Thời điểm vàng để nông sản Việt chinh phục thị trường Nhật Bản

9 giờ trướcBài gốc

Tín hiệu tăng trưởng từ thị trường khó tính

Theo Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản sang quốc gia này đạt hơn 4 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng trung bình hơn 6%/năm trong suốt một thập kỷ qua. Những sản phẩm Việt được ưa chuộng tại Nhật Bản gồm hải sản, cà phê rang xay và hòa tan, gạo thơm đóng gói, trái cây tươi và trái cây chế biến. Trong đó, gạo là mặt hàng ghi nhận bước nhảy vọt đáng kể.

Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật trong năm 2025 tăng mạnh nhờ biến động giá trong nước Nhật khiến nhu cầu nhập khẩu tăng cao. Sản lượng gạo nhập khẩu từ Việt Nam năm 2024 đã tăng gần gấp mười lần so với 2023, và chỉ trong năm tháng đầu năm 2025, lượng gạo xuất khẩu đã vượt cả năm trước.

Ngoài gạo, các mặt hàng hạt điều, thanh long, dừa, vải tươi và trái cây sấy đã xuất hiện phổ biến tại các hệ thống bán lẻ lớn của Nhật như AEON, Don Quijote, Ito Yokado. Đáng chú ý, vụ mùa vải năm 2025 chứng kiến khoảng 200 tấn quả vải tươi được xuất khẩu sang Nhật, phân phối không chỉ qua siêu thị mà còn trên các nền tảng trực tuyến như Amazon và mạng xã hội. Tính riêng quý I/2025, Nhật Bản đã trở thành thị trường xuất khẩu trái cây lớn thứ tư của Việt Nam, tăng 22,8% so với cùng kỳ năm 2024.

Mức thuế nhập khẩu chuối từ Việt Nam hiện 5,4% sẽ được giảm dần và xóa bỏ hoàn toàn vào năm 2028, tạo cơ hội lớn để mở rộng thị phần

Bà Quyền Thị Thúy Hà, Trưởng Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Osaka cho biết Nhật Bản là thị trường khó tính nhưng tiềm năng rất lớn, đặc biệt trong lĩnh vực tiêu dùng xanh, sản phẩm chăm sóc sức khỏe và công nghệ phục vụ đời sống. Theo bà, muốn thành công tại đây, doanh nghiệp Việt cần đầu tư nghiêm túc vào chất lượng, hiểu rõ thị hiếu người tiêu dùng và xây dựng mối quan hệ bền vững với các đối tác bản địa.

Nhật Bản có nhu cầu cao với thực phẩm an toàn và hữu cơ - những sản phẩm vốn là thế mạnh của Việt Nam như cà phê, hạt điều, trái cây nhiệt đới, rau củ quả đông lạnh. Ngoài ra, với hơn 634.000 người Việt đang sinh sống, học tập tại Nhật, chiếm 17,7% tổng số người Việt ở nước ngoài, đây cũng là một thị trường ngách quan trọng, góp phần thúc đẩy tiêu thụ nông sản Việt.

Lợi thế cạnh tranh từ chất lượng và giá trị gia tăng

Không chỉ gia tăng sản lượng, nông sản Việt còn đang khẳng định thương hiệu nhờ chất lượng và khả năng đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe. Ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An cho biết, đầu tháng 6 vừa qua, Công ty đã xuất khẩu 500 tấn gạo phát thải thấp sang Nhật Bản, và dự kiến tháng 10 sẽ tiếp tục đưa sang khoảng 2.500 tấn gạo ST25 và Japonica. Sản phẩm của Công ty không chỉ đạt các chứng nhận chất lượng quốc tế như ISO, HACCP, Global GAP, mà còn được cấp chứng nhận hữu cơ Nhật Bản (JAS). Điều này mang lại lợi thế cạnh tranh vượt trội, bởi người tiêu dùng Nhật sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho sản phẩm sạch, có chứng nhận rõ ràng, truy xuất nguồn gốc minh bạch và đáp ứng tiêu chuẩn nghiêm ngặt.

Không dừng lại ở gạo, các mặt hàng chè, cà phê, thủy sản của Việt Nam cũng đang được nhập khẩu mạnh hơn. Dự báo nhu cầu thủy sản của Nhật trong quý III/2025 sẽ tăng đáng kể, mở ra cơ hội mới cho doanh nghiệp Việt. Ông Tạ Đức Minh, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Nhật nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Việt không nên cạnh tranh bằng giá thấp, mà cần tạo giá trị bằng chế biến sâu để nâng giá trị sản phẩm lên gấp 2-3 lần. Việc sử dụng bao bì thân thiện với môi trường cũng có thể tác động tích cực, khi khoảng 60% người tiêu dùng Nhật ưu tiên lựa chọn sản phẩm như vậy. Minh bạch trong truy xuất nguồn gốc không chỉ giúp tăng giá bán từ 10–15%, mà còn củng cố niềm tin và sự trung thành của khách hàng.

Một minh chứng rõ rệt là sự thành công của sản phẩm chuối Việt tại Nhật Bản. Theo thống kê thương mại của Nhật Bản, lượng chuối nhập khẩu từ Việt Nam vào Nhật năm 2024 đạt 33.000 tấn, tăng gần 14 lần so với năm 2019, giúp thị phần tăng từ 0,2% lên 3,2%. Việt Nam hiện là nguồn cung chuối lớn thứ ba tại Nhật, chỉ sau Philippines và Ecuador. Giá chuối Việt Nam tại các cửa hàng tạp hóa thấp hơn khoảng 10% so với chuối Philippines, mang lại lợi thế cạnh tranh về giá. Thêm vào đó, với việc Việt Nam và Nhật Bản cùng là thành viên của CPTPP, mức thuế nhập khẩu chuối từ Việt Nam hiện 5,4% sẽ được giảm dần và xóa bỏ hoàn toàn vào năm 2028, tạo cơ hội lớn để mở rộng thị phần.

Sự phát triển của nông sản Việt tại Nhật không chỉ đến từ việc đáp ứng nhu cầu hiện tại, mà còn ở khả năng tận dụng các xu hướng tiêu dùng mới. Thay vì xuất khẩu trái cây tươi với giá trị thấp, việc chế biến sâu như sấy khô, ép lạnh hay đóng gói tiện lợi giúp gia tăng giá trị, kéo dài thời gian bảo quản và phù hợp với lối sống bận rộn của người Nhật. Bao bì cũng đóng vai trò quan trọng, khi người tiêu dùng Nhật đề cao tính tinh tế, tối giản nhưng phải đầy đủ thông tin.

Thời điểm vàng để bứt phá thị phần

Nhật Bản đang mở rộng mạnh mẽ nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm sạch, an toàn, tiện lợi và có thương hiệu, biến giai đoạn hiện nay trở thành “thời điểm vàng” để doanh nghiệp Việt gia tăng hiện diện. Tuy nhiên, để bứt phá, các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược dài hạn, đầu tư vào nâng cấp công nghệ sản xuất, cải tiến quy trình chế biến và bao bì để phù hợp với thị hiếu địa phương. Chế biến sâu là yếu tố then chốt, giúp gia tăng giá trị sản phẩm, đồng thời đảm bảo khả năng cạnh tranh về chất lượng.

Ngoài sản xuất, doanh nghiệp cần chú trọng đến hoạt động xúc tiến thương mại, tận dụng sự hỗ trợ từ các bộ ngành, hiệp hội ngành hàng và địa phương. Việc tham gia các hội chợ, triển lãm quốc tế tại Nhật là cơ hội trực tiếp để giới thiệu sản phẩm và gặp gỡ các đối tác tiềm năng. Đây cũng là dịp để doanh nghiệp tìm hiểu sâu hơn về nhu cầu thị trường, xu hướng tiêu dùng và cách thức cải thiện sản phẩm nhằm đáp ứng tốt hơn.

Bên cạnh đó, cần đầu tư vào nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ hiểu biết về thị trường Nhật, thông thạo ngôn ngữ và văn hóa kinh doanh của nước này. Ứng dụng công nghệ số trong quản trị và sản xuất sẽ giúp tối ưu hiệu quả, giảm chi phí, nâng cao chất lượng và khả năng truy xuất nguồn gốc - yếu tố ngày càng quan trọng trong tiêu chuẩn nhập khẩu của Nhật.

Nếu duy trì được tốc độ tăng trưởng cùng chiến lược bài bản, nông sản Việt hoàn toàn có thể không chỉ mở rộng thị phần mà còn xây dựng thương hiệu vững chắc tại Nhật Bản - một trong những thị trường tiêu dùng đòi hỏi cao nhưng đầy tiềm năng. Khi sản phẩm Việt đáp ứng được yêu cầu về chất lượng, an toàn và giá trị gia tăng, cánh cửa đến với người tiêu dùng Nhật sẽ ngày càng rộng mở, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam trong thời kỳ hội nhập sâu rộng.

Đức Thuận

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/thoi-diem-vang-de-nong-san-viet-chinh-phuc-thi-truong-nhat-ban-168623-168623.html