Ảnh minh họa.
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử.
Nghị định này không chỉ cung cấp khung pháp lý chi tiết cho việc thực thi Luật Năng lượng nguyên tử mà còn mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển bền vững của ngành này trong tương lai.
Một trong những điểm nổi bật của nghị định là việc phát triển hạ tầng khoa học và công nghệ hạt nhân. Nhà nước cam kết bảo đảm kinh phí cho việc xây dựng, phát triển và duy trì cơ sở hạ tầng khoa học và công nghệ hạt nhân. Điều này bao gồm việc thành lập các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, cơ sở thiết kế và chế tạo thiết bị hạt nhân, cũng như các trung tâm thử nghiệm công nghệ bức xạ,...
Nghị định cũng khuyến khích việc chuyển giao và ứng dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ cao và công nghệ thân thiện với môi trường trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân tham gia vào lĩnh vực này được khuyến khích hợp tác và tiếp nhận chuyển giao công nghệ từ các đối tác trong và ngoài nước. Điều này không chỉ giúp nâng cao năng lực công nghệ mà còn tạo ra những cơ hội mới cho sự phát triển bền vững của ngành năng lượng nguyên tử tại Việt Nam.
Khi đó, các nhà đầu tư cam kết chuyển giao công nghệ cho nhà đầu tư, đối tác trong nước được hưởng ưu đãi trong lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đấu thầu.
Để tăng cường năng lực chế tạo thiết bị, nội địa hóa, làm chủ công nghệ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, Nhà nước khuyến khích tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; bảo dưỡng, sửa chữa; thiết kế, chế tạo, thử nghiệm và sản xuất thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân, thiết bị ghi đo bức xạ và các thiết bị chuyên dụng khác; sản xuất, gia công nguyên liệu, phụ liệu, vật liệu, linh kiện, phụ tùng phục vụ chế tạo thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân.
Nhà nước khuyến khích đồng thiết kế, đồng chế tạo, đồng vận hành, đồng quản lý giữa doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp nước ngoài.
Hoạt động chế tạo thiết bị, nội địa hóa, làm chủ công nghệ ưu tiên thực hiện bao gồm nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ; thiết kế, chế tạo, thử nghiệm, sản xuất thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân, thiết bị ghi đo bức xạ và các thiết bị chuyên dụng khác; sản xuất, gia công nguyên liệu, phụ liệu, vật liệu, linh kiện và phụ tùng để cung cấp cho sản xuất thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân, thiết bị ghi đo bức xạ và các thiết bị chuyên dụng khác,...
Nghị định cũng đặt ra các chính sách phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử. Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng với Bộ Khoa học và Công nghệ chịu trách nhiệm đào tạo và phát triển nhân lực giảng dạy, nghiên cứu và quản lý trong lĩnh vực này.
Đặc biệt, nghị định ưu tiên phát triển đội ngũ nhân lực trình độ cao, đặc biệt là trong lĩnh vực điện hạt nhân. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực mà còn tạo ra những cơ hội mới cho sự phát triển bền vững của ngành năng lượng nguyên tử tại Việt Nam.
Ngoài ra, nghị định còn quy định các chính sách phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp và phụ cấp độc hại, nguy hiểm đối với những người làm việc trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử. Công chức, viên chức và người lao động trong lĩnh vực này được hưởng các chế độ phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp với mức tối đa là 70% mức lương theo ngạch, bậc. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn tạo ra một môi trường làm việc an toàn và hấp dẫn cho những người làm việc trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Nghị định quy định tiêu chí tuyển chọn, nhiệm vụ, quyền hạn, chế độ và chính sách của Tổng công trình sư Dự án, Kiến trúc sư trưởng dự án trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử được thực hiện theo quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định về tuyển chọn, sử dụng tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
Nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử bao gồm nhà khoa học trẻ tài năng, kỹ sư trẻ tài năng; công chức, viên chức đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện áp dụng chính sách thu hút, trọng dụng đối với người có tài năng.
Sinh viên tốt nghiệp đại học loại giỏi trở lên thuộc các chuyên ngành bao gồm điện hạt nhân, vật lý hạt nhân, kỹ thuật hạt nhân, công nghệ hạt nhân, vật lý kỹ thuật, hóa nước, hóa phóng xạ và chuyên ngành khoa học, công nghệ khác có liên quan phù hợp với vị trí tuyển dụng trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử được ưu tiên tuyển dụng khi đáp ứng các tiêu chí sau: trong độ tuổi thanh niên theo quy định của pháp luật về thanh niên tại thời điểm nộp hồ sơ, có phẩm chất đạo đức tốt, không bị xử lý kỷ luật trong quá trình học tập, có luận văn hoặc đồ án tốt nghiệp loại xuất sắc.
Việc tuyển dụng công chức, viên chức đối với sinh viên tốt nghiệp loại giỏi trở lên đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện quy định ở trên được thực hiện thông qua hình thức xét tuyển. Nội dung, hình thức, trình tự, thủ tục xét tuyển được thực hiện theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
Hạ Chi