Lãi suất tiết kiệm tiếp tục nhích lên, từ Big4 đến ngân hàng nhỏ, phản ánh áp lực thanh khoản gia tăng cuối năm. Trong khi đó, tín dụng bất động sản tăng nhanh đang đặt ra thách thức lớn về kiểm soát rủi ro cho hệ thống ngân hàng.
Cạnh tranh vốn nóng dần
Ngày 18-12, lãi suất tiết kiệm tại ngân hàng BIDV tiếp tục được điều chỉnh tăng trên kênh gửi trực tuyến, đưa kỳ hạn một năm lên mức cao nhất trong gần hai năm trở lại đây.
Theo đó, BIDV điều chỉnh biểu lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 1-2 tháng lên 3%/năm, tăng thêm 0,4 điểm % so với trước và ngang bằng với lãi suất tiền gửi trực tuyến cùng kỳ hạn tại Agribank.
Ở nhóm kỳ hạn 3-5 tháng, BIDV nâng lãi suất tiền gửi trực tuyến thêm 0,5 điểm %, đưa mức niêm yết lên 3,4%/năm. Dù vậy, mức lãi suất này vẫn thấp hơn Agribank 0,1 điểm % nhưng tạo khoảng cách đáng kể so với VietinBank và Vietcombank (lần lượt cao hơn 0,6 và 1 điểm %).
Với các kỳ hạn từ 6-12 tháng, BIDV cũng áp dụng biên độ tăng tương đương. Theo đó, sau điều chỉnh, lãi suất trên kênh online được ngân hàng này niêm yết ở mức 4,5%/năm (kỳ hạn từ 6-11 tháng) và 5,2%/năm (12 tháng). Mức lãi suất cao nhất tại BIDV đang là 5,3%/năm dành cho khách hàng gửi từ 13-36 tháng trên kênh trực tuyến, cao hơn từ 0,4-0,5 điểm % so với giai đoạn trước.
Cách đây ít ngày, bốn ngân hàng trong nhóm Big 4 đồng loạt tăng lãi suất đối với kênh gửi trực tiếp tại quầy. Riêng ở nhóm ngân hàng thương mại, cuộc đua tăng lãi suất đã diễn ra sôi động từ cách đây vài tháng. Điều này cho thấy lãi suất huy động đã chính thức tạo lập mặt bằng mới sau thời gian dài duy trì ở vùng thấp.
Hiện mức lãi suất tiết kiệm cao nhất của kỳ hạn 6 tháng đang là 6,5%/năm tại ngân hàng Bắc Á, PGBank, Vikki Bank. VCBNeo và NCB cùng có mức lãi suất là 6,2%/năm. Riêng kỳ hạn 12 tháng, mức lãi suất cao nhất toàn thị trường hiện ở mức 6,6%/năm, chủ yếu tập trung ở những ngân hàng quy mô nhỏ.
Nhiều nơi chạy đua hút tiền gửi với mức lãi suất cao hơn nhiều so với nhóm big 4. Ảnh minh họa
Trái với mặt bằng lãi suất niêm yết chính thức, trên các hội nhóm tài chính ngân hàng, cuộc cạnh tranh huy động tiền nhàn rỗi đang diễn ra âm thầm nhưng “nóng” hơn nhiều.
Theo một số nguồn thông tin, tại một số chi nhánh, phòng giao dịch trong trạng thái thiếu hụt nguồn vốn, sẵn sàng chấp nhận mức lãi suất lên tới 7,6-8%/năm cho kỳ hạn 6-11 tháng; 7,9-8,3%/năm với kỳ hạn 12-13 tháng và 8,2-8,6%/năm cho kỳ hạn 15 tháng.
Theo chuyên gia tài chính, việc nhiều ngân hàng đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất thời gian gần đây cho thấy cuộc cạnh tranh huy động vốn đang nóng trở lại trong quý III và IV-2025. Xu hướng này đặc biệt rõ ở nhóm ngân hàng thương mại cổ phần, khi các ngân hàng muốn đón đầu nhu cầu vốn tăng mạnh dịp cuối năm và thu hẹp khoảng cách giữa tăng trưởng tín dụng và huy động.
Tín dụng bất động sản phình to
Chứng khoán Vietcombank (VCBS) nhận định, lãi suất tiền gửi tăng lên vào cuối năm chủ yếu xuất phát từ hai yếu tố. Thứ nhất, áp lực thanh khoản trong hệ thống ngân hàng gia tăng khi tín dụng dự kiến sẽ bứt tốc mạnh vào giai đoạn cuối năm, với mức tăng trưởng cả năm ước đạt 18-20%.
Theo báo cáo từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến ngày 27-11, tín dụng nền kinh tế đạt trên 18,2 triệu tỉ đồng (tăng 16,56% so với cùng kỳ năm ngoái), cho thấy nhu cầu vốn mạnh mẽ trong nền kinh tế. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng huy động vốn chậm hơn đáng kể, chỉ đạt khoảng 9,6-10,2%. Sự mất cân đối tạm thời về nguồn vốn buộc các ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động.
Thứ hai, rủi ro tỉ giá USD/VND vẫn hiện hữu trong bối cảnh cầu ngoại tệ tăng vào mùa cao điểm nhập khẩu cuối năm.
Theo Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, dòng tín dụng đang có xu hướng tập trung mạnh vào lĩnh vực bất động sản. So với cùng kỳ, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản tại các ngân hàng niêm yết tăng tới khoảng 40%; còn nếu tính từ đầu năm, mức tăng đã vượt 25%. Với tốc độ mở rộng như vậy, rủi ro tín dụng trong lĩnh vực bất động sản không mất đi mà có khả năng được “dịch chuyển” và bộc lộ rõ hơn trong các năm tới.
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11-2025 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu NHNN chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai hiệu quả các gói tín dụng ưu tiên, đặc biệt là nhà ở xã hội và chương trình cho vay ưu đãi dành cho người trẻ dưới 35 tuổi. Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, trong đó có lĩnh vực bất động sản.
Theo báo cáo nhà ở và thị trường bất động sản quý III-2025 của Bộ Xây dựng, dư nợ tín dụng bất động sản đã vượt mốc 4 triệu tỉ đồng vào cuối tháng 8-2025. Số liệu thống kê cho thấy tỉ trọng tín dụng vào bất động sản tiếp tục tăng mạnh, hiện chiếm khoảng 24% tổng dư nợ toàn hệ thống. Ở một số ngân hàng, tỉ lệ này thậm chí lên tới gần 30% tổng dư nợ và tới 58% dư nợ cho vay doanh nghiệp.
Trước yêu cầu hướng dòng vốn vào lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ và cơ quan quản lý, các ngân hàng thương mại đang điều chỉnh danh mục, giữ tăng trưởng tín dụng bất động sản hợp lý và tăng cường quản trị rủi ro, đảm bảo an toàn hoạt động kinh doanh.
THÙY LINH