Ngày 14/11/2025, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư 34/2025/TT-BXD quy định về quản lý khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt, quy định rõ giao thông trong phạm vi đường ngang, cầu chung nhằm bảo đảm an toàn giao thông (ATGT) đường sắt.
Thông tư 34/2025 đã quy định rõ giao thông trong phạm vi đường ngang, cầu chung để đảm bảo an toàn người, phương tiện khi qua đường sắt (Ảnh: minh họa).
Cụ thể, Điều 45 quy định về Giao thông đường bộ trong phạm vi đường ngang, cầu chung.
Theo đó, người tham gia giao thông đường bộ khi qua đường ngang, cầu chung phải chấp hành quy định của pháp luật về trật tự, ATGT đường bộ, pháp luật về đường sắt và thực hiện quy định sau: Phải ưu tiên phương tiện giao thông đường sắt; phải chấp hành hiệu lệnh của nhân viên gác đường ngang, cầu chung và chỉ dẫn của các báo hiệu, tín hiệu trong phạm vi đường ngang, cầu chung.
Khi có báo hiệu dừng bằng đèn tín hiệu (đèn đỏ sáng), cờ đỏ, biển đỏ, còi, chuông hoặc loa phát âm thanh kêu, chắn đường ngang, cầu chung đang dịch chuyển hoặc đã đóng, hiệu lệnh của nhân viên gác chắn, nhân viên gác cầu chung, người tham gia giao thông đường bộ (kể cả những xe có quyền ưu tiên) đều phải dừng lại về bên phải chiều đi và trước vạch dừng xe.
Người không có nhiệm vụ không được tự ý mở chắn đường ngang, chắn cầu chung khi chắn đã đóng; đối với đường ngang biển báo, người tham gia giao thông đường bộ phải dừng lại trước vạch dừng, lắng nghe còi tàu, chú ý quan sát tàu đến từ xa ở hai phía, khi thấy chắc chắn không có tàu tới đường ngang mới được đi qua và hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tai nạn; xe thô sơ, người đi bộ, súc vật có người dắt phải đi trên phần đường dành riêng trên cầu chung.
Không cho phép xe thô sơ, người đi bộ, súc vật có người dắt đi vào phần đường dành cho phương tiện khác.
Thông tư quy định, khi đèn tín hiệu không hoạt động hoặc báo hiệu sai quy định hoặc chắn đường ngang, chắn cầu chung bị hư hỏng, nhân viên gác đường ngang, nhân viên gác cầu chung phải điều hành giao thông.
Một điểm mới được đánh giá là bước tiến quan trọng trong đảm bảo an toàn đường sắt đó là quy định về việc Dừng, đỗ xe trong khu vực đường ngang - được nêu tại Điều 46.
Cụ thể, không được quay đầu xe, dừng xe, đỗ xe trong phạm vi giữa hai vạch "Dừng xe" tại đường ngang.
Khi phương tiện tham gia giao thông đường bộ bị hư hỏng, bị tai nạn hoặc hàng hóa trên xe bị rơi, đổ không thể di chuyển ngay ra khỏi phạm vi giữa hai vạch "Dừng xe" tại đường ngang, người điều khiển phương tiện phải tìm biện pháp để nhanh chóng đưa người, phương tiện, hàng hóa ra khỏi phạm vi này.
Bên cạnh đó, trường hợp điểm gần nhất của xe hoặc của hàng hóa cách mép ngoài của ray ngoài cùng nhỏ hơn 1,75m, người điều khiển phương tiện phải tìm biện pháp để báo hiệu cho tàu dừng trước chướng ngại; đồng thời, phải bằng mọi biện pháp nhanh chóng đưa phương tiện, hàng hóa ra cách mép ngoài của ray ngoài cùng tối thiểu 1,75m.
Đối với biện pháp dừng tàu trước chướng ngại theo quy định tại Phụ lục XVIII của thông tư này.
Ngoài ra, quy định giao thông đường sắt trong khu vực đường ngang, cầu chung, trong hầm cũng được đề cập cụ thể tại Điều 49.
Theo đó, lái tàu phải kéo còi trước khi đi vào đường ngang, cầu chung, hầm và phải chú ý tín hiệu ngăn đường, tín hiệu phòng vệ cầu chung, tín hiệu của nhân viên gác hầm, tín hiệu cảnh báo đường ngang (nếu có); lái tàu phải chú ý quan sát đường ngang, cầu chung, hầm để nhanh chóng hãm tàu khi thấy có tín hiệu dừng tàu hoặc có trở ngại trên đường sắt.
Trường hợp bắt buộc phải dừng, đỗ tàu trên đường ngang; dồn tàu hoặc giải thể, lập tàu, trưởng tàu hoặc lái tàu (trường hợp trong khu gian), trưởng ga hoặc trực ban chạy tàu (trường hợp trong ga) phải tìm mọi cách để đường bộ được nhanh chóng giải phóng tắc nghẽn giao thông.
Khi phải đỗ tàu trên đường ngang, thời gian đỗ không được vượt quá 03 phút trên đường ngang cấp I, cấp II, không được vượt quá 05 phút trên đường ngang cấp III, trừ trường hợp giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt.
Theo nhiều tài xế, các quy định ở Thông tư 34 đã được nêu rõ ràng, có phụ lục hướng dẫn chi tiết. Trong đó, nổi bật là hướng dẫn phạm vi an toàn, cách xử lý khi xe gặp sự cố, thậm chí cả quy trình báo hiệu để tàu dừng khi phương tiện hoặc hàng cách đường ray dưới 1,75m.
Bà Đoàn Tân (Quảng Ninh) - người sống ngay cạnh đường sắt, nơi có đường ngang dân sinh không có gác chắn cho biết, bà ủng hộ việc siết chặt an toàn tại các khu vực đường ngang.
"Thông tư 34 quy định rõ ràng, dễ hiểu về các khu vực không được dừng đỗ và khoảng cách an toàn quanh khu vực có đường ray.
Từ thông tư này, tôi cũng mong mỗi người dân nên nâng cao ý thức chấp hành pháp luật giao thông, từ đó hạn chế tai nạn đáng tiếc và tránh gây áp lực cho lái tàu", bà Tân nói.
Thông tư số 34/2025/TT-BXD áp dụng cho các tổ chức, cá nhân liên quan đến quản lý và khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt.
Với nội dung đầy đủ, rõ ràng và cập nhật, Thông tư được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý đồng bộ, hiện đại hóa lĩnh vực đường sắt và góp phần xây dựng hệ thống giao thông an toàn, thông suốt, bền vững hơn trong thời gian tới.
Bạch Dương