Thuốc kiểm soát triệu chứng cho người mắc Hội chứng sau bại liệt

5 giờ trướcBài gốc

Hội chứng sau bại liệt (PPS) là một rối loạn thần kinh và cơ, xảy ra ở một số người nhiều năm sau khi bị bại liệt. Các triệu chứng thường gặp: Yếu cơ, mệt mỏi, đau ở cơ và khớp, co cơ, khó nuốt, các vấn đề về hô hấp, rối loạn giấc ngủ, nhạy cảm với nhiệt độ lạnh...

NỘI DUNG:

1. Thuốc giảm đau dùng cho người mắc Hội chứng sau bại liệt

2. Gabapentin

3. Thuốc chống trầm cảm

4. Thuốc kháng histamin

5. Thuốc an thần

6. Biện pháp không dùng thuốc

7. Lưu ý khi dùng thuốc cho người mắc Hội chứng sau bại liệt

Việc sử dụng một số loại thuốc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Các thuốc bao gồm:

1. Thuốc giảm đau dùng cho người mắc Hội chứng sau bại liệt

Tác dụng: Thuốc giảm đau được sử dụng khi các kỹ thuật phục hồi chức năng và nghỉ ngơi không mang lại hiệu quả giảm đau đầy đủ. Các thuốc giảm đau có thể từ nhẹ đến nặng.

Nếu đau từ nhẹ đến trung bình có thể dùng các thuốc như acetaminophen (paracetamol), các thuốc chống viêm không steroid (NSAID); đau nặng hơn có thể dùng thuốc giảm đau mạnh hơn như tramadol, codeine, morphine... Sử dụng thuốc giảm đau loại nào theo bác sĩ chỉ định phụ thuộc vào tình trạng của người bệnh.

Tác dụng phụ: Paracetamol có thể gây tổn thương gan hoặc suy gan. Các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có nguy cơ gây kích ứng dạ dày, loét, suy giảm chức năng thận. Thuốc giảm đau như codeine, morphin có thể gây buồn ngủ hoặc thở chậm, nông và gây táo bón, đặc biệt có thể gây nghiện và lệ thuộc (như morphin).

Hội chứng sau bại liệt (PPS) là một rối loạn thần kinh và cơ, xảy ra ở một số người, nhiều năm sau khi bị bại liệt.

2. Gabapentin

Tác dụng: Gabapentin thuộc nhóm thuốc chống động kinh, cũng được dùng để giảm đau, hữu ích đối với cơn đau do Hội chứng sau bại liệt khi các thuốc giảm đau khác không có tác dụng.

Tác dụng phụ bao gồm: Mệt mỏi, chóng mặt và các vấn đề về thăng bằng. Do đó, nên bắt đầu với liều thấp hơn và tăng dần theo thời gian có thể giúp giảm thiểu tác dụng phụ.

3. Thuốc chống trầm cảm

Tác dụng: Một số loại thuốc chống trầm cảm thường dùng trong điều trị Hội chứng sau bại liệt, bao gồm: Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) và thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCA).

Tác dụng phụ chung của thuốc chống trầm cảm, có liên quan đến những người mắc Hội chứng sau bại liệt, bao gồm: Bí tiểu, khô miệng, táo bón, an thần, chóng mặt, rối loạn giấc ngủ, tăng cân, kích động, lo lắng...

4. Thuốc kháng histamin

Tác dụng: Các thuốc này khi dùng chung với thuốc giảm đau có thể giúp thuốc giảm đau có tác dụng tốt hơn và ở liều thấp hơn, thường chỉ dùng trong thời gian ngắn. Các thuốc bao gồm: Loratadine, certirizin…

Tác dụng phụ: Nhóm thuốc này có thể gây buồn ngủ và làm tăng tình trạng mệt mỏi.

5. Thuốc an thần

Tác dụng: Thuốc an thần được sử dụng nhiều là diazepam và temazepam để điều trị các triệu chứng lo âu và mất ngủ ở người mắc Hội chứng sau bại liệt.

Tác dụng phụ: Thuốc có thể gây giãn cơ và do đó làm tăng tình trạng mệt mỏi, giảm sức mạnh cơ ở những người mắc Hội chứng sau bại liệt.

Lưu ý, nên sử dụng trong thời gian ngắn, không quá 2-4 tuần. Nếu dùng thuốc trong thời gian dài hơn, cơ thể sẽ hình thành khả năng dung nạp làm cho thuốc giảm tác dụng và cần liều cao hơn, gây phụ thuộc và gây nghiện.

Người mắc Hội chứng sau bại liệt cần tập luyện thường xuyên để cải thiện sức mạnh cơ bắp.

6. Biện pháp không dùng thuốc

- Tập thể dục có thể làm chậm quá trình suy yếu cơ tiến triển cho hầu hết những người mắc Hội chứng sau bại liệt. Những người mắc Hội chứng sau bại liệt bị yếu cơ và mệt mỏi có thể cải thiện sức mạnh cơ bắp bằng các chương trình tập luyện tăng cường cơ bắp cường độ thấp được thiết kế đặc biệt.

Chương trình bao gồm các bài tập không gây mệt mỏi theo chu kỳ ngắn, xen kẽ với các khoảng thời gian nghỉ ngơi ở giữa. Điều rất quan trọng đối với những người mắc Hội chứng sau bại liệt (là không nên gắng sức quá nhiều).

- Điều trị các vấn đề về hô hấp và giấc ngủ: Sử dụng máy cung cấp không khí nén vào phổi thông qua mặt nạ khi ngủ, giúp ngăn chặn đường thở đóng lại nếu bị ngưng thở khi ngủ. Có thể tập tăng cường sức mạnh cho các cơ hô hấp, tiêm vaccine phòng ngừa phế cầu khuẩn và vaccine phòng cúm hàng năm, cai thuốc lá...

- Hội chứng sau bại liệt thường ảnh hưởng đến tâm lý người bệnh. Người bệnh dễ có cảm giác lo lắng, cô lập và căng thẳng, thậm chí trầm cảm.

Cảm giác chán nản và lo lắng có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và giảm hiệu quả điều trị. Do đó, cần đến gặp bác sĩ tâm lý nếu xuất hiệu các triệu chứng này.

7. Lưu ý khi dùng thuốc cho người mắc Hội chứng sau bại liệt

Để dùng thuốc cho Hội chứng sau bại liệt an toàn, hiệu quả, cần lưu ý:

- Không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

- Tuân thủ chỉ định và hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ, không tự ý tăng/giảm/ngừng dùng thuốc khi chưa có ý kiến của bác sĩ.

- Tái khám theo định kỳ.

- Trong thời gian dùng thuốc nếu gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào cần báo ngay cho bác sĩ để có hướng điều trị kịp thời.