Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương liên quan khẩn trương, quyết liệt triển khai các giải pháp nhằm thúc đẩy tiến độ, tháo gỡ vướng mắc và bảo đảm chất lượng, hiệu quả đầu tư các công trình trọng điểm quốc gia.
Trước hết, các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công an, Nông nghiệp và Môi trường, cùng UBND các tỉnh, thành phố gồm Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đồng Nai, TP.HCM, Tây Ninh, An Giang, Cần Thơ được giao chỉ đạo các chủ đầu tư và nhà thầu tăng cường nhân lực, thiết bị, tổ chức thi công “3 ca, 4 kíp” đối với chín dự án trọng điểm quốc gia. Các dự án bao gồm: cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020; cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025; vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội; cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột giai đoạn 1; cao tốc Bắc – Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa – Chơn Thành; cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1; cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giai đoạn 1; vành đai 3 TP.HCM; và cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh các bộ, ngành và địa phương phải kiểm soát chặt chẽ chất lượng, tiến độ thi công, chịu trách nhiệm trước Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về tính đồng bộ, hiệu quả khai thác, kết nối giữa các dự án hạ tầng giao thông. Việc đưa công trình vào vận hành phải bảo đảm phát huy tối đa công suất thiết kế, tránh lãng phí nguồn lực đầu tư.
Liên quan đến cơ chế tài chính và nguồn vốn nhà nước trong các dự án PPP, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và UBND các tỉnh, thành phố Hà Nội, Đồng Nai tổ chức kiểm tra, rà soát và tháo gỡ ngay các vướng mắc, tránh để chậm trễ ảnh hưởng đến tiến độ chung. Đồng thời, các cơ quan liên quan phải đẩy nhanh giải ngân vốn nhà nước đã bố trí, bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn và khả năng thanh toán cho nhà thầu.
Đối với công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và di dời hạ tầng kỹ thuật, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương có dự án đi qua chỉ đạo các sở, ban, ngành tập trung giải quyết dứt điểm những vướng mắc còn tồn tại, bảo đảm bàn giao mặt bằng đúng tiến độ. Các bộ, ngành trung ương có liên quan phải chỉ đạo các tập đoàn, cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ với địa phương, sớm hoàn tất di dời hạ tầng kỹ thuật, tạo điều kiện để thi công liên tục.
Đối với các dự án đang gặp khó khăn về nguồn vật liệu xây dựng, đặc biệt là các dự án đường vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội và cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chủ quản chủ động làm việc với địa phương có mỏ vật liệu, xây dựng kế hoạch nâng công suất, mở mỏ mới, và điều chuyển linh hoạt nguồn cung giữa các dự án để đảm bảo tiến độ.
UBND các tỉnh, thành phố có mỏ vật liệu được giao rà soát, điều chỉnh công suất khai thác, cấp phép mỏ mới và điều phối nguồn vật liệu. Quá trình khai thác phải tuân thủ nghiêm quy định về môi trường, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm vi phạm.
Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, tham mưu sửa đổi các quy định trong Luật Địa chất và Khoáng sản, Luật Đất đai liên quan đến khai thác vật liệu xây dựng thông thường, bảo đảm đồng bộ pháp lý và chủ động nguồn cung vật liệu cho các công trình trọng điểm. Đồng thời, cần phối hợp với các địa phương hướng dẫn, tháo gỡ kịp thời vướng mắc để không ảnh hưởng đến tiến độ thi công.
Đáng chú ý, Phó Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh triển khai hệ thống quản lý giao thông thông minh (ITS), thu phí điện tử không dừng (ETC) và xây dựng trạm dừng nghỉ tại các tuyến cao tốc để bảo đảm điều kiện vận hành an toàn, hiệu quả và hiện đại.
Bộ Xây dựng, với vai trò cơ quan chủ quản, cần đẩy nhanh tiến độ lắp đặt ITS, ETC và trạm dừng nghỉ tại các dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020 và giai đoạn 2021 – 2025, hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm 2026.
Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng phải phối hợp, hướng dẫn các địa phương có dự án cao tốc do địa phương làm chủ quản triển khai đồng bộ hệ thống ITS, ETC và trạm dừng nghỉ. UBND các tỉnh, thành phố cần chủ động nghiên cứu giải pháp kỹ thuật, tổ chức đầu tư đảm bảo hoàn thành đồng bộ, đưa vào khai thác cùng các hạng mục chính của dự án, đáp ứng yêu cầu quản lý vận hành, khai thác hiện đại và bền vững.
Tuấn Khang