Việc hỗ trợ mua thẻ bảo hiểm y tế cho người cao tuổi là cần thiết. Ảnh: Ngọc Yến.
Theo đó, sẽ giảm tiền hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi, một số nhóm đối tượng đặc biệt có thể hưởng từ 70 tuổi; Tăng mức trợ cấp lên 500.000 đồng/người/tháng từ ngày 1/7/2025; Cung cấp bảo hiểm y tế miễn phí cho người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên không có lương hưu.
Hình thành hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng
Theo các chuyên gia, qua tổng kết Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014, độ bao phủ chính sách BHXH vẫn còn khoảng trống. Trong đó, khoảng 8 triệu người cao tuổi chưa được thụ hưởng chính sách hàng tháng, dẫn đến cuộc sống vô cùng khó khăn. Vì vậy, Luật BHXH 2024 đặt mục tiêu bao phủ 8 triệu người này, đạt mục tiêu Nghị quyết 28 đặt ra là tiến tới BHXH toàn dân (toàn bộ lực lượng lao động và toàn bộ người sau độ tuổi nghỉ hưu).
Đại diện Cục Tiền lương và Bảo hiểm xã hội (Bộ Nội vụ) cho biết, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 đã thể chế hóa 25 nội dung quan trọng trong Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH.
Những thay đổi này giúp mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc với 5 nhóm mới, bổ sung chế độ thai sản vào BHXH tự nguyện và tạo điều kiện để nhiều người lao động có cơ hội nghỉ hưu đúng tuổi, ngay cả khi tham gia BHXH muộn. Luật BHXH 2024 đã bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội, hình thành hệ thống BHXH đa tầng. Đồng thời, hạ độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi. Một số đối tượng giảm tuổi hưởng xuống 70 tuổi. Với quy định này, những người từ 75 tuổi trở lên không có lương hưu, được hưởng 500.000 đồng/tháng và được ngân sách nhà nước mua thẻ bảo hiểm y tế để khám chữa bệnh. Dự tính, có khoảng 1,2 triệu người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên được hưởng chính sách ngay từ ngày 1/7/2025 khi Luật BHXH 2024 có hiệu lực.
Để được hưởng chế độ này, người lao động cần đáp ứng điều kiện không nhận BHXH một lần, không bảo lưu thời gian đóng BHXH và có yêu cầu hưởng trợ cấp hàng tháng. Luật BHXH 2024 không chỉ mở rộng diện bao phủ mà còn đảm bảo an sinh xã hội bền vững, giúp hàng triệu người cao tuổi có cuộc sống ổn định hơn trong tương lai.
100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế
Đây là một trong những mục tiêu tại Quyết định số 383/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về người cao tuổi đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, Quyết định nêu rõ: Trong giai đoạn 2025 - 2030, 100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế; ít nhất 90% người cao tuổi được chăm sóc sức khỏe ban đầu kịp thời, khám sức khỏe định kỳ, lập hồ sơ theo dõi sức khỏe; 100% người cao tuổi khi ốm đau, dịch bệnh được khám chữa bệnh và được hưởng sự chăm sóc của gia đình và cộng đồng.
Theo quyết định của Chính phủ, 100% người cao tuổi tâm thần nặng, người cao tuổi lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng tại các cơ sở trợ giúp xã hội. 100% người cao tuổi không phải sống trong nhà tạm, dột nát. 100% người cao tuổi nghèo, không có người phụng dưỡng được hưởng các chính sách trợ giúp xã hội theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, ít nhất 100.000 người cao tuổi được hỗ trợ hướng nghiệp, đào tạo chuyển đổi nghề nghiệp tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở trợ giúp xã hội, trung tâm dịch vụ việc làm; ít nhất 100.000 hộ gia đình có người cao tuổi có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn khởi nghiệp, phát triển sản xuất, kinh doanh với lãi suất ưu đãi.
Liên quan đến chính sách hỗ trợ mua thẻ cho người cao tuổi, nhiều chuyên gia cho rằng, cần có chính sách hỗ trợ nhóm này mua thẻ bảo hiểm y tế. Bởi phần lớn người cao tuổi hiện nay chưa có lương hưu, điều này đồng nghĩa với việc không có thẻ bảo hiểm y tế. Hiện nay nhiều địa phương trong cả nước cũng đang có những kiến nghị, đề xuất đưa nhóm người cao tuổi vào hỗ trợ 100% mua thẻ bảo hiểm y tế.
Đơn cử như tại TP Hà Nội, mới đây BHXH khu vực I (Hà Nội) đã đề xuất: Người cao tuổi từ đủ 60 tuổi đến dưới 75 tuổi không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc và chưa có thẻ bảo hiểm y tế được hỗ trợ 100% mức đóng bảo hiểm y tế. Theo BHXH khu vực I, người lao động khi hết tuổi lao động không có lương hưu sẽ là một gánh nặng cho ngân sách, khi nhóm này bước vào nhóm người cao tuổi. Đó là phải chi trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng cho đối tượng người cao tuổi không có lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng. Do đó, việc hỗ trợ thêm tiền đóng bảo hiểm y tế cho người dân tham gia bảo hiểm y tế sẽ tạo điều kiện khuyến khích người dân tham gia bảo hiểm y tế, và được Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả khi ốm đau, bệnh tật, từ đó giảm áp lực tài chính cho người dân những lúc khó khăn.
Theo BHXH Việt Nam, toàn quốc có hơn 2,47 triệu người cao tuổi tham gia BHXH, trong đó có 2,2 triệu người cao tuổi đã tham gia BHXH và đang hưởng lương hưu hàng tháng, với mức lương hưu bình quân gần 6 triệu đồng/tháng.
Cùng với đó, hơn 14,6 triệu người cao tuổi tham gia bảo hiểm y tế, chiếm 86,1% tổng số người cao tuổi. Riêng trong năm 2024, đã có gần 74,4 triệu lượt người cao tuổi tham gia khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, với tổng chi phí khám, chữa bệnh khoảng hơn 59.400 tỷ đồng.
Lê Bảo