Bảo tàng “Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình” được chọn xây dựng ở phía Đông Bắc ngã ba sông Bến Hải, thuộc quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải- Ảnh: Vân Phong
Theo đó, vị trí xây dựng bảo tàng đặc biệt này ở phía Đông Bắc ngã ba sông Bến Hải, thuộc quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải (thôn Hiền Lương, xã Hiền Thành, huyện Vĩnh Linh).
Sau khi được thống nhất vị trí xây dựng, UBND tỉnh Quảng Trị có trách nhiệm hoàn thành đề án xây dựng Bảo tàng “Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình” theo đúng tiến độ.
Trước đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã khảo sát 3 vị trí gồm: Phía Đông Bắc ngã ba sông Bến Hải; ngã ba Quốc lộ 1 giao đường tránh Quốc lộ 1 (xã Phong Bình, huyện Gio Linh) và ven hồ Khe Mây (Phường 3, TP. Đông Hà).
Sau khi họp bàn, vị trí phía Đông Bắc ngã ba sông Bến Hải được lựa chọn vì nhiều lý do đặc biệt. Trước hết, đây là vị trí nằm giữa tỉnh Quảng Trị (mới) sau khi sáp nhập với tỉnh Quảng Bình, nằm trên trục Quốc lộ 1, thuận lợi trong di chuyển tới các địa điểm du lịch khác.
Việc xây dựng Bảo tàng “Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình” ở khu vực Di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải, nơi từng 2 lần chứng kiến nỗi đau chia cắt 2 miền đất nước sẽ tạo được điểm nhấn về một quần thể không gian, thời gian, vừa thể hiện được đầy đủ nhất những đau thương mất mát do chiến tranh gây ra cũng như khát vọng hòa bình của các thế hệ hôm nay và mai sau.
Công trình sau khi đầu tư xây dựng sẽ được phát huy vì nằm trong quần thể di tích đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải (hiện nay tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải đã có ban quản lý di tích, hàng năm thu hút khoảng 50.000 lượt khách tham quan), kết nối giao thông đường bộ và đường thủy thuận lợi, nằm gần tuyến du lịch DMZ và các điểm du lịch, di tích trong tỉnh Quảng Trị...
Được biết, dự án xây dựng Bảo tàng “Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình” được thực hiện căn cứ kết luận của Chủ tịch Quốc hội tại Thông báo số 1813/TB-VPQH ngày 31/7/2023 và thực hiện Thông báo số 101-TB/VPTW ngày 28/10/2024 của Văn phòng Trung ương Đảng, ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 8386/VPCP-QHĐP ngày 15/11/2024 về việc giao tỉnh Quảng Trị nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Chứng tích chiến tranh tại tỉnh Quảng Trị để giáo dục truyền thống yêu nước và thu hút khách du lịch.
Bảo tàng “Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình” sẽ truyền tải những thông điệp, nội dung, tái hiện các câu chuyện thời chiến, khát khao hòa bình, thống nhất của dân tộc đến với du khách trong và ngoài nước, đồng thời để lại một điểm nhấn quan trọng cho tuyến du lịch DMZ và hồi ức chiến tranh...
UBND tỉnh Quảng Trị đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa dự án bảo tàng vào báo cáo nghiên cứu khả thi Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035, trong đó đề xuất thực hiện dự án giai đoạn 2026-2030 với tổng kinh phí 1.000 tỉ đồng và đã được đồng ý.
Vân Phong