Tổng thư ký Mark Rutte phát biểu với báo giới trước thềm Hội nghị thượng đỉnh NATO tại The Hague, Hà Lan, ngày 25/6. (Nguồn: NATO)
Hội nghị dự kiến thông qua mục tiêu chi tiêu quốc phòng mới ở mức 5% GDP – nhằm đáp ứng yêu cầu của ông Trump cũng như nỗi lo ngày càng gia tăng tại châu Âu, rằng Nga đang trở thành mối đe dọa trực tiếp sau cuộc xung đột tại Ukraine năm 2022.
Theo hãng thông tấn Australia AAP, Tổng thư ký NATO Mark Rutte thừa nhận, việc huy động ngân sách quốc phòng bổ sung là điều không dễ, nhưng cho rằng đó là việc cấp thiết.
“Các đồng nghiệp tại bàn họp đều có niềm tin tuyệt đối rằng, trước mối đe dọa từ Nga và tình hình an ninh quốc tế hiện nay, chúng ta không có lựa chọn nào khác", ông phát biểu với báo giới trước thềm cuộc họp của các nhà lãnh đạo NATO.
Tổng thư ký NATO còn khẳng định Mỹ “hoàn toàn cam kết” với điều khoản phòng thủ tập thể của liên minh, sau khi Tổng thống Trump có phát biểu gây nghi ngờ về cam kết của Washington. Ông Rutte tuyên bố: “Đối với tôi, không có gì phải nghi ngờ: Mỹ hoàn toàn cam kết với NATO, hoàn toàn cam kết với Điều 5".
Theo kế hoạch, trong cuộc họp của các nhà lãnh đạo, các nước thành viên NATO sẽ thông qua cam kết chi 3,5% GDP cho các hạng mục quốc phòng cốt lõi – cao hơn một chút so với mức của Mỹ hiện nay – cùng với 1,5% GDP cho các nội dung an ninh rộng hơn như an ninh mạng và cơ sở hạ tầng.
Ông Rutte cũng khẳng định: “Việc chúng ta chi tiêu ngang bằng với Mỹ là điều hợp lý".
Trước đó, ngày 24/6, Diễn đàn Công nghiệp quốc phòng trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh NATO đã diễn ra với sự tham dự của các nhà lãnh đạo NATO, Liên minh châu Âu (EU), Ukraine cùng đại diện chính phủ, doanh nghiệp và chuyên gia quốc tế từ hai bờ Đại Tây Dương.
Tại sự kiện, Tổng thư ký Mark Rutte kêu gọi các quốc gia đồng minh, đối tác và cộng đồng công nghiệp "đặt cược vào đổi mới" nhằm đảm bảo NATO có thể giành ưu thế trong cuộc đua năng lực sản xuất quốc phòng.
Theo ông, NATO đang thực hiện các bước đi quan trọng để tăng cường năng lực công nghiệp quốc phòng thông qua đẩy mạnh hợp tác, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, mở rộng các dây chuyền sản xuất hiện có và triển khai hàng trăm dây chuyền mới.
“Không có quốc phòng nếu không có một ngành công nghiệp quốc phòng vững mạnh, cũng như không thể có an ninh ở châu Âu nếu không có một mối liên kết xuyên Đại Tây Dương bền chặt”, ông khẳng định.
Tổng thư ký Rutte kêu gọi các nước đồng minh và ngành công nghiệp quốc phòng cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa, làm nhiều hơn và tốt hơn để đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao trong bối cảnh an ninh khu vực và toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng. Theo ông, việc NATO đặt ra các mục tiêu năng lực cao hơn đã gửi một tín hiệu rõ ràng tới ngành công nghiệp, yêu cầu tăng tốc và mở rộng quy mô sản xuất.
Chia sẻ phát biểu với Tổng thư ký NATO, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã giới thiệu kế hoạch “Chuẩn bị tới năm 2030” của Liên minh châu Âu (EU) - một sáng kiến lớn với nguồn tài chính dự kiến lên tới 800 tỷ Euro (929 tỷ USD) dành cho quốc phòng.
Ông Rutte hoan nghênh kế hoạch này, đồng thời bày tỏ ủng hộ việc tháo gỡ các rào cản trong hợp tác quốc phòng xuyên Đại Tây Dương, coi đây là yếu tố then chốt để xây dựng một hệ sinh thái quốc phòng tích hợp và bền vững.
Về phía Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng có bài phát biểu tại Diễn đàn, trong đó ông kêu gọi hỗ trợ an ninh bổ sung và mở rộng hợp tác giữa các ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine và các nước NATO.
Ông Zelensky khẳng định, ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine đang phát triển mạnh mẽ, với một số lĩnh vực, như sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV), hiện đã đạt tầm thế giới, từ đó mang lại tiềm năng hợp tác sâu rộng với các đối tác quốc tế.
Bảo Minh