Các Big Oil sắp đối mặt với các vụ kiện về môi trường sau khi Tòa án Tối cao Mỹ bật đèn xanh. Ảnh AFP
Theo AFP, lập luận này được 19 tổng chưởng lý đảng Cộng hòa, đại diện cho các bang như Alabama và West Virginia, đưa ra nhằm ngăn cản các bang do đảng Dân chủ lãnh đạo kiện ngành công nghiệp dầu mỏ. Các bang này bao gồm California, Connecticut, Minnesota, New Jersey và Rhode Island.
Các bang do đảng Dân chủ lãnh đạo đã kiện các tập đoàn nhiên liệu hóa thạch vì bị cáo buộc lừa dối công chúng suốt nhiều thập kỷ về tác động của khí thải nhà kính.
Các vụ kiện bao gồm một vụ kiện vào năm 2023 được tổng chưởng lý California đệ trình chống lại năm công ty dầu khí lớn nhất thế giới, bao gồm BP và Exxon Mobil, cùng với Viện Dầu mỏ Mỹ, một nhóm vận động hành lang đại diện cho lợi ích ngành nhiên liệu hóa thạch.
“Đây chẳng qua chỉ là một nỗ lực can thiệp, giúp các bị cáo trong các vụ kiện của chúng tôi trốn tránh trách nhiệm và chơi trò chơi chính trị với Hiến pháp”, Tổng chưởng lý Minnesota, Keith Ellison, nói trong một tuyên bố. Ông đã đệ đơn kiện của bang mình vào năm 2020.
Với động thái bác bỏ của Tòa án Tối cao, các vụ kiện giờ đây đã có thể tiếp tục.
Theo Michael Gerrard, Giám đốc Trung tâm Luật Biến đổi Khí hậu Sabin tại Đại học Columbia, hiện có hàng chục vụ kiện đang chờ xử lý nhằm buộc các công ty nhiên liệu hóa thạch phải chịu trách nhiệm tài chính liên quan đến biến đổi khí hậu.
Vào tháng 1, Tòa án Tối cao đã ra tín hiệu rằng họ có thể không chấp thuận nỗ lực của các tổng chưởng lý đảng Cộng hòa nhằm ngăn chặn các vụ kiện như thế này, khi các thẩm phán từ chối yêu cầu của ngành công nghiệp dầu mỏ để xem xét một quyết định của Tòa án Tối cao Hawaii cho phép vụ kiện của bang này được đưa ra xét xử.
Những người ủng hộ nỗ lực này lập luận rằng các vụ kiện của các bang là vi hiến và có thể ảnh hưởng đến thương mại giữa các bang. “Mỗi bang riêng lẻ không thể tự xác định các ưu tiên của mình đối với các hoạt động thương mại mà họ sẽ khuyến khích hay ngừng khuyến khích”, Donald Kochan, giáo sư luật tại Trường Luật Antonin Scalia thuộc Đại học George Mason nói.
Ví dụ, Kochan nói rằng nếu một bang muốn khuyến khích khai thác nhiên liệu hóa thạch, khả năng bang đó có thể bị ảnh hưởng nếu giá dầu và khí đốt tăng do rủi ro trách nhiệm pháp lý từ các vụ kiện của các bang khác.
Các chuyên gia pháp lý đã gọi nỗ lực do đảng Cộng hòa dẫn đầu tại Tòa án Tối cao là điều bất thường vì nó nhằm vào các yêu cầu của các bang trước khi chúng được các tòa án giải quyết. Gerrard cho biết trong một email rằng, sẽ thật "ngạc nhiên" nếu tòa án cao nhất của quốc gia xem xét các lập luận, vì điều này có thể mở ra một hộp Pandora cho yêu cầu kết thúc sớm các vụ kiện khác.
“Tòa án Tối cao đang nói rằng họ sẽ không can thiệp, ít nhất là vào thời điểm này”, ông nói.
Anh Thư
AFP