Các cơ quan tình báo Mỹ tin rằng Iran có thể mất vài tháng, thậm chí tới một năm, để chế tạo vũ khí hạt nhân. Ảnh: The New York Times.
Mặc dù đã tích trữ lượng uranium làm giàu đủ lớn để chế tạo vũ khí hạt nhân, Iran vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về việc phát triển bom nguyên tử, theo đánh giá mới nhất từ các cơ quan tình báo Mỹ, New York Times cho biết.
Các quan chức tình báo cấp cao của Mỹ khẳng định nhận định này không thay đổi kể từ bản báo cáo công bố hồi tháng 3, bất chấp việc Israel liên tục tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran và căng thẳng khu vực đang leo thang.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng Tehran có thể “chuyển hướng đột ngột” sang chế tạo vũ khí hạt nhân nếu Mỹ tấn công cơ sở làm giàu uranium Fordow - một trong những trung tâm trọng yếu của Iran hoặc nếu lãnh tụ tối cao Ali Khamenei bị ám sát.
Theo các chuyên gia Mỹ, lượng uranium mà Iran đã làm giàu tới mức 60% - ngưỡng cao nhất từng được ghi nhận ở một quốc gia chưa sở hữu vũ khí hạt nhân, cho phép Tehran rút ngắn đáng kể thời gian chế tạo bom, nếu có quyết định chính trị từ cấp cao nhất.
Để tạo ra vũ khí hạt nhân, Iran sẽ cần làm giàu lên mức 90% và xây dựng toàn bộ cấu trúc kỹ thuật, bao gồm cả thu nhỏ đầu đạn để tích hợp lên tên lửa.
Một số quan chức cảnh báo rằng nếu Tehran lựa chọn phát triển một loại vũ khí hạt nhân “thô sơ” giống như bom mà Mỹ từng thả xuống Hiroshima thì thời gian hoàn thiện có thể chỉ còn tính bằng vài tuần. Tuy nhiên, loại vũ khí này không thể gắn lên tên lửa mà chỉ có thể thả từ máy bay.
Cơ quan tình báo Mossad của Israel cho rằng Iran có thể sở hữu bom hạt nhân chỉ sau 15 ngày nếu ra quyết định. Giám đốc CIA John Ratcliffe cũng cảnh báo tại một cuộc họp ở Nhà Trắng rằng Iran đang “tiến rất gần” đến ngưỡng này.
Trong khi đó, thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt nhấn mạnh: “Iran đã có mọi thứ cần thiết để chế tạo vũ khí hạt nhân, chỉ còn chờ quyết định từ lãnh tụ tối cao”.
Tuy nhiên, nhiều quan chức Mỹ vẫn giữ quan điểm thận trọng, cho rằng Iran cần ít nhất vài tháng đến một năm để chế tạo vũ khí hoàn chỉnh. Họ cũng chỉ ra rằng các đánh giá từ Israel có thể bị chi phối bởi mục tiêu chính trị của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, người đang tìm cách thuyết phục Mỹ hỗ trợ chiến dịch quân sự chống lại Iran.
Phát biểu trước Quốc hội Iran ngày 10/6, Tướng Michael Kurilla - Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (CENTCOM) - cho biết Iran có đủ uranium và máy ly tâm để sản xuất vật liệu cấp vũ khí trong một tuần, và nếu “tăng tốc tối đa”, Tehran có thể tạo ra tới 10 đầu đạn hạt nhân trong vòng ba tuần.
Hiện tại, Iran vẫn chưa có dấu hiệu thực hiện các bước cần thiết để biến uranium làm giàu thành vũ khí thực tế. Một yếu tố được nhấn mạnh là sắc lệnh tôn giáo (fatwa) do lãnh tụ tối cao Khamenei ban hành từ năm 2003 cấm nước này phát triển vũ khí hạt nhân.
Một quan chức tình báo cấp cao của Mỹ nhận định: “Sắc lệnh đó hiện vẫn còn hiệu lực, và chính là rào cản lớn nhất”.
Tuy nhiên, nguy cơ từ kho uranium hiện tại là không thể phủ nhận. Trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump đang xem xét khả năng không kích Fordow, Nhà Trắng cho biết ông sẽ đưa ra quyết định trong vòng hai tuần tới.
Phương Linh