Than sinh học từ tre của doanh nghiệp Việt được quốc tế chấp thuận

4 giờ trướcBài gốc

Dự án có tên Bamboo King Vina Biochar Project, do Công ty cổ phần Bamboo King Vina, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm tre, gỗ đặt nhà máy tại Thanh Hóa, làm chủ đầu tư. Dự án được Verra cấp mã Project ID 5108, chấp thuận đăng ký vào ngày 30-12-2025. Sau hai vòng rà soát độc lập, kéo dài hơn một năm của dự án, cho thấy thị trường tín chỉ loại bỏ carbon (carbon removal) đang bước vào giai đoạn đòi hỏi dữ liệu và kỷ luật kỹ thuật cao hơn.

Tiến sĩ Nguyễn Đăng Nghĩa, chuyên gia về phân bón hàng đầu Việt Nam (bên trái ảnh) cùng lãnh đạo nhà máy tại xưởng sản xuất biochar.

Verra không phải là đơn vị mua bán tín chỉ carbon, mà là tổ chức đặt ra “luật chơi” và quản lý sổ đăng ký cho thị trường tín chỉ carbon tự nguyện toàn cầu. Các dự án muốn phát hành tín chỉ để bán cho doanh nghiệp quốc tế phải được Verra chấp thuận, sau khi trải qua quá trình thẩm tra chặt chẽ về công nghệ, dữ liệu và khả năng giám sát lâu dài.

Về bản chất, dự án của Bamboo King Vina thuộc nhóm tín chỉ âm carbon, tức không chỉ tránh phát thải mà còn loại bỏ CO₂ khỏi khí quyển và lưu trữ dài hạn trong đất. Dự án sử dụng phế thải tre và gỗ phát sinh nội bộ từ hoạt động sản xuất đồ nội thất để sản xuất biochar (than sinh học) bằng công nghệ nhiệt phân công nghệ cao.

Theo kết luận của Verra, dự án xử lý hai khí nhà kính là CO₂ và CH₄ (mê-tan). Đáng chú ý, phát thải CH₄ trong quá trình sản xuất được xác nhận bằng 0, nhờ hệ thống kiểm soát khí thải và phân hủy nhiệt hoàn toàn. Đây là yếu tố then chốt, vì với công nghệ nhiệt phân lạc hậu, mê-tan có thể phát sinh và làm mất giá trị tín chỉ.

Một điểm khác cho thấy mức độ khắt khe của quy trình rà soát là cách sử dụng biochar sau sản xuất. Ban đầu, hồ sơ dự án đề cập nhiều kịch bản khác nhau. Tuy nhiên, Verra yêu cầu loại bỏ toàn bộ các phương án không kiểm soát được.

Kết quả cuối cùng, 100% biochar chỉ được phép sử dụng để bón đất nông nghiệp. Dự án phải thiết lập chuỗi kiểm soát từ nhà máy đến đồng ruộng, bao gồm mã lô (Batch ID), hồ sơ giao nhận, tọa độ GPS, hình ảnh xác nhận và cam kết của nông dân sử dụng trong vòng tối đa 12 tháng. Các lô biochar chưa được sử dụng sau 9 tháng sẽ bị đưa vào diện cảnh báo.

Sản phẩm biochar của nhà máy.

Quá trình rà soát bắt đầu từ năm 2024, trong đó ngày 9-8-2024 được xác định là mốc sớm nhất dự án bắt đầu tạo ra lượng giảm phát thải hợp lệ. Trong hơn một năm, Verra và đơn vị thẩm tra độc lập liên tục yêu cầu chỉnh sửa, bổ sung các nội dung liên quan đến ranh giới dự án, nguồn sinh khối đầu vào, phương pháp tính toán và tính lâu dài của lưu trữ carbon.

Trường hợp Bamboo King Vina cho thấy một thực tế ngày càng rõ: tín chỉ loại bỏ carbon không còn là “cuộc chơi ý tưởng” hay chỉ dựa vào công nghệ. Doanh nghiệp muốn tham gia thị trường này phải đáp ứng đồng thời năng lực dữ liệu, quản trị và minh bạch ở chuẩn quốc tế.

Hồng Ngọc

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/than-sinh-hoc-tu-tre-cua-doanh-nghiep-viet-duoc-quoc-te-chap-thuan/