'Thế hệ khó tuyển dụng' có thật sự lười biếng?

2 giờ trướcBài gốc

Một bài bình luận trên Wall Street Journal gần đây gây xôn xao khi cho rằng Gen Z thậm chí có nguy cơ “không thể tuyển dụng”. Trước đó, thế hệ này vốn đã bị gán hàng loạt định kiến như thiếu kỷ luật, “ảo tưởng quyền lợi” hay ngại lao động, theo The Guardian.

Nhưng sự chỉ trích dành cho người trẻ hôm nay không khác mấy so với những gì thế hệ Millennials từng hứng chịu khi bước vào thị trường lao động. Khi đó, họ cũng bị xem là lười biếng, tự phụ và thiếu trách nhiệm - những nhãn mác ngày nay đang lặp lại với Gen Z.

Adam Grant, giáo sư tâm lý học tại Trường Kinh doanh Wharton (Đại học Pennsylvania), cho rằng đây là vòng lặp quen thuộc trong mọi thế hệ.

“Chúng ta thường so sánh người trẻ với chính mình ở thời điểm hiện tại, trong khi ai cũng từng ‘đặt mình làm tâm điểm’ ở tuổi 20 và trưởng thành dần theo thời gian”, ông nói.

Theo các chuyên gia, sự căng thẳng lần này trở nên gay gắt hơn vì Gen Z lớn lên trong bối cảnh các hệ thống tài chính và chính trị liên tục gây thất vọng. Điều đó khiến họ thiếu niềm tin vào các doanh nghiệp, nơi từng được kỳ vọng mang lại sự ổn định lâu dài.

Gen Z không còn chạy theo danh vọng, họ ưu tiên trải nghiệm và sức khỏe cá nhân hơn bao giờ hết. Ảnh: The Guardian.

Grant cũng nhận định rằng thế hệ lớn tuổi thường lấy điểm mạnh của mình đối chiếu với điểm yếu của người trẻ, vô tình tạo ra hình ảnh “méo mó” về Gen Z.

Jahnavi Shah (25 tuổi), bác bỏ quan điểm cho rằng Gen Z là “đòi hỏi quá mức”.

“Thế hệ trước đặt công việc lên hàng đầu và ít chú ý đến đời sống cá nhân. Còn chúng tôi muốn làm việc hiệu quả nhưng không đánh đổi sức khỏe, và mong được trả công xứng đáng”, cô nói.

Shah vừa tìm được việc sau 7 tháng gửi gần 1.000 hồ sơ. Cô cho rằng việc tìm việc của Gen Z khó hơn nhiều so với các thế hệ trước, khi họ có thể dễ dàng nhận được lời mời phỏng vấn từ các công ty lớn chỉ bằng vài lần nộp đơn.

Nadya Okamoto (27 tuổi), đồng sáng lập thương hiệu sản phẩm chăm sóc kinh nguyệt August, cũng không đồng tình với những lời chê trách Gen Z. Cô cho rằng những nghề mà Gen Z làm tốt, như marketing và truyền thông số, còn chưa tồn tại cách đây hai thập kỷ.

“Chúng tôi không phải là thế hệ ‘không thể tuyển dụng’. Việc mong muốn cân bằng cuộc sống - công việc là điều hoàn toàn hợp lý”, cô nói.

Chứng kiến làn sóng sa thải và cắt giảm nhân sự trong nhiều năm khiến Gen Z không còn tin vào mô hình làm việc dài hạn với một nhà tuyển dụng. Theo ông Grant, thời kỳ làm cả đời cho một công ty đã kết thúc từ lâu.

Sự khác biệt của lớp trẻ ngày nay với các thế hệ trước còn thể hiện ở các quan điểm về giá trị sống. Chuyên gia văn hóa doanh nghiệp Madeline Miller cho biết Gen Z ưu tiên sự linh hoạt, mục đích rõ ràng và sức khỏe tinh thần hơn là tăng ca và theo đuổi danh vọng. Họ sẵn sàng nói “không” khi cảm thấy bị hệ thống “tư bản” ép kiệt sức.

Okamoto cũng tin rằng sự đa dạng trong cách kiếm sống hiện nay giúp Gen Z tự tin đặt ra tiêu chuẩn cao hơn. Họ hiểu rằng bản thân không cần phải kiệt quệ để có thu nhập và mong muốn một thị trường lao động tôn trọng giá trị con người hơn.

Cách làm việc của Gen Z cũng đang có sự thay đổi rõ rệt. Một khảo sát của Deloitte công bố đầu năm cho thấy hơn một nửa nhân viên Gen Z dùng AI thường xuyên trong công việc. Theo đó, nhiều người chọn “làm việc thông minh”, tận dụng AI để rút ngắn thời gian xử lý công việc, chẳng hạn, rút ngắn thời gian hoàn thành các công việc từ 10 tiếng xuống còn 5 tiếng.

Một yếu tố khác khiến Gen Z khác biệt là họ coi trọng “mục đích sống” trong nghề nghiệp: với 89% cho đây là yếu tố quan trọng để cảm thấy hài lòng, theo Deloitte.

Grant đưa ra cảnh báo rằng doanh nghiệp bỏ qua tiếng nói của Gen Z có thể làm suy yếu chính mình. Thế hệ trẻ mang đến góc nhìn mới và sự nhạy bén công nghệ, trong khi thế hệ lớn tuổi cung cấp kinh nghiệm và hai nhóm cần bổ trợ lẫn nhau để cùng tiến bộ.

Miller cũng cho rằng việc thích ứng với phong cách sống mới của Gen Z không phải lựa chọn, mà là nhu cầu sống còn. Theo bà, các công ty cần chủ động tìm hiểu thế hệ này và kết hợp đào tạo cả về chuyên môn lẫn phát triển cá nhân, thay vì cố duy trì những mô hình quản lý cũ.

Tâm Đan

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/the-he-kho-tuyen-dung-co-that-su-luoi-bieng-post1604647.html