Tranh luận bác sĩ nội trú tương đương thạc sĩ

một giờ trướcBài gốc

Bác sĩ thăm khám tại khoa Nội thận - Lọc máu, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, tháng 7. Ảnh: Việt Linh.

Trong báo cáo số 2028 gửi đại biểu Quốc hội, giải trình, tiếp thu ý kiến về dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), Bộ GD&ĐT lý giải quan điểm về việc không xếp chương trình bác sĩ nội trú (BSNT), chuyên khoa I (CKI), chuyên khoa II (CKII) nằm trong khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân hay khung trình độ quốc gia.

Quan điểm của Bộ GD&ĐT

Theo Bộ GD&ĐT, về bản chất học thuật - nghề nghiệp, các chương trình BSNT, CKI và CKII là "đào tạo - hành nghề", nhằm mục tiêu tích lũy năng lực thực hành nghề nghiệp và công nhận chuyên khoa.

Chuẩn đầu ra không phải là chương trình đào tạo học thuật để cấp văn bằng thạc sĩ, tiến sĩ, mà hướng tới đào tạo kỹ năng hành nghề chuyên khoa theo chuyên ngành y tế.

Trong quá trình đào tạo, các chương trình này có thể bao gồm một số học phần hoặc nội dung thực hành nhằm phát triển kỹ năng nghề, phân tích hoặc giảng dạy chuyên môn, nhưng không làm thay đổi bản chất là chương trình đào tạo nghề nghiệp gắn với hành nghề chuyên khoa.

Việc này tương tự nhiều nước như Mỹ, Đức, Pháp, Australia, Singapore.

Ví dụ, tại Mỹ, bằng MD (Doctor of Medicine) hoặc DO (Doctor of Osteopathic Medicine) là bằng hành nghề y khoa, không phải học vị nghiên cứu. Giai đoạn đào tạo nội trú do hệ thống bệnh viện phối hợp với các Hội đồng chuyên khoa quốc gia quản lý. Kết quả cuối cùng là "Board Certification", tức chứng nhận hành nghề chuyên khoa, không phải văn bằng học thuật thạc sĩ hoặc tiến sĩ.

Về thiết kế chương trình, hiện tại, các chương trình đào tạo BSNT, CKI, CKII là đào tạo nghề nghiệp mang tính năng lực thực hành, cấu trúc không giống như đào tạo thạc sĩ hay tiến sĩ với môn học tiên quyết, môn học cốt lõi, kỹ năng nghiên cứu, sản phẩm nghiên cứu, đóng góp mới.

Chương trình cũng không được chuẩn hóa như hệ thống tín chỉ, chuẩn đầu ra học thuật hay yêu cầu về tiểu luận, luận văn, luận án, công bố khoa học.

"Việc quy đổi hoàn toàn chương trình như một bậc trình độ sau đại học sẽ phá vỡ tính thống nhất của hệ thống trình độ và học vị, ý nghĩa học thuật của văn bằng thạc sĩ, tiến sĩ. Việc này cũng gây khó khăn cho việc công nhận văn bằng, chuyển đổi tín chỉ và công nhận lẫn nhau trong môi trường giáo dục quốc tế", Bộ GD&ĐT nêu quan điểm.

Bộ GD&ĐT cho rằng chương trình bác sĩ nội trú, chuyên khoa I, II là "đào tạo - hành nghề", không cấp văn bằng như thạc sĩ, tiến sĩ. Ảnh: Quochoi.vn.

Thêm vào đó, Bộ GD&ĐT cho rằng đào tạo chuyên khoa y tế gắn chặt với chuẩn năng lực hành nghề, đạo đức nghề nghiệp và an toàn người bệnh - các yếu tố chỉ có thể được kiểm chứng trong môi trường thực hành nghề nghiệp, dưới sự giám sát của hội đồng chuyên môn và cơ sở y tế đủ điều kiện.

Những yêu cầu này không thể thay thế cơ chế bảo đảm chất lượng học thuật thông thường như kiểm định chương trình hay chuẩn đầu ra hoặc ngược lại.

Nếu chuyển các chương trình đào tạo chuyên sâu trong y học sang hệ thống giáo dục sau đại học thuộc giáo dục quốc dân, việc kiểm định và đánh giá có nguy cơ tách rời môi trường hành nghề thực tiễn, dẫn đến suy giảm tính chuyên nghiệp, hiệu quả đào tạo và tiềm ẩn rủi ro.

Mặt khác, việc xếp BSNT, BSCKI, CKII vào trình độ sau đại học như thạc sĩ, tiến sĩ sẽ tạo ra tiền lệ đối với các lĩnh vực khác như văn hóa, nghệ thuật, thể thao thành tích cao, an ninh, quốc phòng, hàng không, hàng hải, công an, tòa án, kiểm sát…

Bộ lấy ví dụ một huấn luyện viên thể thao cần 2-3 năm tích lũy các chứng chỉ hành nghề không có nghĩa văn bằng tương ứng trình độ cử nhân hoặc thạc sĩ.

"Nếu áp dụng cơ chế tương tự, hệ thống giáo dục quốc dân sẽ bị phân mảnh, mất tính thống nhất trong quản lý trình độ và văn bằng, phá vỡ nguyên tắc 'một khung - một chuẩn - một thẩm quyền quản lý thống nhất' trong Nghị quyết 71 và Luật Giáo dục, dẫn đến nguy cơ trùng lặp, xung đột và suy giảm giá trị pháp lý của văn bằng quốc gia", Bộ GD&ĐT nêu.

Đại biểu Trần Khánh Thu kiến nghị bổ sung văn bằng đào tạo sau đại học lĩnh vực sức khỏe vào hệ thống văn bằng quốc dân. Ảnh: Quochoi.vn.

Bác sĩ nội trú là "tinh hoa", không thể xem như chứng chỉ hành nghề

Trước những quy định trong dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Tri Thức (Thứ trưởng Bộ Y tế) cho rằng việc xem đào tạo BSNT, CKI, CKII như chứng chỉ hành nghề là chưa đúng. Ông khẳng định họ là những tinh hoa, trí thức rất lớn của ngành Y.

Đại biểu phân tích hiện nay, sau khi tốt nghiệp, bác sĩ sẽ gần như chia thành hai nhóm. Nhóm đầu tiên theo hướng giảng dạy ở các trường đại học, thiên về học thạc sĩ, tiến sĩ. Nhóm thứ hai đi làm việc tại các bệnh viện, học thực hành và sẽ học chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và nội trú.

Đại biểu khẳng định lực lượng nội trú là tinh hoa của tinh hoa trong ngành Y. Vì vậy, xem CKI, CKII, BSNT như đào tạo chứng chỉ hành nghề là hoàn toàn không chính xác.

"Đây sự nhìn nhận chưa đúng về lực lượng nòng cốt đang hành nghề trong ngành Y", ông nói.

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Hưng Yên) cho rằng những nhận định của Bộ GD&ĐT không công bằng với hệ thống đào tạo sau đại học lĩnh vực y tế.

Bà cho rằng cấu trúc chương trình đào tạo sau đại học các chuyên ngành lĩnh vực sức khỏe hoàn toàn phù hợp theo các chương trình đào tạo học thuật và hoàn toàn tuân thủ các quy định về đào tạo hiện nay.

"Ngành Y tế tha thiết kiến nghị được bổ sung văn bằng đào tạo sau đại học lĩnh vực sức khỏe vào hệ thống văn bằng quốc dân để hơn 40.000 cán bộ y tế có đủ cơ sở pháp lý công nhận cho văn bằng đã được đào tạo và hướng tới các quy định chuẩn quốc tế", đại biểu đề nghị.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) cũng cho rằng đào tạo nhân lực y tế, đặc biệt là trình độ chuyên khoa không chỉ là đào tạo hàn lâm về học thuật mà phải gắn liền với thực hành lâm sàng tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Đào tạo chuyên khoa không thể thay thế bằng chương trình đào tạo thạc sĩ hay tiến sĩ. Nhưng đây là mô hình bền vững, hiệu quả, cần được pháp luật ghi nhận đầy đủ và tương xứng.

Nếu không xác lập được rõ ràng vị trí pháp lý của đào tạo chuyên khoa trong luật, đội ngũ bác sĩ Việt Nam sẽ gặp khó khăn trong quá trình hội nhập, năng lực cạnh tranh của nguồn lực, nhân lực y tế quốc gia cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Ngọc Bích

Nguồn Znews : https://znews.vn/phan-biet-bac-si-noi-tru-va-thac-si-y-khoa-post1605013.html