Tên lửa Blackbeard của Mỹ: Siêu thanh, chính xác, và không làm 'đau ví' Lầu Năm Góc

6 giờ trướcBài gốc

Theo TWZ, đây là bước ngoặt chiến lược giúp quân đội Mỹ có thêm lựa chọn triển khai tấn công với chi phí thấp hơn và phản ứng nhanh hơn.

Một bệ phóng M142 HIMARS của quân đội Mỹ bắn một tên lửa - Ảnh: Quân đội Mỹ

Blackbeard, do công ty tên lửa Castelion (Mỹ) thành lập vào năm 2022 bởi các cựu kỹ sư SpaceX, đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ. Castelion đã huy động hơn 100 triệu USD vốn tư nhân, cùng các hợp đồng hàng chục triệu USD với quân đội Mỹ. Hệ thống này có thể phóng từ mặt đất bằng các bệ phóng HIMARS M142 hoặc từ các phương tiện phóng không người lái, đồng thời được thể hiện là công nghệ tiên tiến nhưng dễ sản xuất đại trà. Tốc độ của Blackbeard được xác định ở giới hạn Mach 5 trở lên để bảo đảm khả năng siêu thanh toàn phần.

Trong đề xuất ngân sách năm tài chính 2026, quân đội Mỹ yêu cầu 25 triệu USD để phát triển Blackbeard GL theo chương trình mẫu theo phương thức mua sắm nhanh “Mua sắm cấp trung gian - MTA-RP”. Mục tiêu là chuyển giao công nghệ cho Chương trình tên lửa và không gian nếu dự án đáp ứng tiêu chí hiệu quả chi phí. Đặc biệt, quân đội đã chọn hợp tác theo cơ chế đơn vị giao dịch cố định với Castelion, một phương thức phổ biến trong những dự án sáng tạo công nghệ đột phá, nhằm hạn chế rủi ro tài chính.

Theo mô tả trong tài liệu ngân sách, Blackbeard GL là “vũ khí siêu thanh giá cả phải chăng, được sản xuất hàng loạt, thiết kế cho độ chính xác tầm trung”. Mục tiêu là tận dụng công nghệ mới về vật liệu, kỹ thuật sản xuất và chu trình thiết kế nhanh để giảm giá thành mỗi đơn vị khí tài và đẩy nhanh tiến độ phát triển.

Tính năng nổi bật của Blackbeard GL bao gồm khả năng tấn công chính xác mục tiêu di động và các mục tiêu kiên cố nhạy về thời gian với chi phí thấp hơn đáng kể so với các hệ thống tên lửa đắt đỏ như vũ khí siêu thanh tầm xa (LRHW).

Mặc dù Blackbeard không đạt được tốc độ hoặc tầm bay tương đương LRHW, nhưng được kỳ vọng cung cấp khoảng 80% hiệu năng của tên lửa tầm trung PrSM Increment 4, vốn có tầm bay tối đa 800km. Điều này đồng nghĩa với việc Blackbeard hiểm mục tiêu ở khoảng cách gần 800km mà vẫn giữ chi phí thấp.

Để đạt được mức giá rẻ, thiết kế của Blackbeard ưu tiên chế tạo dễ dàng và nhanh chóng với tối thiểu phụ thuộc vào công nghệ phức tạp. Công ty Castelion đã triển khai hàng loạt thử nghiệm bay với các kiểu phóng khác nhau, có vẻ dựa trên thân hình tên lửa đạn đạo nhỏ và phần đuôi tương tự tên lửa phòng không Standard đang sử dụng bởi hải quân Mỹ. Việc sử dụng vật liệu và kỹ thuật chế tạo hợp lý cũng hỗ trợ giảm chi phí.

Một thiết kế phóng từ không trung cũng đang được phát triển để làm mẫu trong giai đoạn đầu của chương trình gồm một thiết bị có cánh cố định, được phóng từ máy bay hoặc UAV, nâng cao tính linh hoạt khi triển khai. Quân đội Mỹ dự định thực hiện một cuộc trình diễn nguyên mẫu: phóng từ không trung bằng thiết bị mẫu (MFOM) do chính phủ cung cấp, trước khi triển khai mẫu thử nghiệm tầng thấp (MVP) phóng từ HIMARS M142.

MFOM là vỏ chứa tiêu chuẩn cho tên lửa 227mm dẫn đường hoặc tên lửa ATACMS. Mỗi vỏ có thể chứa hai tên lửa PrSM, và cũng có thể chứa một Blackbeard. Việc tích hợp 10 vụ phóng mẫu vào HIMARS cùng các hệ thống phóng không người lái, bệ phóng trên xe tải hoặc bệ phóng tĩnh tạo nền tảng cho tương lai UAV phóng tên lửa tự động.

Giá thành là yếu tố then chốt. Hiện tại, tên lửa PrSM Increment 1 có giá khoảng 1,6 triệu USD mỗi quả, trong khi Increment 2 có hệ thống dẫn đường kép có giá 5,35 triệu USD. Blackbeard đặt mục tiêu là chi phí thấp hơn đáng kể, trong khi vẫn duy trì khả năng tấn công hiệu quả.

Một lợi điểm khác của Blackbeard là khả năng tích hợp vào mạng lưới phóng tự động. Chiến lược phát triển thiết kế vũ khí với bệ phóng tự hành hoặc từ trên không giúp giảm rủi ro cho người vận hành, đẩy xa hệ thống khỏi chiến tuyến và làm tăng tốc độ phản ứng chiến thuật.

Blackbeard còn biểu thị một xu hướng lớn trong chiến lược quốc phòng Mỹ như chuyển sang các hệ thống vũ khí chính xác, giá cả phải chăng, có thể sản xuất liên tục. Điều này nhằm chuẩn bị cho xung đột quy mô lớn, đặc biệt ở khu vực Thái Bình Dương, với chiến lược dự trữ đạn dược dài hạn. Tính khả thi tài chính là nhân tố quan trọng để duy trì kho vũ khí liên tục khi bị gián đoạn nguồn cung hoặc chiến tranh kéo dài.

Mặc dù các hệ thống siêu thanh truyền thống thường đắt đỏ và phức tạp, có tính chuyên biệt, Blackbeard hướng tới thiết kế vừa đủ để siêu thanh, đủ chính xác, nhưng vẫn đảm bảo sản xuất với số lượng lớn và chi phí thấp. Quân đội Mỹ đánh giá khả năng cảm biến tích hợp, trí tuệ nhân tạo và khả năng kết nối xuyên miền (từ không gian đến không quân) có thể kết thúc kỷ nguyên tàng hình – nơi vũ khí siêu thanh khai thác yếu tố bất ngờ và tốc độ để đột phá phòng thủ đối phương.

Theo Rob McHenry, phó giám đốc DARPA, “độ tinh vi trong cảm biến lượng tử và hợp nhất dữ liệu theo thời gian thực sẽ khiến việc ẩn náu chiến thuật trở nên gần như không thể”. Blackbeard, với độ cơ động cao và tốc độ siêu thanh nhanh, là một phần của giải pháp đáp ứng thách thức này.

Quân đội Mỹ cũng điều chỉnh quy trình mua sắm, áp dụng phương thức mẫu có thể bị từ chối trong các giai đoạn đầu nếu công nghệ không đạt yêu cầu, nhằm khuyến khích đổi mới công nghệ trong khi giữ quản lý tài chính chặt chẽ. Cách tiếp cận modular, từng bước giúp giảm rủi ro và giữ được khả năng dừng dự án nếu kết quả không như kỳ vọng.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/ten-lua-blackbeard-cua-my-sieu-thanh-chinh-xac-va-khong-lam-dau-vi-lau-nam-goc-234380.html