'Thay lời tri ân' - hành trình 'thắp sáng tương lai'

một giờ trướcBài gốc

Các cô giáo mầm non xã Quảng Lâm (Cao Bằng) chia sẻ về hành trình đến trường.

Chưa bao giờ giáo dục được quan tâm như hiện nay

Phát biểu trong chương trình, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ: Từ nhiều năm nay, mỗi khi tới dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Bộ GD&ĐT phối hợp cùng Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức chương trình Thay lời tri ân. Đây cũng là lời tri ân sâu sắc gửi tới đội ngũ nhà giáo cả nước.

Chương trình đã trở thành nhịp cầu gắn kết yêu thương, thể hiện tình cảm, ghi nhận công lao đóng góp của các nhà giáo và lan tỏa những giá trị cao quý, nhân văn của nghề dạy học.

Với chủ đề “Thắp sáng tương lai”, chương trình năm nay mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, khẳng định người thầy đem lại nguồn ánh sáng cho lớp lớp các thế hệ học trò.

Giáo dục là nghề gieo hạt, ươm mầm cho tương lai, âm thầm nhưng bền bỉ, lặng lẽ mà rực rỡ. Thầy cô là người thắp lên ngọn lửa tri thức, niềm cảm hứng sáng tạo, xây dựng nhân cách, tạo lập niềm tin và khát vọng trong mỗi học trò; biến tri thức thành ánh sáng để người học tự soi sáng con đường trưởng thành và kiến tạo tương lai cho chính mình.

Kỷ niệm ngày 20/11 năm nay mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc, gắn liền với cột mốc 80 năm thành lập của đất nước và truyền thống của ngành Giáo dục. Chưa bao giờ ngành GD-ĐT có được vị thế, trao truyền sứ mệnh và quan tâm như hiện nay. Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu quyết định tương lai của dân tộc.

Nhà giáo được coi là động lực để phát triển giáo dục, nhân tố quyết định chất lượng của giáo dục. Nhiều chính sách mới đã được Đảng, Nhà nước ban hành để phát triển đội ngũ nhà giáo. Đó là niềm vui to lớn, sự động viên, khích lệ những người đang làm công tác giáo dục.

Năm nay, lần đầu tiên nghề dạy học được điển chế hóa bằng Luật Nhà giáo thay cho tinh thần tôn sư trọng đạo với tư cách là văn hóa, phong tục xã hội. Từ nay, việc đề cao người làm giáo dục, phát triển đội ngũ nhà giáo, trách nhiệm, nghĩa vụ của nhà giáo, bảo vệ nhà giáo được luật hóa.

Đạo lý kết hợp với luật pháp tạo ra sự chắc chắn, bền vững và quang minh cho nghề nghiệp của những người làm thầy. Đây là vinh dự và điều kiện để nhà giáo phát huy vai trò xã hội của mình.

Gửi đến các nhà giáo, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ: Đảng và Nhà nước, xã hội, các quý vị phụ huynh, toàn thể người học tôn vinh và dành cho chúng ta những tình cảm tốt đẹp, sự quý trọng và yêu thương, sự tri ân và cảm mến. Về phía mình, chúng ta cũng cần làm sao cho xứng đáng. Nhà giáo cần tri ân xã hội đã đem tới sự cao quý cho nghề nghiệp của mình.

Chương trình Thay lời tri ân năm 2025 với chủ đề Thắp sáng tương lai.

Mỗi ngày ở vùng cao là một hành trình đẹp

Với chủ đề “Thắp sáng tương lai”, chương trình Thay lời tri ân 2025 là hành trình của cảm xúc, những câu chuyện đẹp về nghề giáo - nơi mỗi thầy cô là một ngọn lửa âm thầm nhưng bền bỉ góp phần thắp sáng tương lai cho hàng triệu học trò.

Mạch cảm xúc dẫn khán giả đến câu chuyện đầy xúc động của những cô giáo Trường Mầm non Thạch Lâm (xã Quảng Lâm, Cao Bằng) gánh từng gói thực phẩm vượt suối, vượt núi để mang bữa cơm có thịt lên cho học trò. Họ đi trong sương mù, trên con đường hun hút, chỉ để đổi lấy nụ cười và ánh mắt háo hức của lũ trẻ nơi non cao.

Từ 5 giờ sáng, cô giáo Nông Lê Luyện đã bắt đầu buộc chặt gần 20kg thực phẩm cùng ba lô sách vở lên chiếc xe máy cũ. Hành trình đến điểm trường Hồ Nhì - nơi cách trường chính hơn 16km là quãng đường đầy thử thách. Cô chỉ có thể đi xe chừng 5km, rồi phải cuốc bộ, gánh đồ ăn và sách vở vượt dốc, băng suối suốt gần hai tiếng đồng hồ để kịp đến đón trẻ lúc 7 giờ sáng.

Ngoại trừ mưa bão, cảnh báo sạt lở, nguy hiểm, hành trình này chưa một ngày nào bị trì hoãn. Có một lần đi qua suối, nước dâng cao bị ngã, rau củ quả rơi hết, cô đã khóc vì không thể mang thực phẩm đến cho học trò. “Không phải nhiệm vụ, không ai trả lương nhưng vì các con hằng ngày không đủ cơm, không đủ thực phẩm để ăn, nên tôi cố gắng gánh thực phẩm cho các con ăn đầy đủ mỗi ngày”, cô Luyện cho hay.

Trên sân khấu Thay lời tri ân, cô Nông Lê Luyện gửi lời nhắn đến các đồng nghiệp đang ở những điểm trường xa xôi: Mỗi ngày ở vùng cao là một hành trình đẹp, nơi ta gieo chữ, gieo yêu thương. Đừng sợ khó, đừng sợ khổ bởi nó sẽ làm ta trưởng thành hơn. Mang đến các chữ cho học sinh vùng cao luôn là niềm hạnh phúc to lớn của mỗi thầy, cô giáo.

Cô Luyện cũng bày tỏ mong muốn có một con đường đến điểm trường để học sinh đi học không bị ngã, để cho dân đi lại đỡ vất vả hơn, để các thầy cô đến điểm trường dù mưa hay nắng đều an toàn, để cô có thể mang thực phẩm đến trường không còn vất vả. Mong có điện để học sinh có quạt mát, mong có sóng điện thoại để liên lạc với phụ huynh dễ hơn.

Chia sẻ thêm về hành trình của giáo viên vùng cao, cô Nông Thị Hằng Thảo, giáo viên ở điểm trường Nà Ó, cho biết: Lớp học xuống cấp, hiện cô và học trò phải học nhờ tại nhà văn hóa thôn, bếp ăn dựng tạm, đồ dùng, đồ chơi tự làm từ nguyên liệu tái chế. Điểm trường thiếu nước nên phải đi xin nhà dân. Học sinh nhà xa, hoàn cảnh khó khăn, không đủ cơm ăn, quần áo mặc.

Điểm trường cách trung tâm xã khoảng 8km, trời nắng thì có thể đi xe, trời mưa thì đi bộ bởi đường rất trơn. Không may sơ sẩy có thể ngã lao thẳng xuống thác. Có cô giáo đi làm đã bị ngã gãy tay. Dù con đường đến trường còn nhiều gian nan, nhưng cô luôn phấn đấu vượt qua khó khăn, góp chút công sức của mình cho các bạn nhỏ vùng cao.

Cô Vương Thị Vệ - Phó Hiệu trưởng Trường Mầm non Thạch Lâm, chia sẻ: Hiện, trường có 16 điểm trường, trong đó có 7 điểm trường khó khăn. Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu trường đã lắng nghe nguyện vọng, sau đó phân công nhiệm vụ phù hợp với năng lực của từng giáo viên.

Trong năm học, Ban giám hiệu cũng đến từng điểm trường, lớp học để thăm động viên khích lệ các cô bám trường, bám lớp. Đặc biệt phối hợp với trường bản để đi thăm hỏi gia đình các con, từ đó tuyên truyền phụ huynh đưa con đi học đủ hơn. Thường xuyên khích lệ tạo môi trường làm việc thân thiện đoàn kết, luôn lắng nghe ý kiến của giáo viên.

Cô Phạm Thị Hồng đưa em Vừ Thị Sanh nhập học Trường Đại học Tây Nguyên.

Nuôi ước mơ đến trường cho trò vùng sâu

Giữa những con đường đất, giữa buôn làng vùng sâu của núi rừng Tây Nguyên, cô Phạm Thị Hồng - giáo viên Ngữ văn, Trường THCS Trần Quốc Toản, xã Nam Ka (Đắk Lắk), vẫn âm thầm đều đặn đi tới từng nóc nhà để gọi học trò đến lớp. Gần 10 năm qua, hành trình ấy không lúc nào ngưng nghỉ.

Theo các giáo viên nơi đây, cứ vào dịp đầu năm học mới hoặc sau khi nghỉ Tết Nguyên đán, một số học sinh do nhà nghèo nên ở nhà phụ giúp bố mẹ làm nương rẫy, hoặc bỏ học giữa chừng để vào các tỉnh phía Nam làm công nhân, cũng có trường hợp vì tập tục nên lập gia đình sớm…

Có những lần, cô Hồng đi hàng chục cây số chỉ để thuyết phục một người mẹ cho con học tiếp. Như trường hợp của em Vừ Thị Sanh (làng Mông, buôn Plao Siêng, xã Nam Ka, Đắk Lắk) - nữ học sinh người Mông mồ côi cha từ lớp 8, từng suýt phải bỏ học để đi làm thuê.

Cô Hồng không chỉ một lần đến thuyết phục, vận động mẹ của Sanh cho con đi học, mà nhiều lần trong nhiều khoảng thời gian khác nhau, tới cả sau cấp THCS. Bản thân cô Hồng không chỉ giúp đỡ tiền ăn, học phí, mà còn đứng ra nhờ bạn bè, đồng nghiệp và báo chí hỗ trợ, để Sanh tiếp tục học hết THPT với thành tích tốt và đỗ vào ngành Sư phạm Tiểu học tiếng Jrai, Trường Đại học Tây Nguyên.

Giờ đây, những “hạt mầm” như em Vừ Thị Sanh và những học trò khác mà cô Hồng vun trồng đang dần lớn lên, trở thành minh chứng chân thật nhất trên hành trình bền bỉ của “người lái đò”. Với học trò vùng sâu, cô Hồng không chỉ là người dạy chữ, mà còn là người mở lối cho tương lai của các em.

Cô Hồng không thể quên được lần đầu tiên nhận được một món quà từ học trò: “Em học sinh bước vào lớp, chiếc áo đã sờn màu, đôi dép đứt quai phải buộc lại, mái tóc cháy nắng vàng hoe. Em không nói gì, chỉ bẽn lẽn chìa bông hoa ra: Cho cô này! Khoảnh khắc ấy làm tôi xúc động đến nghẹn lời và thấy rằng lựa chọn đi học sư phạm của mình là đúng đắn vô cùng”.

Cô Phạm Thị Hồng không chỉ là người dạy chữ, mà trở thành “nhịp cầu” kết nối vô số tấm lòng giúp những học trò nghèo được tiếp tục đến lớp. Nhờ cô, nhiều em học sinh có quần áo ấm, đôi dép mới, sách vở đầy đủ, và quan trọng hơn là được tiếp thêm niềm tin để không bỏ dở giấc mơ học tập.

“Tôi mong dân trí ở địa phương được nâng lên, để phụ huynh quan tâm đến chuyện học nhiều hơn. Tôi hy vọng sẽ có thêm học bổng, thêm sự quan tâm từ các mạnh thường quân dành cho những vùng khó khăn, không chỉ riêng nơi tôi đang dạy, để những em nỗ lực vươn lên có cơ hội được tiếp tục học”, cô Hồng bày tỏ.

Cuộc hội ngộ của Tiến sĩ Lê Trọng Đức với cô giáo Nguyễn Thị Tuyết Hoa.

Những câu chuyện truyền cảm hứng

Trong bối cảnh giáo dục chuyển mình mạnh mẽ, nhiều thầy cô đang nỗ lực sáng tạo, đổi mới cách dạy - học nhằm giúp học sinh chủ động tiếp thu và vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Một trong những mô hình tiêu biểu là “lớp học đảo ngược” do Tiến sĩ Lê Trọng Đức - giáo viên Trường THPT Hậu Nghĩa (Tây Ninh), khởi xướng và được công nhận là sáng kiến cấp tỉnh năm 2024.

Ở mô hình này, học sinh không còn thụ động nghe giảng suốt buổi học mà tự nghiên cứu trước ở nhà thông qua video, tài liệu thầy chuẩn bị. Khi đến lớp, thời gian được dành cho thảo luận, thực hành và giải quyết các tình huống thực tiễn. Sự thay đổi ấy giúp mỗi giờ học trở nên sinh động hơn, đồng thời nâng cao khả năng tự học và kỹ năng vận dụng kiến thức của học sinh.

Điều bất ngờ và xúc động trong chương trình là cuộc gặp đặc biệt giữa cô giáo Nguyễn Thị Tuyết Hoa và học trò cũ - là Tiến sĩ Lê Trọng Đức. Nhìn học trò ngày nào nhỏ bé, hiền lành, vượt quãng đường xa để đến lớp, nay đã trở thành nhà giáo tâm huyết, cô không giấu được niềm tự hào.

Cô xúc động chia sẻ: “Ngày xưa Đức nhỏ bé, hiền lành, đi học rất vất vả nhưng ham học lắm. Em tốt nghiệp rồi học tiếp thạc sĩ, tiến sĩ... Hôm nay, đứng đây nhìn em trưởng thành, cô thấy mọi hy sinh đều xứng đáng”.

Với Tiến sĩ Lê Trọng Đức, hành trình đến với nghề giáo cũng là hành trình vượt qua chính mình. Anh kể mình từng là cậu học trò thiếu tự tin, cho đến khi gặp được cô giáo đã giúp anh thấy Hóa học không còn khô khan mà là thế giới đáng khám phá.

“Tôi chỉ mong học trò mình được khám phá, thử sai, vui. Vì thế, tôi thay đổi cách dạy. Tôi đưa các em vào phòng thí nghiệm, để các em tự làm - tự hiểu. Khi học sinh thực sự trải nghiệm, các em sẽ chủ động hơn rất nhiều”, thầy Đức chia sẻ.

Chương trình còn mang tới câu chuyện truyền cảm hứng của PGS.TS Trương Thanh Tùng - giảng viên Đại học Phenikaa - đại diện cho thế hệ nhà khoa học trẻ dám ước mơ, nỗ lực hết mình để theo đuổi ước mơ sáng chế thuốc, thực hiện khát vọng phát triển kinh tế, xã hội đất nước.

Từ chối nhiều lời mời hấp dẫn về Việt Nam dạy học, nghiên cứu, thầy Trương Thanh Tùng chia sẻ lý do xuất phát từ mong muốn truyền lửa cho thế hệ trẻ Việt Nam, như mình đã từng được các thầy cô thế hệ trước tiếp lửa.

Thầy Tùng cho biết thêm, hiện nay, Đảng, Nhà nước, Bộ GD&ĐT đã ban hành nhiều chính sách tạo điều kiện rất tốt cho nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, nhưng thầy gửi gắm đến học sinh, sinh viên bằng câu nói “Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, mà hãy tự hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”.

Mong muốn của thầy là làm sao để các bạn trẻ có thể tham gia nghiên cứu, thực hiện ước mơ ngay trong nước mà không cần phải đi du học; từ đó đóng góp cho sự phát triển đất nước và thế giới.

Khép lại bằng liên khúc Bài học đầu tiên, Thịnh vượng Việt Nam sáng ngời, chương trình Thay lời tri ân 2025 không chỉ tôn vinh nghề giáo, mà còn lan tỏa niềm tin vào một nền giáo dục nhân văn - sáng tạo - hội nhập, nơi mỗi thầy cô là người thắp sáng tương lai cho đất nước.

Lan Anh

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/thay-loi-tri-an-hanh-trinh-thap-sang-tuong-lai-post758719.html