyển dịch quan trọng, nơi dòng tiền và công nghệ vận hành theo quy luật hoàn toàn khác biệt.

Với thị trường chứng khoán, nhà đầu tư đã quen với việc vào buổi sáng, nghỉ trưa, đóng cửa vào buổi chiều và ngưng hoạt động vào hai ngày cuối tuần, hay các dịp lễ. Nhưng với tài sản số, khái niệm "giờ hành chính" hoàn toàn không tồn tại.

Xác nhận về điều này, ông Huỳnh Quốc Nam, đại diện sàn giao dịch OKX cho hay, đối với các sàn giao dịch tài sản số, thời gian là một dòng chảy liên tục suốt 24 giờ một ngày, 7 ngày một tuần và 365 ngày một năm.

"Thị trường này hoạt động trên quy mô toàn cầu, không phụ thuộc vào lịch nghỉ của bất cứ quốc gia nào. Sự liên tục này tạo ra một áp lực khổng lồ lên hạ tầng công nghệ", ông Nam nói.

Theo đại diện OKX, để vận hành một sàn giao dịch tài sản số, doanh nghiệp buộc phải sở hữu nền tảng công nghệ vững chắc. Hệ thống phải đảm bảo hoạt động trơn tru, hạn chế tối đa thời gian bảo trì, thậm chí là không được phép có thời gian chết.

Vị chuyên gia thừa nhận, đây là thách thức kỹ thuật mà các hệ thống tài chính truyền thống ít khi phải đối mặt ở mức độ gay gắt như vậy.

Ông Huỳnh Quốc Nam, đại diện sàn giao dịch OKX. Ảnh: Lê Minh Sơn

Bên cạnh đó, sự khác biệt không chỉ nằm ở thời gian, mà còn ở phương thức vận hành và thanh khoản. Trong chứng khoán, để mua một mã cổ phiếu, nhà đầu tư phải thông qua một đơn vị môi giới. Sau khi khớp lệnh, cổ phiếu được lưu ký tại Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam và cần vài ngày để về tài khoản.

"Nhưng với tài sản số, tài sản mã hóa, quy trình này được gói gọn theo phương thức "tất cả trong một". Ngay sau khi thực hiện lệnh mua, token sẽ về thẳng ví của nhà đầu tư, có thể rút ra ví lạnh bên ngoài để tự lưu trữ, hoặc bán ngay mà không cần chờ đợi", ông Nam chia sẻ.

Với đặc tính thanh khoản tức thì, các sàn giao dịch phải luôn duy trì một lượng tài sản thực tế tương ứng, để phục vụ nhu cầu rút tiền của nhà đầu tư. Để chứng minh khả năng này, khái niệm "Proof of Reserve" (bằng chứng trữ lượng) ra đời.

Khác với việc nhà đầu tư chứng khoán nhìn vào báo cáo tài chính quý, hay năm của doanh nghiệp, nhà đầu tư tài sản số cần sự minh bạch theo thời gian thực.

Bằng chứng trữ lượng cho phép nhà đầu tư kiểm tra xem tài sản của mình có được sàn lưu trữ với tỷ lệ đối ứng 1:1 hay không. Điều này đảm bảo rằng tiền của họ không bị sàn mang đi sử dụng cho mục đích khác hoặc đầu tư mạo hiểm mà không có sự đồng ý.

Một yếu tố khác biệt nữa là biên độ dao động. Nếu sàn HoSE hay HNX có biên độ dao động giá được kiểm soát ở mức cộng trừ 7% đến 15% mỗi ngày để bảo vệ nhà đầu tư khỏi các cú sốc, thì thị trường tiền mã hóa không có giới hạn này.

Một đồng token có thể tăng giảm 50%, thậm chí 100% giá trị chỉ trong một ngày. Theo đại diện OKX, điều này tạo ra cơ hội sinh lời lớn, nhưng cũng đi kèm rủi ro cực cao, đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức và tâm lý vững vàng hơn rất nhiều so với thị trường truyền thống.

Thanh khoản và bài toán giáo dục thị trường

Nếu công nghệ và thời gian thực là "xương sống" của sàn giao dịch, thì thanh khoản chính là "huyết mạch" nuôi dưỡng thị trường này.

Bà Lê Vũ Hương Quỳnh, Giám đốc phát triển khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Tether cho rằng, Việt Nam đang có vị thế đặc biệt khi luôn nằm trong nhóm 5 thị trường lớn nhất thế giới về sử dụng tài sản mã hóa, với khoảng 17-18 triệu người dùng.

Tuy nhiên, khi chuyển dịch từ thị trường tự do sang một thị trường được quản lý với các sàn giao dịch tài sản số được cấp phép thí điểm, bài toán thanh khoản theo bà Quỳnh trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Bà Quỳnh nhận định, việc tạo ra một token hay stablecoin nội địa neo theo giá trị tiền pháp định không khó, nhưng làm sao để các sản phẩm này được sử dụng và có thanh khoản lại là câu chuyện khác.

Bà Lê Vũ Hương Quỳnh, Giám đốc phát triển khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Tether. Ảnh: Lê Minh Sơn

"Điều quan trọng nhất khi phát hành stablecoin là phải được ứng dụng thực tế, đảm bảo tính thanh khoản và xây dựng được mạng lưới phân phối", bà Quỳnh nhấn mạnh.

Vị chuyên gia dẫn chứng câu chuyện từ các quốc gia lân cận. Tại Singapore, cơ quan quản lý cho phép phát hành stablecoin nội địa như XSGD. Tại Thái Lan, khách du lịch được dùng tài sản mã hóa đổi sang các token neo giá Baht.

Đại diện Tether cho rằng, khi các sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam đi vào vận hành thí điểm, việc kết nối với các nguồn thanh khoản quốc tế sẽ gặp rào cản nếu hệ thống tài chính truyền thống chưa kịp thích nghi.

Bà Quỳnh đề xuất các nhà tạo lập thị trường có cơ chế để tiếp cận các bể thanh khoản toàn cầu, giúp giá cả trên sàn nội địa sát nhất với thị trường thế giới. Nếu không giải quyết được bài toán này, nhà đầu tư sẽ không mặn mà với các sàn trong nước.

Bên cạnh thanh khoản, bà Quỳnh nhấn mạnh vào vấn đề giáo dục và đào tạo. Những kinh nghiệm quốc tế từ Nhật Bản, Hàn Quốc hay Châu Âu sẽ là bài học quý giá để Việt Nam xây dựng chính sách phù hợp, tránh những sai lầm không đáng có.

Ngoài ra, các tổ chức như ngân hàng, công ty chứng khoán và các sàn giao dịch cũng cần được trang bị kiến thức về cách vận hành, tuân thủ, bảo mật và quản lý rủi ro.

Cuối cùng và quan trọng nhất là hoạt động đào tạo cho nhà đầu tư. Theo đại diện Tether, nhà đầu tư cần hiểu rõ sản phẩm mình mua, mức độ rủi ro, để đưa ra quyết định chủ động, thay vì bị cuốn theo những lời mời gọi phi thực tế.

An ninh mạng phải đi trước một bước

Cơ hội mở ra với thị trường tài sản số, tài sản mã hóa luôn đi kèm với thách thức, nhất là vấn đề an ninh mạng. Ông Vũ Duy Hiền, Phó tổng thư ký kiêm Chánh Văn phòng Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA) nhìn nhận, sự dịch chuyển sang tài sản số đòi hỏi sự thay đổi tư duy căn bản trong công tác bảo mật.

Trước đây, công tác an ninh mạng tại các tổ chức tài chính chủ yếu tập trung vào bảo vệ hạ tầng công nghệ thông tin, tức là bảo vệ máy chủ, đường truyền, dữ liệu tĩnh. Nhưng với sàn giao dịch tài sản số, đối tượng cần bảo vệ không chỉ là hạ tầng, mà là quy trình giao dịch và chính sản phẩm tài sản số.

Ông Vũ Duy Hiền, Phó tổng thư ký kiêm Chánh Văn phòng Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA). Ảnh: VTV

"Chúng ta phải chuyển từ tư duy bảo vệ hạ tầng sang tư duy bảo vệ tài sản số và bảo vệ các giao dịch tài chính liên tục không ngừng nghỉ", đại diện NCA khẳng định.

Một trong những thách thức lớn mà ông Hiền chỉ ra là sự thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao. Cùng với đó là công tác an ninh mạng cần được chú trọng và thiết kế ngay từ khi xây dựng và thành lập các sàn giao dịch tài sản số.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia cũng nhấn mạnh về nhận thức của nhà đầu tư. Trong một thị trường mở và đầy biến động, nhà đầu tư chính là chốt chặn cuối cùng. Thực tế cho thấy, những lời hứa hẹn về lãi suất cao, những dự án mập mờ, hay những sàn giao dịch không tên tuổi thường là mang dấu hiệu lừa đảo.

"Chúng ta không có nhận thức thì đương nhiên sẽ bị dẫn dụ. Mà đã bị dẫn dụ vào các sàn không hợp pháp thì rủi ro mất tài sản là hiện hữu", ông Hiền cảnh báo.

Để giải quyết bài toán tổng thể này, đại diện Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia cho rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan nhà nước và khối tư nhân. Đồng thời, đẩy mạnh việc hợp tác với các tổ chức quốc tế để đào tạo nhân lực, tư vấn khung pháp lý và chia sẻ dữ liệu về các mối đe dọa an ninh mạng.

Việt Hưng

Nguồn Nhà Quản Trị : https://theleader.vn/san-giao-dich-tai-san-so-khong-bao-gio-ngu-d43533.html