Sau nhiều tháng đàm phán, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh cắt giảm thuế quan của Mỹ đối với ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản từ mức 27,5% xuống còn 15%. Đây là một tin tốt hiếm hoi cho ngành công nghiệp ô tô của Nhật Bản vì Mỹ là thị trường xuất khẩu ô tô hàng đầu của nước này.
Trong khi các ông lớn như Toyota và Honda vẫn đủ tiềm lực để xoay xở trước cú sốc thuế quan, những hãng ô tô nhỏ hơn như Mitsubishi Motors, Mazda hay Subaru lại dễ bị tổn thương trước thuế quan hơn nhiều.
Mitsubishi, Mazda và Subaru - những nhà xuất khẩu ô tô lớn sang Mỹ - có thể cần tiếp tục tăng giá, điều này có nguy cơ làm gia tăng áp lực lạm phát lên người tiêu dùng Mỹ. Các nhà phân tích cho rằng, các công ty có thể cần phải theo đuổi mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn với các đối thủ cạnh tranh, ngừng cung cấp một số mẫu xe tại Mỹ hoặc thậm chí rút lui khỏi thị trường.
Mức thuế 15% của Tổng thống Trump đối với ô tô Nhật Bản vẫn cao gấp sáu lần mức thuế trước đó ở mức 2,5%, trước khi Mỹ áp thuế đối với ô tô vào tháng 4.
Mitsubishi đã cắt giảm dự báo lợi nhuận gần 1/3 vào tuần trước, và xuất khẩu của Mazda từ Mexico đã giảm hơn một nửa kể từ khi Tổng thống Trump áp thuế ô tô.
Theo nhà đàm phán thuế quan hàng đầu của Nhật Bản, mức thuế thấp hơn dự kiến có hiệu lực trong vòng một hoặc hai tuần tới sẽ không áp dụng cho ô tô được vận chuyển đến Mỹ từ các trung tâm sản xuất chính là Mexico và Canada. Điều đó có nghĩa là các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản vẫn có thể phải đối mặt với mức thuế cao hơn đối với xe xuất khẩu từ các quốc gia này, mặc dù ô tô đủ điều kiện theo Hiệp định thương mại Bắc Mỹ sẽ chỉ bị đánh thuế đối với linh kiện không phải của Mỹ.
Trong năm ngoái, Subaru đã bán được 668.000 xe tại Mỹ, Mazda 424.000 xe và Mitsubishi 110.000 xe - tổng cộng chỉ bằng một nửa so với 2,3 triệu xe của Toyota.
Sự phụ thuộc đáng kể vào thị trường Mỹ
Mitsubishi phải đối mặt với thách thức lớn nhất vì hãng không sản xuất ô tô ở Bắc Mỹ và phụ thuộc vào các mẫu xe rẻ hơn, dễ bị ảnh hưởng bởi việc tăng giá.
"Nếu chi phí sản xuất xe tăng, họ sẽ mất đi lợi thế thị trường hiện có và có khả năng rút lui khỏi thị trường Mỹ", Sam Fiorani, Phó chủ tịch của AutoForecast Solutions cho biết.
Tháng trước, CEO của Mitsubishi Motors, Takao Kato cho biết, Công ty đang cân nhắc phương án tốt nhất cho việc hợp tác sản xuất tại nhà máy ở Bắc Mỹ với Nissan sau những thay đổi gần đây về quy định môi trường.
Theo khảo sát của sàn giao dịch trực tuyến CarGurus vào tháng 7, Mitsubishi đã tăng giá mạnh nhất trong số các nhà sản xuất ô tô tại Mỹ kể từ khi thuế quan bắt đầu, trung bình 2.403 USD mỗi xe. Subaru có mức tăng giá lớn thứ ba ở mức 824 USD, trong khi nhiều nhà sản xuất ô tô khác đã giảm giá.
Dữ liệu của chính phủ Mexico cho thấy, lượng xe Mazda xuất khẩu từ Mexico sang Mỹ đã giảm 54% trong bốn tháng tính từ tháng 4 so với cùng kỳ năm ngoái, đây là mức giảm mạnh nhất trong số 12 hãng sản xuất ô tô xuất khẩu sang Mỹ từ Mexico.
Nhằm tìm kiếm sự thúc đẩy tại Mỹ, Mazda đang tăng sản lượng mẫu SUV crossover CX-50 tại một nhà máy hợp tác với Toyota ở Alabama. Giám đốc điều hành Masahiro Moro cho biết, hãng đã giảm lượng xe xuất khẩu sang Mỹ từ Mexico để bảo toàn biên lợi nhuận và cắt giảm các ưu đãi cho các mẫu xe này vào tháng trước.
Mazda đã duy trì được mức tăng trưởng doanh số nhẹ tại Mỹ trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 7, nhờ vào động thái tăng cường sản xuất tại Mỹ.
Trong khi đó, người tiêu dùng Mỹ có thể sẽ lựa chọn xe cũ nếu việc mua xe mới khiến ngân sách của họ vượt quá khả năng chi trả.
"Các nhà sản xuất ô tô sẽ bắt đầu tăng giá dần dần theo từng mẫu xe, và các mẫu xe mới sẽ có giá cao hơn các mẫu xe cũ", Koji Endo, Giám đốc nghiên cứu cổ phiếu tại SBI Securities cho biết.
Mazda cho biết tháng trước rằng họ sẽ tăng giá phiên bản cơ bản của mẫu xe sedan Mazda3 lên 24.550 USD cho năm sản xuất 2026, tương ứng tăng 400 USD so với năm nay, nhưng cao hơn gần 20% so với năm 2022.
Subaru đã quyết định ngừng sản xuất phiên bản cơ bản của dòng xe Outback cho năm sau, sau khi công bố việc tăng giá một số mẫu xe để ứng phó với điều kiện thị trường vào tháng 5.
Mitsubishi cũng phải đối mặt với sự lựa chọn khó khăn là chịu chi phí thuế quan hay chuyển cho người tiêu dùng và đứng trước nguy cơ mất thêm thị phần, trong khi người tiêu dùng Mỹ có thể ngày càng tập trung vào thị trường xe cũ.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài