Tầm nhìn chiến lược, tạo động lực bứt phá trong giai đoạn mới

3 giờ trướcBài gốc

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn và các đại biểu dự Phiên thảo luận tại Tổ. Ảnh: Đ. KHOA

Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, chiều 04/11, các đại biểu Quốc hội thảo luận ở Tổ về Dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn, đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ tham dự Phiên thảo luận.

Qua thảo luận, các đại biểu bày tỏ nhất trí cao và cho rằng, các Dự thảo Văn kiện được chuẩn bị chu đáo, công phu, bố cục chặt chẽ, khoa học, nội dung toàn diện, có tính tổng kết và khái quát cao; đánh giá đúng tình hình của đất nước và của Đảng, thể hiện tinh thần đổi mới và quyết tâm cao của Trung ương Đảng nhằm đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Thể chế là điểm nghẽn lớn nhất, cũng là dư địa cải cách lớn nhất

Phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (Phú Thọ) cho rằng, thể chế được coi là “điểm nghẽn của điểm nghẽn”. Vì vậy, một trong những trụ cột, khâu đột phá trong nhiệm kỳ vừa qua là cải cách thể chế. Quốc hội đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ lập pháp và rất nhiều các nhiệm vụ phát sinh trong các kỳ họp.

Tuy nhiên, theo đại biểu, việc khắc phục những vướng mắc, bất cập, chồng chéo trong hệ thống pháp luật còn chậm, các luật, còn chồng chéo, mâu thuẫn, phức tạp, đặc biệt là những vướng mắc liên quan đến đầu tư, ngân sách nhà nước… gây khó khăn cho thực hiện, luật khó đi vào đời sống.

Đồng quan điểm, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) phân tích, thể chế vẫn là điểm nghẽn lớn nhất, đồng thời cũng là dư địa cải cách lớn nhất. Nhiều chủ trương, chính sách đúng đắn, nhưng khi thể chế hóa và triển khai thực hiện lại chậm, thiếu tính thống nhất, khiến nguồn lực xã hội chưa được giải phóng đầy đủ.

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh phát biểu thảo luận. Ảnh: Đ. KHOA

Do đó, đại biểu đề nghị cần nhấn mạnh rõ hơn vai trò của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa hiện đại, kiến tạo và liêm chính - một Nhà nước không chỉ quản lý mà dẫn dắt và tạo không gian thể chế cho đổi mới sáng tạo. Trong kỷ nguyên số, thể chế phải chuyển từ tư duy “quản lý - cấp phép” sang “kiến tạo, dẫn dắt, phục vụ”, tạo môi trường thuận lợi cho các mô hình kinh tế mới.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục phân quyền, phân cấp gắn với kiểm soát quyền lực, nhằm phát huy tính chủ động, dám nghĩ dám làm của các địa phương, nhất là vùng động lực, khu kinh tế, khu công nghệ cao. “Phân quyền thực chất phải đi liền với cơ chế giải trình minh bạch, kiểm soát quyền lực hiệu quả” - đại biểu nhấn mạnh.

Nhất trí với 3 đột phá chiến lược được Đảng ta xác định tập trung gồm thể chế, nguồn nhân lực và hạ tầng, đại biểu Trần Anh Tuấn (TP. Hồ Chí Minh) - đề nghị, Dự thảo Văn kiện Đại hội cần nhấn mạnh vào chất lượng của thể chế, để đáp ứng yêu cầu phát triển mới, mô hình tăng trưởng mới.

Theo đại biểu, cần tạo đột phá mạnh mẽ về chất lượng thể chế nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, nhà đầu tư, hoạt động sản xuất kinh doanh, thì mới có thể kiến tạo phát triển, khơi thông các nguồn lực cho phát triển.

Đồng tình quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi - cho rằng, thể chế phát triển phải liên quan đến hiệu lực, hiệu quả, cụ thể hơn là thực thi pháp luật. “Việc thực thi pháp luật kém hiệu quả sẽ liên quan đến hiệu quả của phân cấp, phân quyền, bởi nếu cán bộ không dám làm hoặc không làm tới nơi tới chốn thì phân cấp cũng không đạt hiệu quả” - đại biểu Phan Văn Mãi nêu quan điểm.

Xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học công nghệ làm động lực chính

Các ý kiến cũng đánh giá cao Dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng đã thể hiện rõ định hướng phát triển đất nước trong giai đoạn tới.

Các đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ chiều 04/11. Ảnh: Đ. KHOA

Đại biểu Phan Xuân Dũng (Khánh Hòa) - cho rằng, điều đặc biệt lần này là Đảng đã khẳng định: Xác lập mô hình tăng trưởng mới, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính.

Theo đại biểu, điều này là cực quan trọng. Bởi, từ thực tiễn của Đảng ta trong thời gian qua và vị thế của đất nước hiện nay đã đưa ra bài học: mỗi một thắng lợi của Cách mạng Việt Nam đều gắn liền với phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ. Kinh nghiệm thế giới cũng cho thấy, không có quốc gia nào giàu mạnh mà không dựa vào khoa học và công nghệ. Vị thế của mỗi quốc gia đều được khẳng định phần lớn dựa vào trí tuệ của dân tộc đó dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ.

Việc xác lập và chuyển sang mô hình tăng trưởng mới trong giai đoạn 2026-2030, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính là quyết sách thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng nhằm khắc phục hạn chế cố hữu của mô hình tăng trưởng trước đây (dựa vào vốn và lao động giá rẻ), đồng thời chuyển sang mô hình tăng trưởng dựa vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, tạo ra động lực mới bứt phá để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, đạt được mục tiêu trở thành nước phát triển.

Đại biểu Nguyễn Thành Trung (Lào Cai)

Nhận định Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để tái định vị mô hình phát triển, chuyển từ “tăng trưởng dựa vào đầu tư và lao động giá rẻ” sang “phát triển dựa trên tri thức, công nghệ và sáng tạo”, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh (Ninh Bình) cho rằng, để làm được điều này, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo phải được coi là động lực trung tâm. Nhà nước cần đóng vai trò “bà đỡ” về thể chế, dữ liệu và hạ tầng số, thay vì chỉ tập trung đầu tư vật chất; xem xét xây dựng các khu kinh tế xanh, đổi mới sáng tạo quốc gia làm hạt nhân của mô hình tăng trưởng mới, kết nối nghiên cứu, doanh nghiệp và thị trường toàn cầu.

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh phát biểu thảo luận. Ảnh: VPQH

Đồng thời, cần lồng ghép chặt chẽ chiến lược tăng trưởng xanh - trung hòa carbon - chuyển dịch năng lượng công bằng vào các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; coi đây là trụ cột bảo đảm an ninh năng lượng và an ninh phát triển dài hạn.

Quan tâm đến các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển chủ yếu giai đoạn 2026-2030, đại biểu Trần Văn Tiến (Phú Thọ) đánh giá cao việc bổ sung một số chỉ tiêu mới bên cạnh các chỉ tiêu truyền thống, như: chỉ tiêu giảm tiêu hao năng lượng trên đơn vị GDP ở mức 1-1,5%/năm; tỷ lệ xử lý và tái chế nước thải vào môi trường hoặc lượng phát thải khí nhà kính…

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị một số chỉ tiêu cần nghiên cứu thêm, bởi đặt ra tốc độ tăng trưởng thấp hoặc không bằng giai đoạn 2021-2025.

Đơn cử như, chỉ tiêu đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp vào tăng trưởng đạt trên 50%. Hiện tại, đến năm 2025, đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp vào tăng trưởng đạt khoảng 47%, nhưng đến năm 2030 chỉ tiêu tăng trưởng này trên 50% là thấp, cần nâng mức tối thiểu lên để phấn đấu trong giai đoạn 2025-2030.

Hay chỉ tiêu về tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước (NSNN) giai đoạn 2026-2030 đạt 18% GDP, đại biểu Trần Văn Tiến phân tích: Quy mô nền kinh tế đến năm 2030 tăng khoảng 1,57 lần so với năm 2025, quy mô thu NSNN tăng 1,68 lần so với năm 2025 nhưng tỷ lệ huy động vào NSNN lại đạt thấp hơn giai đoạn 2021-2025; do đó, cần làm rõ vấn đề này.

Đ. KHOA

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/tam-nhin-chien-luoc-tao-dong-luc-but-pha-trong-giai-doan-moi-44103.html