TP. Hồ Chí Minh: Bệnh Chikungunya từng lưu hành, có nguy cơ tái xuất hiện

7 giờ trướcBài gốc

Tình hình bệnh Chikungunya tại Việt Nam như thế nào?

Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh cho biết, bệnh Chikungunya đã được ghi nhận tại Việt Nam từ lâu qua kết quả công bố của một số nghiên cứu dịch tễ học phân tử và huyết thanh học.

Theo nghiên cứu từ năm 2010-2014 của đơn vị Nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford phối hợp Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh cho thấy, trong tổng số 8.105 bệnh nhân tại 7 bệnh viện thuộc các tỉnh khu vực phía Nam chỉ ghi nhận có 4 ca nhiễm Chikungunya (đều thuộc dòng gây dịch tại khu vực Ấn Độ Dương) và 2 ca nhiễm Zika.

Đến năm 2015, một khảo sát huyết thanh tại 4 tỉnh thành (An Giang, TP. Hồ Chí Minh, Đắk Lắk và Huế) ghi nhận, 3,72% -10% mẫu có kháng thể kháng Chikungunya, chứng minh sự lây truyền trong khoảng 30 năm trước đó, đặc biệt với nhóm trên 30 tuổi.

Bệnh chikungunya lây truyền sang người qua muỗi vằn

Từ năm 2017 đến 2019, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương Hà Nội và Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Đại học Nagasaki Nhật Bản thực hiện nghiên cứu dịch tễ học phân tử và huyết thanh của bệnh Chikungunya trên 31 tỉnh thành tại Việt Nam với 1063 mẫu huyết thanh.

Kết quả cho thấy 46,4% mẫu có kháng thể kháng virus Chikungunya (bằng chứng đã từng nhiễm virus này) và 27,7% mẫu có kết quả PCR dương tính (bằng chứng đang nhiễm virus). Do đó có thể nhận định virus Chikungunya là bệnh lưu hành ở Việt Nam với tỷ lệ đáng kể và kiến nghị cần một chương trình giám sát hàng năm để hiểu tác động của bệnh này.

Tuy nhiên, sau đợt bùng phát bệnh trên thế giới do virus Zika vào cuối năm 2016, đến nay hệ thống giám sát trọng điểm tại TP. Hồ Chí Minh của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh (HCDC) chưa ghi nhận ca bệnh mới.

Đồng thời, từ tháng 5/2025, Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh đã triển khai giám sát tại các tỉnh: TP. Hồ Chí Minh CM, Tây Ninh, Kiên Giang cho thấy, vẫn chưa ghi nhận ca Chikungunya và Zika.

“Từ những kết quả nêu trên có thể nhận định bệnh Chikungunya là bệnh truyền nhiễm đã từng lưu hành tại Việt Nam. Tuy chưa ghi nhận ca bệnh Chikungunya (và ca bệnh do virus Zika), nhưng nguy cơ tái xuất hiện của những bệnh này tại thành phố là hoàn toàn có thể xảy ra", Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh thông tin.

Ngành y tế thành phố vẫn duy trì hệ thống giám sát dịch bệnh để sẵn sàng chủ động ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra.

Chủ động phòng bệnh Chikungunya

Theo Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, Chikungunya là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Chikungunya gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi vằn (Aedes aegypti và Aedes albopictus) cùng loại muỗi gây bệnh sốt xuất huyết Dengue và bệnh do virus Zika.

Bên cạnh đó, muỗi cái Aedes bị nhiễm virus khi hút máu người đang bị bệnh, sau đó sẽ truyền mầm bệnh sang người lành khi đốt. Người nhiễm bệnh sau khi bị muỗi đốt sẽ trải qua thời gian ủ bệnh từ 3 đến 7 ngày, sau đó khởi phát với các triệu chứng như sốt cao đột ngột, đau khớp dữ dội (nhất là ở tay và chân), phát ban, đau cơ, nhức đầu và mệt mỏi.

Bệnh đa phần lành tính và tự khỏi sau vài ngày đến vài tuần. Tuy nhiên, đau khớp có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm ở một số ít người. Rất ít trường hợp tử vong do Chikungunya, thường chỉ gặp ở những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ sơ sinh, người cao tuổi, người có bệnh lý nền.

Hiện, bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chưa có vaccine phòng bệnh. Vì vậy, biện pháp phòng bệnh Chikungunya hiệu quả nhất là phòng tránh muỗi đốt và diệt lăng quăng.

Bệnh nhân bị nhiễm bệnh phải cách ly trong màn chống muỗi. Ảnh: Getty Images

Ngành Y tế TP. Hồ Chí Minh khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp sau:

- Ngủ mùng, mặc quần áo dài tay, sử dụng kem chống muỗi, đặc biệt vào ban ngày.

- Loại bỏ các vật dụng chứa nước đọng – nơi muỗi sinh sản – như chai lọ, lốp xe cũ, máng nước, lu khạp...

- Thay nước bình hoa, chậu cảnh ít nhất 1 lần/tuần; đậy kín các dụng cụ chứa nước.

- Phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các chiến dịch diệt lăng quăng, phun thuốc diệt muỗi.

- Khi có biểu hiện sốt, đau khớp, phát ban… sau khi trở về từ vùng có dịch hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Trong bối cảnh dịch sốt xuất huyết đang gia tăng hiện nay trên địa bàn thành phố, ngành Y tế tiếp tục kêu gọi mọi người dân cùng nâng cao ý thức thực hiện hiệu quả việc phòng bệnh sốt xuất huyết và bệnh do Chikungunya.

Lam Anh

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/tp-ho-chi-minh-benh-chikungunya-tung-luu-hanh-co-nguy-co-tai-xuat-hien-10382892.html