Tiền gửi dân cư phá đỉnh, dòng vốn doanh nghiệp đảo chiều ấn tượng

2 giờ trướcBài gốc

Theo số liệu mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến cuối tháng 9/2025, tổng phương tiện thanh toán toàn hệ thống đạt hơn 19,98 triệu tỷ đồng, tăng 11,53% so với đầu năm. Tổng tiền gửi của khách hàng cá nhân và tổ chức kinh tế đạt gần 16,18 triệu tỷ đồng, tăng gần 3% chỉ trong vòng 2 tháng.

Điểm sáng nổi bật đến từ tiền gửi dân cư, tiếp tục thiết lập kỷ lục mới với hơn 7,83 triệu tỷ đồng, tăng 10,86% so với đầu năm. Riêng từ tháng 7 đến tháng 9, người dân đã gửi thêm hơn 84.000 tỷ đồng, nâng tổng mức tăng lũy kế từ đầu năm lên 767.000 tỷ đồng.

Song song đó, tiền gửi của khối tổ chức kinh tế cũng phục hồi ấn tượng sau đợt sụt giảm hồi tháng 7. Chỉ trong 2 tháng, lượng tiền gửi của nhóm này tăng thêm 374.000 tỷ đồng, đưa tốc độ tăng trưởng từ mức 4,04% lên 8,91%.

Đến cuối tháng 9/2025, tổng phương tiện thanh toán toàn hệ thống ngân hàng đạt hơn 19,98 triệu tỷ đồng.

Mặc dù huy động vốn tăng trưởng tốt, tốc độ này vẫn chưa thể theo kịp đà bứt tốc của tín dụng. Số liệu cho thấy, đến cuối tháng 9/2025, tín dụng toàn hệ thống tăng 13,37% và tính đến cuối tháng 10 đã đạt xấp xỉ 15% – gần chạm mục tiêu cả năm. Lãnh đạo NHNN dự báo tăng trưởng tín dụng cả năm có thể đạt 19-20%, mức cao nhất trong 15 năm qua.

Sự chênh lệch này khiến áp lực thanh khoản gia tăng. Theo dữ liệu từ VISRating, tỷ lệ cho vay/tổng tiền gửi (LDR) toàn hệ thống đến cuối tháng 9 đã leo lên 111%, mức cao nhất trong 5 năm trở lại đây.

Báo cáo tài chính quý III/2025 của 27 ngân hàng niêm yết cũng phản ánh thực trạng này. Tổng dư nợ đạt gần 13,63 triệu tỷ đồng (chiếm 77% toàn ngành), tăng 15% so với đầu năm. Trong đó, có tới 21/27 ngân hàng có tốc độ tăng tín dụng nhanh hơn tiền gửi. 6 ngân hàng có tỷ lệ cho vay vượt 100% quy mô huy động.

VISRating nhận định, áp lực thanh khoản hiện tập trung nhiều ở nhóm ngân hàng nhỏ, buộc họ phải phụ thuộc vào vốn thị trường ngắn hạn, làm gia tăng rủi ro điều tiết khi thị trường biến động.

Áp lực thanh khoản đã phản ánh ngay vào lãi suất đầu vào. Từ tháng 10/2025, hàng loạt ngân hàng đã điều chỉnh tăng lãi suất huy động. Cụ thể, kỳ hạn dưới 6 tháng, một số đơn vị đã chạm trần quy định 4,75%/năm. Kỳ hạn 6-12 tháng cũng ghi nhận mức lãi suất lên tới 6%/năm tại một số nhà băng.

Còn theo NHNN, lãi suất tiền gửi VND bình quân tháng 10 tăng nhẹ 0,1-0,2% so với tháng 8 ở các kỳ hạn. Cụ thể, kỳ hạn 1 đến dưới 6 tháng dao động 3,4-4,2%/năm; kỳ hạn trên 24 tháng ở mức 6,7-7,5%/năm.

Lý giải về việc tiền gửi tăng mạnh, ông Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, cho rằng lãi suất thực dương (cao hơn lạm phát) vẫn đủ hấp dẫn để người dân chọn gửi tiết kiệm làm kênh trú ẩn an toàn, trong bối cảnh các kênh đầu tư dài hạn khác còn rủi ro.

Ở một góc nhìn khác, ông Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP.HCM) phân tích sự tăng trưởng này dựa trên cơ chế tạo tiền. Khi tín dụng được bơm mạnh vào nền kinh tế (đặc biệt là bất động sản và chứng khoán), dòng tiền giải ngân sẽ luân chuyển và trở thành tiền gửi của người thụ hưởng tại ngân hàng khác.

"Một đồng tín dụng tăng lên sẽ kéo theo một đồng tiền gửi tương ứng. Do đó, con số tiền gửi tăng mạnh năm nay không chỉ phản ánh nhu cầu tích lũy của người dân, mà còn là kết quả của sự sôi động trong dòng tiền luân chuyển khi tín dụng 'tăng tốc' kỷ lục", ông Huân nhấn mạnh.

Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng mặt bằng lãi suất sẽ không tăng quá mạnh. Để hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8%, cơ quan điều hành dự kiến vẫn duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng. Thực tế, tại nhóm 4 ngân hàng thương mại Nhà nước (Big 4 gồm: Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank) – nơi nắm giữ thị phần huy động lớn nhất – lãi suất vẫn giữ ổn định.

Thanh Hoa

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/ngan-hang/tien-gui-dan-cu-pha-dinh-dong-von-doanh-nghiep-dao-chieu-an-tuong-1111179.html