Theo lý giải của Sở Công thương TPHCM, việc đưa các cửa hàng tiện lợi, dịch vụ bán lẻ vào bên trong nhà ga metro không chỉ hỗ trợ hành khách metro mua sắm dễ dàng mà còn góp phần kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy phát triển kinh tế đô thị. Theo đó, Sở đề nghị các bên liên quan phối hợp trực tiếp với HURC1 để rà soát hiện trạng, đề xuất phương án tích hợp mô hình vào đề án khai thác hạ tầng tuyến metro một cách đồng bộ, hiệu quả.
Tàu metro số 1 chạy qua ga Công nghệ cao. Ảnh: Anh Tú
Hiện nay, một số doanh nghiệp đã phối hợp với HURC1 triển khai các dịch vụ nhằm đón đầu nhu cầu tiêu dùng tiện lợi của hành khách. Ví dụ, Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) đã phát hành vé metro tại các điểm kinh doanh thuộc hệ thống của mình, đồng thời lắp đặt khoảng 30 máy bán nước tự động tại 14 nhà ga metro. Các hoạt động này bước đầu cho thấy hiệu quả, góp phần định hình xu hướng tiêu dùng gắn liền với giao thông đô thị.
Đại diện Sở Công thương TPHCM cho biết, tuyến metro số 1 dài gần 20km, gồm 14 nhà ga (3 ga ngầm, 11 ga trên cao), hiện mới chỉ khai thác cho mục đích vận chuyển hành khách, trong khi không gian thương mại vẫn chưa được tận dụng. Vì vậy, việc khai thác các dịch vụ thương mại tại nhà ga sẽ tăng tiện ích cho người dân và khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng.
Mô hình này đã được áp dụng hiệu quả tại nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore - nơi các ga metro là điểm kết nối giao thông và cũng là trung tâm thương mại nhộn nhịp. Thực tế trên thế giới, nhà ga metro hiện đại không chỉ là điểm đón - trả khách mà còn là không gian văn hóa, giải trí và mua sắm, nơi hành khách cảm thấy thoải mái như ở trung tâm công cộng chất lượng cao. Đây cũng là mục tiêu mà TPHCM hướng tới khi phát triển tuyến metro số 1 trong tương lai gần.
Trao đổi với báo chí, KTS Khương Văn Mười, nguyên Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TPHCM cho biết, TPHCM cần phát triển các dịch vụ công cộng thiết thực ngay trong nhà ga như siêu thị mini, đồ ăn nhanh... để người dân có thể tranh thủ mua sắm mà không mất thời gian di chuyển thêm. Tuy nhiên, khi phát triển các dịch vụ này, cần quan tâm yếu tố linh hoạt trong thiết kế, đảm bảo không ảnh hưởng đến dòng di chuyển hành khách khi lên xuống tàu tại các nhà ga.
Giới chuyên gia ngành kiến trúc đề xuất, việc quy hoạch các điểm bán hàng phải phù hợp theo không gian nhà ga, phải khoa học và đồng bộ. Các đơn vị có thể bố trí các ki - ốt nhỏ bán thực phẩm, nước uống phục vụ nhu cầu cơ bản, tạo sự thuận tiện trong hành trình di chuyển của hành khách.
H.Tuyết